Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Side 123

123
að hafa tilraunir frammi á dýrum, með því að pota
með oddhvössu verkfæri ofurlitlu af fúavilsu inn i
hörund þeirra. Einkum eru kunnar hinar mörgu til-
raunir, sem Koch gjörði á músum. Hann komst að því
fyrir tilraunir sínar, að með því að pota litlu einu af
úldnu blóði inn undir hörundið á svo og svo mörgum
músum, mætti kveykja eins konar illkynjaða ólgusótt i
nokkrum þeirra, svo að þær dæju af innan skamms. í
blóði músa þeirra, sem drepizt höfðu á þennan hátt,
fannst afar-mikið af einni tegund baktería, þar sem þó
voru ýmsar og margar ólíkar myndir þeirra í hinu
úldna eða spillta blóði; en af því er auðsjeð, að ein-
ungir þessi eina tegund var hættuleg músunum, en
hún reyndist aptur á móti eigi hættuleg öðrum dýrum,
t. a. m. kanínum, sem alls eigi verður meint við, þótt
inn í hörund þeirra sje stungið þeirri tegundinni, sem
kveykir hættulega ólgusótt i músunum. Aðallarmýsn-
ar sýktust eigi, er sönnun þess, að það hefur eigi
verið vilsan út af fyrir sig, sem sýkina hefur kveykt,
heldur að eins hin eina tegund bakteríanna, sem því
hefur eigi getað verið ávallt í hinni litlu vilsu, sem
notuð var f hvert skipti. Auk þessara tilrauna Kochs
mætti telja margar tilraunir annara fræðimanna, t. a.
m. Pasteurs með „mbrion septiqueil, en það, sem jeg
hef þegar talið, hlýtur að nægja til þess að sýna, að
næg ástæða er til að ætla, að hin illkynjaða ólgusótt,
sem leiðir af sárum, og sem sárasjúklingar hafa þjáðzt
af, eða sem hefur ónýtt allan árangurinn af skurðum
lækna, sje því að kenna, að ýmsar bakteríur komist
inn í sárin og þaðan f blóðið, fjölgi þar og flytjist svo
um allan líkamann. En sje þessu þannig varið, verð-
ur læknirinn fyrst og fremst að sjá um, að verja sárið
fyrir kvikindum þessum. Meðferðin verður að vera
ólík þeirri, sem áður var viðhöfð, þá er sú var ætlun
manna, að vinna mætti með öllu beinlínis að lækningu