Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Blaðsíða 127
127
agnir, sem lægju hreyfingarlausar, en gætu þróazt og
þroskazt, undir eins og skilyrðin væru fyrir þroska
þeirra. þessum frjóögnum bakteríanna má því líkja
saman við fræ hinna æðri jurta. Fijóagnir þessar geta
geymt sóttarefnið í sjer í mörg ár, þótt eigi sjeu þær
í neinni lifandi skepnu, þar sem aptur á móti bakterí-
urnar sjálfar liða fljótt undir lok, er þær komast út úr
dýrunum, nema því að eins að hinum nauðsynlegu
skilyrðum fyrir Hfi þeirra sje haidið við á annan hátt.
|>að verður þvi auðskilið, að sóttarefnið getur borizt
með gömlu skinni af einhverju því dýri, sem dautt er
úr miltisbólgu, enda þótt engin baktería sje á því,
heldur að eins frjóagnir kvikinda þessara. Frjóagnir
þessar er haldið að myndist ekki í blóði sjúkra dýra,
meðan þau eru lifandi; en undir eins og dýrið deyr,
myndast úr bakteríunum afarmikill Qöldi frjóagna, sem
því geta hæglega valdið sýkinni á fjölda-mörgum dýr-
um í grenndinni; er það því einkar-áríðandi, til þess
að aptra útbreiðslu sýkinnar, að hið dauða dýr sje
þegar grafið djúpt í jörð niður, svo að frjóagnirnar
geti eigi myndazt sökum þess, að hitinn er svo litill
djúpt í jörðu. Hversu frjóagnirnar komast í blóðið á
heilbrigðu dýri, vitum vjer enn eigi með vissu. f>að
virðist svo, sem frjóagnirnar gjöri opt ekkert mein,þá
er þær berast með fæðunni niður í þarmana; berast
þær þá burtu aptur með saurnum, án þess að dýrið hafi
nokkurt mein af. Stundum aptur á móti virðast þær
vera sóttnæmar, er þær komast þessa leið niður 1 dýr-
ið. Úr því vjer vitum það, að það veitir mjög auð-
velt, að kveykja miltisbólgu í heilbrigðu dýri, með
þvi að gjöra ofurlitla stungu inn í hörundið með ein-
hverju því verkfæri, sem dýft er niður í vökva, sem
bakteríur eru í eða frjóagnir þeirra, þá er það eigi
fjarstætt að ætla, að skepnur geti særzt lítið eitt í
munninum eða kokinu, er þær tyggja fóður sitt, og að