Eimreiðin - 01.01.1908, Blaðsíða 55
55
og hegnið þessum herjans dólgi síðar,
heiðvirða menn svo níði hann ei tíðar.«
— »En gættu að þér,« sýslumaður segir,
;>sannanir nema til þú færir mér,
get ég alls ekkert gert við þetta hér,
getið því að nafns þíns hvergi er.«
— »Hvað?« kallar Jón, »þér gys að öllu gerið!
Getur það nokkur annar maður verið?«
Holger Draehmann.
Hann er nú dáinn — skáldajöfurinn mikli, mesta skáld Dana um
langan aldur, eina stórskáldið, sem þeir hafa átt, síðan H. C. Ander-
sen leið. Hann var höfði hærri en samlandar hans, flestir eða allir
samtíða, ekki að eins andlega, heldur einnig líkamlega. Hann var
konunglegur ásýndum, en þó enn konunglegri áheyrnar og aflestrar. En
hann var hamskiftamaður mikill og gat breytt sér á _ýmsar lundir sem
Oðinn, Þótti mörgum hann þá líta alt annað en konunglega út á
stundum, enda má það til sanns vegar færa. En konungur var hann
samt, því konungseðlið gægðist altaf út undan grímunni, hvér sem
hún var.
Holger Drachmann var hamhleypa — hamhleypa að yrkja —
hamhleypa í skoðanskiftum — hamhleypa í prívatlífi sínu og Íífsnautn.
hann var afkastamaður hinn mesti og hefir ritað ósköpin öll, ekki alt
jafnsnjalt, en margt svo ágætt, að hann hefir með því reist sér þann
minnisvarða, sem jafnan mun standa »óbrotgjarn í bragar túni«. Því
mörg af kvæðum hans eru það fegursta, sem nokkru sinni hefir birzt
á danska tungu. Slíka gullstrengi hafa fáir átt á hörpu sinni sem hann,
og má því Danmörk kveða, er hann er á bál borinn (því hann ákvað,
að sig skyldi brenna): »Hnígur þá úr höndum mér harpan strengjum rúin«.
Drachmann unni mjög íslandi og íslenzkum bókmentum og það
því meir sem á æfina leið. Á yngri árum kvað hann um konungs-
förina til íslands 1874, og á efri árum tók hann ýms verkefni sín fir
íslenzkum ritum (t. d. »Völundur smiður* og »Hallfreður vandræða-
skáld«). Og hið snildarlega kvæði hans til íslands framan við »Hall-
freð« og eins íslandskvæði hans við þingmannaförina til Danmerkur
1906 sýna bezt, hvern hug hann bar til íslands og hvert álit hann
hafði á því.
Annars verðum vér, að því er snertir skáldskap Drachmanns, að
vísa mönnum til ritgerðar Henriks Ussings um nútíðarbókmentir Dana
í Eimr. IV, 186—199, með því lát hans berst oss rétt í því, er þetta
hefti Eimr. er nær því fullprentað, svo að vér vérðum að láta oss
nægja að flytja síðustu myndina, sem af honum var tekin, ásamt þess-
um fáu minningarorðum. V. G.