Skírnir - 01.12.1913, Blaðsíða 33

Nokkrar athugasemdir.
321
ur 29. kap. í mannhelgi Járnsíðu orðrjett upp norska rjett-
arbót frá árunum 1267— 1271 (sbr. Tímar. II, 18.—19. bls.
neðanm.) og kemur þannig aðforminu til fram sem
skírsla um, hyer lög gildi í Noregi um það efni, sem þar
liggur firir, alveg eins og ríkiserfðakaflinn framar í bók-
inni. Enn þó efar enginn, að e f n i þessa kapítula, þar
á meðal afnám niðgjalda, hafi verið samþikt með Mann-
helgibálknum á Alþingi 1272.
í ritgjörð minni i Skírni 1910, 225.—226. bls., benti
jeg á, hve ant þeim feðgum Hákoni gamla og Magnúsi
lagabæti var um, að enginn skuggi fjelli á erfðarjett þeirra
til konungdómsins, og að þá mætti geta nærri, hvort Magnús
konungur mundi ekki hafa látið taka konungserfðalögin
»í lögbækur þær, sem hann ljet semja handa
í 81 a n d i«, auðvitað Járnsíðu og Jónsbók, því að þær tvær
lögbækur og aðrar ekki, ljet Magnús konungur semja
handa íslendingum. E. A. játar (á 115. bls.), að »þessi
röksemdaleiðsla mín geti verið góð til stirktar þvi, að
erfðalögin frá 1273 hafi komist inn í Jónsbók«, enn hann
ber á móti því, að sama röksemdaleiðsla geti átt við um
konungserfðirnar í Kristinrjetti Árna biskups, og fer um
það svofeldum orðum(114.bls.): »í þessu sambandi (þ. e. þegar
um konungserfðirnar í Kristinr. Árna er að ræða) verður
þetta síðartalda atriði (o: það hve ant þeim feðgum var
um erfðarjettinn) »sögulegar líkur* móti höf., því að ef
þeim feðgum var ant um erfðarjett sinn — og það var
þeim — hvers vegna lögleiddi Magnús konungur1
þá afnumin konungserfðalög norsk á íslandi, eftir
að ní lög höfðu verið lögtekin handa Noregi? Var
það í samræmi við umhiggju hans firir þeim rjetti sínum,
að sín lög giltu um þetta efni í hvoru ríkinu?« Höf. held-
ur því hjer fram í filstu alvöru, að það hafi verið Magn-
ús konungur, sem »lögleiddi« Kristinrjett Árna! Hvar
hefir hann heimildir firir því? Hingað til hafa menn trú-
að Árna biskups sögu til þess að Arni hafi samið þennan
*) Aaðkent af mjer.
21