Skírnir - 01.01.1874, Síða 117
HEKFÖR AU8T0R í KHIVA.
117
annari á hendur þeini; og er liSiS gekk inn um borgarhliSin
meS söng og hljóSfæraslætti, flykktist fólkiS aS feim meS
miklum fagnaSarlátum, hafSi þaS aldrei heyrt svo fagran söng,
og kallaSi hann „dásemd allra dásemda.“ Nú er aS segja frá
liinni sveitinni, er vestan aS stefndi og Verefkin hershöfSingi
rjeS fyrir. Hann kom til byggSa í Khiva um sama leyti og
Kauffmann var kominn austan aS Amu-Darja. Kom þar í móti
honum allmikiS liS frá konungi og átti hann viS þaS allsnarpa
orustu, og hafSi sigur. SíSan brauzt hann áfram suSur eptir og
allt aS höfuSborginni. Hann kom þar 8. júni, og veitti þegar
atlögu. Var konungur þá flúinn burt og hafSi sent menn á
fund Kauffmanns og beSizt friSar. Af því vissi eigi Verefkin,
og ekkert til ferSa Kauffmanns. En í borginni var fyrir margt
manna til varnar, og fengu þeir Verefkin þaSan allvænar skota-
kveSjur. Um kvöldiS komu boS frá Kauffmann, og baS hann
Verefkin hætta sókninni, því borgin hefSi gefizt upp. Verefkin
gjörSi þaS; eu morguninn eptir vöknuSu Rússar viS nýja skot-
hríS frá borgarmúrunum og sá Verefkin þá, aS ekki mundi
veita af aS sýna borgarbúum í tvo heimana. Var nú gjörS hörS
hríS og skotiS á skömmum tíma skarS í borgarvegginn. þar
ruddust Rússar siSan inn, og var þá lokiS vörninni. Hafbi fátt
falliS af Rússum, en margir orSiS sárir, og meSal þeirra Ver-
efkin sjálfur. Samstundis og Rússar brutust inn vestan í borgina,
höfSu þeir, sem varnarhernum stýrSuy. haft sig undan út um
austurhliSiS og á fund Kauffmanns hershöfSingja, og gengiS á
hönd honum. Hjelt Kauffmann síSan innreiS sína í höfuSstaSinn
meS miklum prís þenna sama dag, þann 9., og fjórum dógum
síSar hvarf konungur aptur, og gekk á vald Kauffmanns og
kvaSst selja keisaranum sjálfdæmi. Frá friSarkostuuum hefir
áSur sagt veriS (4. bls. aS framan). Rússar ljetu og konung taka
úr lögum mansal og þrælahald, og líflátshegningu. HafSi áSur
legiS líflát viS hverju smábroti aS kalla, og aftakan jafnan framin
meS viSbjóSslegri grimmd, þaS var t. a. m. siSur aS refsa
óskírlííum konum meS þeim hætti, aS grafa þær lifandi í jörS
niSur upp fyrir mjaSmir og síSan hent á þær moldarhnausum
og óþverra, unz þær gáfu upp öndina. Rússar sátu síSan 3