Skírnir

Volume

Skírnir - 01.04.1905, Page 64

Skírnir - 01.04.1905, Page 64
160 Leturgerð og leturtegundir. þessar myndir eru notaðar sem skildi. Af þeim fáum vér vitneskju um, hvað mennirnir heita hver um sig. Neðsti höfðinginn heitir, svo sem skildi hans ber með sér, Tlotli, sem er nafn fálkans á Mexikómanna máli. Sá í miðið heitir Noþal eftir kaktusinum (nopal), sem er skildi lians, og sá efsti Amacui þ. e. »sá sem tekur pappír«. A þetta, nafn bendir pappírsblaðið (amatl) er hann ber sem skildi. Kvennanöfnin er erfiðara að ákveða. En nú vita menn að sú neðsta, kona Tlotli, ber hið fagra nafn Icpaaxochitl «Blómhringurinn«, eins og líka sjá má á merki hennar. Sú í miðið heitir eflaust Quauheihuatl, »Kvenörnin« (Assa) eða því urn líkt, ef annars er unt að ráða skildi hennar rétt. Nafn Tsinaconoztoc-hellisins er líka táknað með leðurblöðku (tsinacon) sem hangir i loftinu. Þetta skjal var eitt af þeim sem alþýða manna í Mexikó las fyrrum og er nokkurnveginn auðskilið hverj- um manni, af því að myndaletrið ræður þar mestu. I vísindalegri ritum hefur aftur á móti myndaletrið mest- megnis orðið að þoka fyrir hljóðrituninni. Konungsnafnið Itzcoatl, »Steinslangan«, er þannig hjá lærðum mönnum táknað með steinör (itzli, rótin itz), skrautkeri (comitl, rótin co) og vatni (atl), þar sem ólærðu mennirnir láta sér nægja að tákna sama nafn með slöngu (coatl) sem skreytt er með steinörvum. Þessi dæmi sýna meginregluna fyrir leturgerð hinna fornu Mexikómanna, sem venjulega er kallað Atzteka- letur. Orðin voru rituð með einu eða fleirum táknum, sem hljóðuðu, þegar þau voru nefnd, eins, eða að minsta kosti því sem næst eins, og orðið. Að merking orðsins alls ekki alt af var liáð merkingu táknanna, sem notuð voru, þ. e., að oft þurfti ekki að finna líkingu milli tákns- ins sjálfs og þess sem það átti að tákna, til þess að skilja það, það sýnir ljóslegast hve mikil framför var fólgin í þessu letri. Menn munu hafa veitt því eftirtekt, að vér höfum að- eins tekið persónunöfn sem dæmi upp á orð rituð með

x

Skírnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.