Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1913, Blaðsíða 56

58
lásar-kirkju í Kirkjubæ, og í nýnefndum máldaga þeirrar kirkju, —
sem mun hafa verið óbreyttur að mestu er Arni biskup gaf kirkj-
una klaustrinu —, er bert tekið fram hvað kirkjan á, auk búnings,
skrúða og annara áhalda (ornamenta & instrumenta), og er það
þetta: »land á Bilustodum, kv oc ær vj«, —■ ekki meira. — Bilu-
staðir eru nú ekki lengur til og enginn gat sagt mér á Vestmanna-
eyjum hvar sá bær mundi verið hafa. Til er bæjatal á Vestmanna-
eyjum frá árinu 1507 x) og eru Bilustaðir ekki nefndir í því, enda
sýna orð máldagans, »land á Bilustodum«, að þar hefir ekki verið
bær þá. Til er annar máldagi sömu kirkju frá því um 15002 *) og
er þar sagt: »Kirkian a land þar j eyiunum er heiter ad Bilustod-
um«, sem bendir enn ljósar á hið sama, að hér er um land að
ræða, en ekki bygða jörð, bæ8); meira land er kirkjan ekki talin
að eiga. Sigurður hreppstjóri sagði mér að »Bíluklettar« væru nefndir
sem mið á Vestmannaeyjum og myndu eftir því vera vestur í hraun-
inu einhversstaðar; þar væru og sagðar að vera Bílutættur ein-
hversstaðar. En síra Brynjólfur segir í sóknarlýsingu sinni á bls.
62: »í Kirkjubæjartúni eru til tóptarbrot, nefnd Býlutættur«. Þetta
mun réttara um Bílutættur, og þyki mér sennilegast að land það að
Bílustöðum, sem Kirkjubæjarkirkja átti, hafi verið einhver blettur
þar nálægt Kirkjubæ.
En það sem hér skiftir mestu er það, að þegar Arni biskup
hefir gefið munklífinu í Björgvin Kirkjubæjar-kirkju, þá hefir hann
ekki gefið því þar með annað land á Vestmannaeyjum, af því er
Skálholts-staður átti þar, en þetta land að Bílustöðum. — Og um
1500 á Kirkjubæjar-kirkja ekki annað land þar. Kemur það vel
heim við tekjur þær er munklífið telur sér af Vestmannaeyjum
1463: «j stykke klœdhe«4). Fæ eg því ekki séð, að það geti staðist,
sem Jón Sigurðsson hefir látið í ljós í ísl. fornbrs. I. b., bls. 484,
að Árni biskup hafi gefið Vestmannaeyjar Mikjáls-klaustri í Björgvin
og að þær hafi siðan verið »eign klaustursins, þartil þær voru
teknar undir konungs vald með öðrum eignum eptir siðaskiptin«.
Enda kemur það ekki heim við annað sem skal til tínt.
í kæruskjali því yfir framferði Englendinga á íslandi, einkum
í Vestmannaeyjum, sem herra Hannes Pálsson sendi ríkisráðinu á
Englandi 1425 og var hér getið að framan5 6), segir hann að Vest-
‘) ísl. fornbrs. VII., bls. 179—80.
’) ísl. fornbrs. VII. b, bls. 42—43.
8) Sbr. ennfr. kgl. tilskipnn 25. marts 1778.
4) ísl. fornbrs. VIII. b., bls. 59.
6) ísl. fornbrs. IV., 324-34. ,