Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1913, Blaðsíða 55

57
ef svo hefði verið. Sigurður sýndi mér hellir þann, er hann sagði
vera Hundraðsmannahelli, og virtust mér engar líkur til að hundrað
menn gætu falist í þeirri smugu. — Brynjúlfur minnist á að hann
hafi heyrt »að maður, er Oddur hét, hefði leynst uppi á Hánni«.
Sést það af frásögn síra Olafs Egilssonar1) o. fl. að maður þessi
var Oddur Pétursson, og skýrði hann síra Olafi frá því, sem hann
hafði tekið eftir er hann var uppi á Hánni, þegar Ólafur var heim
kominn til eyja aftur;a) er gjör sagt frá Oddi þessum í Skarðsár-
annál árið 1636, þá druknaði hann.8)
I sambandi við þetta vil eg annars leyfa mér að taka það
fram, að þetta nafn á fjallinu, Háin, (sbr. og orðatiltækið »undir
Hánni«), er sýnileg afbökun úr »Háeijin« (í þáguf. Háeynni), eins
og það er ritað í bók síra Gissurar og einu handritinu af ferðasögu
síra Ólafs Egilssonar.4)
9. Konungseign.
Bent var á það hér að framan í upphafi 6. kap., að svo standi
i Hungrvöku, 14. kap.5), að Magnús biskup Einarsson í Skálholti
hafi keypt til staðarins í Skálholti nær allar Vestmannaeyjar áður
en hann andaðist 1148. I sambandi og samræmi við þetta mun það
hafa verið, að Árni biskup Þorláksson í Skálholti gaf 31. júlí 1280
Mikaels-klaustri í Björgvin Mkulásar-kirkju í Kirkjubæ á Vestmanna-
eyjum, er hann segir setta með ráði Jóns (líkl. þáverandi) erkibisk-
ups í Niðarósi (1267—82)6). Nú er til máldagi Nikulásar-kirkju í
Kirkjubæ, svo sem fyr var frá sagt, og er hann talinn vera frá
1269; er þar svo fyrir mælt að þangað liggi til prestskaups fiskití-
undir hálfar og svo annar veiðiskapur, sem þar er tíundaður, og
þangað liggi sömuleiðis kirkjutíundir allar að helmingi, en helming-
ur til Péturs-kirkju þeirrar, er »Jyrir ofan leiti« er. Lítur svo út
sem hér sé hinn fyrati máldagi þessarar kirku, og víst er að kirkj-
an hefir verið sett í tíð Jóns erkibiskups rauða, og þá ekki fyr en
1268, því það sumar var erkibiskupskosning hans samþykt af páfa.7)
Ekki er þess getið í gjafabréfi Árna biskups, að hann hafi gefið
Mikaels-klaustri í Björgvin neitt annað á Vestmannaeyjum en Niku-
‘) T7rkjaráni&, bls. 94 og 142.
*) S. st., bls. 132 og 200.
*) Tyrkjaránið, bls. 340; sbr. og 348.
*) Tyrkjaránið, bls. 94.
8) Bisks. I, 77.
•) ísl. fornbrs. II, bls. 191—92.
’) ísl. fornbrs. II, bls. 21.
8