Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Blaðsíða 119
19
Um það, hversu kvikindi þessi komist inn í lík-
amina, eru enn þá eigi nægar skýrslur fengnar. Við
tilraunirnar hafa fræðimenn sem optast bundið sig við
þá aðferðina, að setja vökva þann, sem kvikindin fel-
ast í, inn í líkama dýra þeirra, sem til tilraunanna
hafa verið höfð; en það er auðsætt, að það getur eigi
verið algild regla, að kvikindi þess flytjist á þennan
hátt frá einu dýrinu í annað, enda þótt smásár og
rispur einatt sjeu á hörundi og þörmum bæði manna
og dýra, án þess að nokkur taki eptir. f>annig væri
það hugsanlegt, að alidýr fengju smárispur í munninn,
er þau tyggðu hey og aðrar fóðurjurtir, og að bakt-
eríurnar gætu komizt inn í þessar smáu rispur og
því næst í blóðið, og vektu síðan hættulega sjúkdóma,
er þau æxluðust þar svo afarfljótt og drægju úr blóðinu
ýms þau efni, er hvað nauðsynlegust eru til lífsins viður-
halds, t. a. m. súrefnið. Sumar bakteríur geta komizt
svo gegn um þarmana á dýrinu, að því verði eigi meint
við, enda þótt þau kveyki hættulegan sjúkdóm, er þau
komast í blóðið. Sumar bakteríur, t. a. m. þær, sem
finna má í lungnabólgu, virðast hafa skaðleg áhrif á
sum dýr, t. a. m. mýs, er þær soga hana ofan í sig,
því að þá er þær komast í blóð músanna, valda þær
lungnabólgu. f>að virðist ráða að líkindum, að sjúk-
dómar þeir sjeu sóttnæmir, er bakteríurnar kveykja,
og það er vist, að margir af sjúkdómum þessum eru
sóttnæmir; en vafasamt virðist það aptur á móti, að
allir þess kyns sjúkdómar sjeu sóttnæmir, þá er allt
fer með feldi; að minnsta kosti eru sumir þeirra eigi
mjög næmir; allt um það hafa margir talið sóttnæmið
einkenni sjúkdóma þeirra, sem bakteríurnar valda, og
það svo skýlaust, að yfir höfuð að tala eru þessa kyns
sjúkdómar taldir því nær hið sama sem sóttnæmir
sjúkdómar. Með því nú raun hefur á orðið, að hin
ýmsu læknislyf hafa reynzt mjög óáreiðanleg gegn