Gefn - 01.01.1871, Side 49
49
Grundvöllur þjóðernisins er málið, og þeir sem hjálpa
til að eyðileggja málið, þeir hjálpa og til að eyðileggja þjóð-
ernið; þeir sem styðja málið, þeir styðja líka þjóðemið.
Nú er það víst, að stjórnin í Danmörku hefir, og einkum á
seinni tímum, stutt og stoðað mál vort miklu meir en »hið
íslendska bókmenntafélag« hefir gert um lánga hríð; en þá
kemur sú mótbára, að stjórnin misbjóði oss og máli voru og
þar með þjóðerni og frelsi með því að öll skjöl og ritstörf
ekki fara fram á íslendsku, heldur á dönsku. Menn hafa
optar en einusinni minnst á þetta, og því hefir verið slett
lítillega í forstöðumann íslendsku stjórnardeildarinnar, að enn
hafi »ekki tekist« að koma þessu á, enda hafi lítið veriö
reynt til þess. En fyrir utan það, að þessi tilraun tilheyrir
öldúngis ekki forstöðumanni stjórnardeildarinnar — því það
tilheyrir alþíngi, að fara fram á þetta, en ekki honum eða
neinum öðrum einstökum manni — þá er þetta ekkert annað
en tóm form-sök á eina hliðina, því slíkt rýrir eða skerðir
þjóðerni vort ekki hið minnsta; og þó allt í stjórninni væri
ritað á íslendsku sem oss snertir, þá rnundi það ekki efla
eða stoða þjóðerni vort hið minnsta, eins og vér heldur ekki
mundum fá annað mál þar með en eins og það er á öllum
nýjum íslendskum lagaritum, og sem á beinlínis að rekja
kyn sitt til alþíngis, því það er herfileg íslendska. Og á
aðra hliðina, ef það er ekki tóm form-sök, þá má stjórnin
þó hafa einhvern rétt eða einkaleyfi við okkur, og það er
ekki meir en sanngjarnt, að málið sé eitt af sameiníngar-
liðunum milli Dana og vor; og vér getum því heldur unað
við það, sem hvorki vér gefum þar fyrir neitt upp af voru
máli, né heldur ætlast Danir til þess, eða reikna slíkt oss
til niðurlægíngar. Alþíng talar og ritar allt á íslendsku,
og allt er lagt út á dönsku á eptir. — En ef menn hér
vilja vísa til Slésvíkur, á meðan Danir réðu henni, og segja
að öll hennar mál hafi gengið á þýsku, þá svörum vér því,
að Slésvíkur þýska átti sér engan rétt að nokkrum lögum,
og þar stóð allt öðra vísi á en með ísland. f>að vita allir
4