Skírnir - 01.01.1874, Blaðsíða 146
146
SPÁNN.
spænska falla í ægi en aS bnn gengi á vald slíkum myrkra-
höfbingja sem Karli „sjöunda“.
íuppreistinni á Cuba hefir fátt orSiS sögulegt anna8
en þaS er sagt böfum frá bjer a& framan, um Virginíus (5. bls.).
Allur austurhelmingur eyjarinnar er á valdi upphlaupsmanna.
þeir eiga reglulega stjórn í St. Jago, þjóðvaldsstjórn, me8
þingi og forseta. Her eiga þeir allmikinn. Spænski herinn á
fulit í fangi aS varna þeim leiS vestur lengra, hvaS þá heldur
meira. Raunar er ófriSurinn öllu fremur fjandskapur milii
tveggja flokka á eynni sjálfri en uppreist gegn Spánverjum.
þeir hafa í orSi kveSnu ráSin í vesturhlut eyjarinnar og land-
stjóra í Havanna; en þar hafa íbúar, spænskir auSmenn, komiS
sjer upp her af sjálfboSaliSnm, og ráSa þeir þar lögum og
lofum, en landstjóri Spánverja engu. LiSiS, sem sent er frá
Spáni, af skornum skammti, sem vonlegt er, er látiS fara móti
hinum, austurbyggjunum, og drepast fyrir þeim. Austurbyggjar,
uppreistarmennirnir, sem svo eru kallaSir, eru allt þarlendir
menn, kynblendingar og blámenn; hafa þeir löngum orSiS aS
sæta þungum búsifjum af spænska fólkinu, sem mest er af vestur
frá, og jafnan hefir setiS yfir rjettindum hinna, kallast þeim
göfugri og sujallari um flesta hluti, halda blámenn aS þrælum
o. s. frv. En hinir vilja leggja niSur þrælahald, og því máli
er Madridarstjórnin reyndar sinnandi, en fær engu viS ráSiS
fyrir hinum. — Nýlega hefir frjettzt, aS Cespedes, frumkvöSull
upphlaupsins og höfSingi uppreistarmanna, hafi veriS veginn
á laun.
Mannalát. Olozaga, lengi erindreki Spánverja í París,
vitur maSur og nýtur.. drengur. Munnoz, hertogi af Rian-
zares, seinni maSur Kristínar drottningar, móSur ísabellu. Hann
var af mjög lágum stigum og átti upphefSina aS þakka fríS-
leik sínum.