Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1913, Blaðsíða 23

25
hlaðið er yfir. Sóknarlýsingar þeirra prestanna bæta hér ekki um,
né yngri lýsingar aðrar. Enn hefir Páll hreppstjóri Sigurðsson í
Árkvörn ritað um þennan stað í ritgerð sinni um »örnefni og goð-
orð í RangárþingL,1) og'setur hann þar gamla þjóðsögu um lindina
og skriðuna. Sama þjóðsagan, en að ýmsu leyti eðlilegri og ná-
kvæmari, var áður komin út eftir síra Brynjólfi Jónssyni, í Þjóðsög-
um Jóns Árnasonar, II, 81; nægir að vísa mönnum til allra þessara
prentuðu rita. En úr bók síra Grissurar (bls. 17—20) mætti tilgreina
þetta, þareð það mun hvergi prentað: »Almennelegt vatnsból alls
Bygdarlagsenser inníHerjólfsdal,þad er nú kallad Daliver, þar Herjólfur
setti Bústad sinn, er fyrstur bygde Vestmanneyjar,fyrerinnannÆgesdyr
seger Landnáma í 5. Parte Sunnl. Landn. 2. Cap.: enn til líkinda þar
Bærenn skal stadid hafa, siest ekki neitt, því á þann Hól er fyrir laungum
tímum Skrida fallinn, er sá Bær skal stadid hafa, því þad takmark
er nedann verdt vid Dalfiall, þar er ætid nóglegt vatn, og er þángad
á hestum sókt allstadar úr Bigdenne, þá vatn þrítur í Brunnum
heima vid Bæe, í lángþerrum, í lind þá er ofan yfir er byggt, og
framkemur so sem úr nokkrum gaungum af Monnum hladenn, med
hellum og vallgrónne jordu. Eingenn þikist vita hvorsu laung þesse
gaung eru, edur hvert þau liggia, edur hvad lángt, þar þau hafa
alldrei rannsokud edur lagfærd verid, nema skialldann fremst vid
lindena. Gamallt Fólk hefur frá því sagt, ad kona hafe um kv?lld-
tíma átt ad ausa vatn í Skiólu úr Ncytslubrunne í Dolum (sá Bær
stendur vestann under Helgafelle) med vatnsósa Bolla, og hafe Boll-
enn slopped úr hende henne, enn fundest aptur um Morgunenn
epter inní Lindenne í Dalever, edur Herjólfsdal, hvar af þeir fyrre
Menn hafa í Tilgátum haft ad þau gaung mundu nidur í j<?rdenne
liggja til landsudurs í þá átt til Helgafells, og mæta so holre jord,
og þad vatn munde under jordunne renna frá Helgafelle. Enn hvor
vill þessu trúa? — Tveir Brunnar eru og í Skriduhólnum í Herjólfs-
dal, þar Bærenn hefur staded, og kemur vatnid þar rett upp úr
griótenu, þar þvo konur lerept sín.« — Þeir eru nú nefndir Silfur-
brunnar.
Göng þessi eða stokkur, sem hlaðinn er yfir lindina, er vafa-
laust mjög forn. Hann er fremst um ll/4 al. (78,5 cm.) að breidd
og 1 al. (62,8 cm.) að hæð.
Gísli gullsmiður Lárusson í Stakkagerði í Vestmannaeyjum sagði
mér, að hann hefði um 1886—88 kannað lindina, og hefði hann
skriðið inn í göngin. Hefur hann nú látið mér í té skýrslu um rann-
‘) Safn til sögu ísl. II, bls. 619—520.
4