Gefn - 01.01.1871, Side 28

Gefn - 01.01.1871, Side 28
28 kröptum sem hafa hrifið Dani, Norðmenn og Svía upp úr doða og deyfð til dáðar og dugnaðar, á meðan vér sjálfir, eigendurnir, liggjum í forinni. Yér höfum þannig drepið á hversu öldúngis rángt það sé að bera Dönum — að vér ekki nefnum þá Dani sem nú lifa — á brýn, að þeir hafi kúgað oss og selt eignir lands- ins af pólitiskum ástæðum eða illvilja; og vér liöfum tekið fram hversu lángt sé frá því að vér sjálfir séum saklausir í þessu efni. Menn hugsa aldrei eða vilja aldrei hugsa nm tímann, sem þetta gerðist á, og það er aldrei tekið fram, að það var ekki einúngis í Danmörku, heldur í öllum löndum, að menn litu alveg skakkt á lík efni. ]>að vita allir hversu afkáralega Island var orðið út undan; því jafnvel frá því það komst undir Noregskonúng og lángt fram yfir seinustu aldamót hefir það alltaf veriö skoðað ekki einúngis svo sem utanveltu besefi, heldur og svo sem eitthvert ókunnugt land— terra incognita et barbara — óviðkomandi Norímrlöndum, hygt af Skrælíngjum og því nær sem helvíti á jarðríki. Mönnum hefir verið svo ókunnugt um alla vora hagi, að menn gleymdu ætterni voru og héldu að vér værum af sömu kynslóð og Grænlendíngar eða Skrælíngjar (Eskimóar) — og jafnvel enn í dag halda allmargir þetta. Island og Grænland voru alltaf látin fylgjast að; Islaud var alltaf álitið sem það væri sama eðlis og Grænland, og að það væri ekki til annars hafandi en sem útver, þar sem menn gæti aflað fiska og fugla, hvala og sela, fiðurs og lýsis, eins og nú er gert á Grænlandi. Mönnum kom aldrei til hugar að í landinu bygði menntuð og skynug þjóð, sem ekki varð farið með eins og Skrælíngja — og sem er alls annars eðlis ekki einúngis að ætterni, heldur og að lifnaðarháttum, þar sem Skrælíngjar þekkja hvorki nautpeníng né sauðfénað, né hesta — að vér ekki nefnum bækur eða andlegt atgjörvi, því Skrælíngjar eru villiþjóð sem engri menntan getur tekið og enga menntan getur þolað, þrátt fyrir allar tilrauuir sem gerðar hafa verið frá Danmörku til að mennta þá.

x

Gefn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Gefn
https://timarit.is/publication/93

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.