Skírnir - 01.12.1911, Page 40

344
Listin að lengja lífið.
Þór hafði megingjörð, sem jók honum ásmegin, svo nb
hann komst yfir ána og Loki með honum, þvi að Loki
»hélt undir megingjarðaric. Við höfum öll megingjarðir
líkt og Þór. Við höfum vilja. Með því að beita vilja
vorum getum vér komist úr mörgum torfærum og ýmsu
áorkað, ekki einungis fyrir oss sjálfa, heldur og fyrir
aðra. »Vouloir c’ est pouvoir,« segja Frakkar, og sagt er,
að Napóleon mikli hafi gert þá setningu að einkunnarorð-
um sínum. Víst er um það, að flestir afreksmenn sög-
unnar hafa með einbeittum vilja afrekað það, sem gerði
þá fræga. Það er töluverður sannleikur fólginn í lyga-
sögunni hans Munchhausens, þegar hann dró sjálfan sig
upp á hárinu og hestinn með upp úr keldunni.
Ef vér viljum, getum vér t. d. losað oss við mik-
inn hluta af öllum þeim óteljandi kvillum og krankleika,
sem þjáir oss og þjakar dauðlega menn. Þvi að »ekki
eru allar syndir guði að kenna«, sagði kerlingin og hefði
eins getað sagt »sjúkdómar«.
Mikill hluti allra sjúkdóma er áreið-
anlega sjálfskaparvíti og því um að kenna,
að vér ýmist vísvitandi eða af fávizku
förum illa með líkama vorn.
Svo að menn nú ekki snúi upp á sig og haldi að eg
fari með öfgar einar og ýkjur, þá vil eg í fáum dráttum
rifja upp, hvernig mikill fjöldi fólks lifir og spillir heilsu
sinni daglega.
Menn lifa, í spiltu lofti meiri hluta sólarhringsins, í
dimmum, sólarlitlum, saggafullum híbýlum, margir í kös
og eitra loftið hver fyrir öðrum. Sóðaskapur er víða al-
gengur, innbús er sjaldan þvegið, fatnaður of sjaldan,
líkamir manna enn sjaldnar. Menn neyta ónógrar og
óhollrar fæðu og hella í sig áfengi og öðru eitri. Þó
maturinn sé máske í sjálfu sér hollur, gera menn hann
óhollan með því að háma hann í sig með græðgi í mesta
flýti, svo að hann fer hálftugginn niður og meltist þess
vegna illa, en bæði vegna þess og af slæmum ávana éta
menn yfir sig, langt fram yfir það, sem líkaminn þarf og