Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1913, Blaðsíða 75
77
greina mvndirnar, að ekki getur hjá því farið að önnurhvor sé gérð
eftir hinni, eða báðar eftir sömu og jafnvel af sama manni. Allar líkur eru
til að þær séu báðar gerðar í Noregi, sennilega á síðari hluta 14.
aldar.
En hvenær hefir þessi tafla komið til Möðruvalla?
Til eru, og nú prentaðir í ísl. fornbr.s., 2 máldagar Möðruvalla-
kirkju frá 14. öld, nefnilega máldagar Auðunnar biskups ramða Þor-
bergssonar, frá 1318 (í II. b., bls. 449—50) og máldagi Péturs biskups
Nikulássonar, frá 1394 (í III. b., bls. 516—17). Einnig eru og til
tveir máldagar frá 15. öld, Jóns biskups Vilhjálmssonar, frá 1429
(í IV. b., bls. 378) og Olafs biskups Rögnvaldssonar, frá 1461 (og
að sumu leyti er hann og frá því um 1500, í V. b., bls. 307—8);
enn fremur skrá um gjafir Þorvarðar Loftssonar, frá 1446 (í IV. b.,
bls. 675). í fyrsta máldaganum (frá 1318) er tekið fram, að kirkjunni
tilheyri Tabulæ .ij., en vart mun þessi tafla svo gömul að hún
kunni að hafa verið önnur þessara tveggja. Aftan við þennan mál-
daga er yngri viðbót svo hljóðandi: »Eyrikur bondi lagdi
me[d lopti syne sijnum .ij. dukar glitader Biarnfell
nýtt Brijkur .ij. mercki .ij. paxspialld«. Þessi Eiríkur
er að líkindum Eiríkur ríki Magússon á Möðruvöllum, d 1381, sonur
Magnúsar ríka (d. 1363) á Svalbarði við Eyjafjörð, Brandssonar
bónda í Höfða, Eiríkssonar, Einarssonar Gruðmundssonar dýra (d.
1212) o. s. frv., sem rakið verður í beinan karllegg til Guðmundar
ríka á Möðruvöllum (d. 1025) og áfram upp til Þórólfs smjörs og
Gríms kambans, afa hans1). — Kona Eiríks var Ingiríður dóttir Lofts
(d. 1355) Þórðarsonar riddara á Möðruvöllum (d. 1312) Hallssonar.
Ein af börnum þeirra Eiríks og Ingiríðar var Sophia, er átti Gutt-
ormur (d. 1381) Ormsson lögmanns, og var sonur þeirra Loftur ríki
á Möðruvöllum (d. 1432). Hvaða ár þessi móðurbróðir hans og nafni,
sem um er getið í máldaga viðaukanum, hafi andast, er allsendis
óvíst, en vitanlega hefir hann dáið áður en faðir hans, því að svo
er að skilja, að Eiríkur faðir hans hafi gefið kirkjunni nefnda gripi
sem sálugjafir við dauða hans. Ekki mun Eirikur hafa farið að
búa á Möðruvöllum fyr en tengdafaðir hans var andaður (1355) og
gripirnir því tillagðir kirkjunni á tímabilinu 1355—81. Þar sem nú
að nefndar eru meðal gripanna »Brijkur ij«, þykir mér það allsendis
liklegt að þessi tafla eða brikj sem nú er fengin frá Möðruvöllum, sé
önnur þessara tveggja bríka, er Eirikur tillagði Möðruvalla-kirkju
meðal annara sálugjafa með Lofti syni sínum, sennilega á 3. fjórðungi
*) Sjá ísl. ártiðaskr. VIII. töflu o. fl.