Gefn - 01.01.1871, Side 6

6
ekki að það var andleg hugsjón, en einmitt þess vegna eilíf
og sönn, af því hún er andleg.
Stofnun alþíngis lypti oss hátt á lopt allt í einu, og
það er víst, að þar með vorum vér komnir á verulegt fram-
farastig, því þá fyrst fórum vér þó að líta í vom eigin barm.
En það sást best, og sést enn, hversu stutt vér vorum komn-
ir og erum enn, því aldrei hugsaði neinn um að nefna
annað en líkamlegan ábata og tímanlegt rusl, sem er for-
gengilegt og fánýtt, og enn er aldrei talað um annað nema
með stórum fjárheimtum; og einmitt þetta sýnir, hversu
lítið mönnum er í rauninni umhugað um hið andlega, sem
er grundvöllur alls, því ef þeim væri það af alvöru, þá
mundu þeir vissulega finna einhver ráð til að það yrði ekki
allt að engu, þó stjórnin ekki gæfi hvern skildíng.
í öllum löndum hefir það vakað fyrir þjóðunum, að á
þjóðþíngunum ætti menn að heyra meiningar og vilja þjóð-
arinnar; menn voru sannfærðir um að hestu og vitrustu
mennirnir mundu verða kosnir til þess að styðja að því að
þjóðirnar fengi lifað i frelsi og skynsemi. En hvar er sú
þjóð sem ekki hafi sannað að vér erum allir menn? Fyrstu
þíngin voru allténd og allstaðar hin bestu — þá var vor;
náttúran og andinn speiglast alltaf hvort í öðru: ekkert gras
er svo náttúrumikið að sumarhitinn ekki fái á það, eða ormar
ekki mái það, og um síðir visnar það og deyr — svona eru
líka allar mannlegar stofnanir, þó hátt og hátíðlega sé préd-
ikað að þær skuli og muni stauda um aldur og æfi.
Menn skyldu halda að frjálsar kosníngar til frjálsra
þínga væri verulega framdar í frelsi, en það eru þær alls
ekki, og nú líklega hvergi; vér viljum ekki nefna þá staði
þar sem menn kaupa og selja atkvæðin eins og varníng,
því svo lángt erum vér ekki komnir enn, og vér vonumst
eptir að vér nmnum alltaf veiða svo lángt »á eptir tímau-
uin« að það verði ekki hjá oss. Úfrelsið kemur fram við
kosníngarnar á tvennan hátt: 1, þannig að mönnum er ekki
sjálfuin ljóst hversu kjósa skuli, hverja eða hvers vegna, og