Skírnir - 01.12.1911, Qupperneq 17
Um lífshætti álsins.
321
dönsku sundin. Hafi hrygningarsvæði álsins þá verið hin
sömu og nú, þá hafa lengstu fjarlægðirnar úr ósöltu vatni
verið æði miku styttri þá, en nú á dögum. En jarðfræð-
ingar hyggja einnig, að sú haíi verið tiðin og ekki svo
fjarlæg, að þar hafi verið þurt land, sem nú er Norður-
sjór og að Bretlandseyjar ■ hafi allar verið áfastar við
meginland Evrópu, en strendurnar hafi verið þar sem nú
er brúnin á grynningunum fyrir vestan Bretlandseyjar og
Erakkland. Smámsaman hefir svo sjórinn átt að brjóta
niður þetta forna land, ef til vill samfara því að landið
hefir sigið.
Uti í hafinu einhversstaðar fyrir utan hina umgetnu
línu eru gotsvæðin nú á tímum, en þá hefðu þau verið
miklu nær ströndinni, ef gert er ráð fyrir því, að állinn
•eða forfeður hans hafi einnig þá gotið á þessum svæðum
og verið orðinn líkur nútímans ál í lífsháttum. Seiðin hefðu
þá átt tiltölulega stutta leið upp að ströndinni og upp í
ármynni. En það er ekki óalgengt, að seiði, sem gotin
eru úti á rúmsjó, eða úti í djúpi, leiti upp að landi eða
jafnvel upp í fjörur og árósa eftir fæðu, hér t. d. seiði
flyðru, skarkola og ufsa. Eftir því sem landið eyddist,
færðist ströndin að nokkru leyti lengra og lengra burt frá
gotstöðvunum og leiðin varð æ lengri og lengri fyrir
seiðin. Þetta mætti vera skýring, er gerði hinar löngu
ferðir skiljanlegar, án þess að það skýri þó í nokkru
sjálfa náttúruhvötina, o: hvernig á því stendur að állinn
skuli yfirleitt leita úr sjónum í ósalt vatn.
8. Niðurlagsorð.
Af því sem sagt var hér að framan um lífshætti áls-
ins, má skilja, hversvegna það hefir gengið svo afarseint,
að fá þekkingu á öllu því, er lýtur að fjölgun álsins,
miklu seinna en á fjölgun flestra annara fiska, er alment
eru veiddir. Eru það einkum fjögur atriði, er hafa gert
mönnum erfitt fyrir: 1) það, að hrogn og svil álsins
þroskast svo lítið í fersku vatni, eða meðan menn geta
yfirleitt náð í fullorðna fiskinn, að það var fyrst eftir að
21