Skírnir - 01.12.1913, Blaðsíða 21

Nokkrar athugasemdir.
309'
Enn það er mart, sem sínir, að Staðarhólsbók hlítur
að yera talsvert ingri enn 1262.
Kr. Kálund hjelt first, að Staðarhólsbók væri rituð
á árunum 1260—12801), og hefur hann þar bersínilega
lagað sig eftir skoðun Finsens, því að Finsen heldur, að
Járnsiða, sem líka er í hdr., sje skrifuð á árunum 1275—
1280, enn Grágás um 1260, sem áður er sagt. Enn síðar
hefur Kálund breitt þessari skoðun sinni, því að í efnis-
ifirlitinu og formálanum firir Palæografisk Atlas, Oldn.-isl.
afdeling, firfa hefti, á IX. bls. telur hann rjettara, að
handritið sje skrifað á árunum 1270—1280. Finsen hafði
bent á það, að Grágas væri í þessu handriti skrifuð með
10 rithöndum, og að ellefta rithöndin, frábrugðin hinum,
væri á Járnsíðu Þetta sannar auðvitað ekki, að nokkur
verulegur aldursmunur sje á pörtum handritsins. Rit-
hendurnar geta allar verið nokkurnveginn samtiða, enda
tekur Kálund það fram, að þær sjeu allar náskildar og
sviplíkar hvor annari. Járnsíða getur firir þetta vel verið
skrifuð í beinu áframhaldi af Grágás, enda tekur Kálund
fram, að sjálft handritið bendi til þess, því að Grágás
endar á fremri blaðsiðu 92. blaðs, sem er næstsíðasta blað
í kveri (hefti), og svo birjar Járnsíða efst á aftari blað-
síðu sama blaðs. Enn fremur bendir Kálund á, að lísing
(»illumination«) handritsins sje sameiginleg firir það alt,
bæði Grágás og Járnsíðu, og bersínilega gerð í einni lotu
og af sama manni frá upphafi til enda. Nú eru allir sam-
mála um ,að Járnsíða í Staðarhólsbók geti ekki verið eldri
enn 1271, því að það ár kom sú lögbók first hingað til
lands, og ekki ingri en 1281, því að þá var Jónsbók lög-
tekin. Grágás Staðarhólsbókar gæti þá í firsta lagi
verið rituð um 1270, þar sem svo lítill aldursmunur er á
henni og Járnsíðu. E. A. virðist ekki hafa þekt þessar
röksemdir Kálunds.
Enn auk þess bendir sjálft efni Grágásar, eins og hún
er i Sthb., á það, að sá kafli handritsins geti ekki verið
*) Katalog over den Arnam. Hándskriftsamling við AM. 334, foL