Skírnir - 01.01.1874, Síða 118
118
RÚSSLAND.
mánnBi í Khiva, til í>ess aB friða landiB og búa svo um, að
friBarkostirnir yrBi efndir. J>eir urBn a8 berjast viB Turkmana-
kynflokk einu, er Jamudar nefnast, og veitt höfBu konungi liB í
móti þeim, en haldiB áfram óspektum og fariB meB ránum um
landiB eptir aB friBur var saminn. Rússar börBu þá óvægi-
lega, og lögBu á þá þungar fjehætur fyrir friBrofin. Kunni
konungur Rússum þakkir fyrir, aB þeir friBuBu landiB fyrir spill-
virkjum þeim. Konungur fjekk aB halda öllu landinu fyrir
vestan Amu-Darja, meB fullu forræBi aB kallaB er, en þó mun
hann raunar fullkomin nndirlægja Rússa, og hafa þeir allt ráB
hans í hendi sjer. LandiB austan árinnar helgaBi Kauffmann
Rússakeisara og svo eyrarnar milli kvíslanna, þar sem hún
rennur út í Aralvatn. Allur geirinn, sem Rússar eignuBust,
er 18 þingmannaleiBir á lengd og 10 á breidd. þeir ætla aB
gjöra kastala upp meB ánni, og koma á skipaferBum eptir henni.
Eru þeir nú orBnir aB kalla einir um hituna í öllu Turkistan,
og búast viB stórmiklum hagsmunum af þeirri eign, allra helzt
ef þeim tekst aB leggja járnbraut austur þangaB og alla leiB
til Indlands , svo sem þeim er rikt í huga, og Lesseps, sá er
stóB fyrir skurBargreptinum um Súez-eiBi, segist treysta sjer til,
en Hermann Wambery, úngverskur prófessor, er ferBazt hefir
fyrir tíu árum austur þar, og einn hefir hingaBtil kunnaB þaBan
tíBindi aB segja greinileg, telur öldungis ófært sökum sandfoks í
eyBimörkum, snjóa, fjalla og firninda, og óspekta af þjóBum
þeim, er þar húa. Takist Lesseps áform hans, mun mega
komast á járnbraut alla leiB frá Calais viB Frakklandssund
austur til Calcutta á Indlandi, en þaB er á fjórBa hundraB
þingmannaleiBir; segja menn aB ekki mundi ganga nema vika
til ferBarinnar. YrBi allri NorBurálfu hinn mesti ábati aB því
og hagnaBur, og Bretum eigi sizt; en ekki vilja þeir kannast
viB þaB, og eru hræddir um aB þaB yrBi Rússum drjúgari
dráttur en sjer. Eru Bretar því helzt á aB hafa Indlands-
braut austur um MiklagarB, Litlu-Asíu og Persaland. MeB
Kauffmann voru í för fjöldi fræBimanna, og hafa menn orBiB
langtum fróBari en áBur um landslag, landsháttu,- dýr og jarBar-