Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Síða 132
132
hunda, kanínur og ýms önnur dýr. Bakteríur þær, er
valda sýki þessari, eru afar-smáar og mjög mjóar um
miðjuna. Með því að strá nokkrum af kvikindum þess-
um í hænsnakjötsúpu, er var þannig undirbúin, að
engin kvikindi voru þar fyrir, hefur Pasteur tekizt að
halda þessum iitlu kvikindum við lífið út af fyrir sig, og
sýna, að sýkin kviknar bæði hjá hænsnum og ýmsum
öðrum dýrum, er litlu einu af kvikindunum, er þannig
væri með farið, væri potað inn í hörund dýranna. En
það er eigi ljóst orðið, á hvern hátt þessi örsmáu kvik-
indi geta orðið banvæn í blóðinu. Að líkindum eyða
þau súrefninu, sem flytjast á með blóðinu frá lungun-
um um allan líkamann, og verður því dauðdagi þeirra
köfnun. Pasteur hefur sýnt, að þá er bakteríur þessar
haldast lengi í einhverri fæðu (eigi i likömum dýra),
t. a. m. hænsnakjötsúpu, og þær eru síðan fluttar til
hvað eptir annað i nýjan lög, og þeim haldið þar æ
lengur í hverjum leginum fyrir sig, ummyndast þau,
svo að þau verða eigi eins illkynjuð, og kveykja að
eins mjög væga kólerusýki, ef þeim þá er stungið inn
í hörund heilbrigðra hænsna; en þessi hænsn, sem svo
er með farið og af þeim sökum hafa fengið mjög
væga kólerusýki, sýkjast alls eigi, þótt síðarsje stung-
ið inn í hörund þeirra illkynjuðum bakteríum með fullu
fjöri, eins og önnur hænsn gjöra, sem ekkert hefur
verið við gjört til að verja þau sýkinni,
Nú höfum vjer þá þegar sjeð, hve miklum sjúk-
dómum bakteríurnar geta valdið bæði hjá oss mönn-
unum og alidýrum vorum. Reyndar þarf margt að
rannsaka enn, að því er tekur til sjúkdóma þessara ;
en vjer getum þó sagt með fullum sanni, að nú er oss
greiddur vegur til að skilja sjúkdóma þessa og með
þeim má telja að öllum líkindum alla sóttnæma sjúkdóma,
og að jafnframt sjálfsagt er fundið ráð gegn þeim.þar sem
innstunguaðferðin er fundin, og sú aðferð mun, þá er tím-
ar líða, þykja mestu varða við lækningar, enda munu þær
þá fá allt aðra stefnu en nú, og bæði sjúklingar og lækn-
ar munu telja árangur hennar miklu meiri; því að þá
mun læknum takast að afstýra sóttnæmum sjúkdómum,
þar sem vjer nú stöndum ráðalausir gagnvart þeim.
Misprentað 110,28: cilata fyrir ciliata.