Eimreiðin - 01.09.1909, Page 6

Santeuil (1630—97) hlaut. Hann dó úr tóbakseitrun, er einn af
þeim háu herrum hafði hrist nasafylli af neftóbaki í glas hans.
Corneille (leikritahöfundur, 1606—85) féll í ónáö hjá Mazarin
kardínála, af því hann leyfði sér aö gera fáeinar breytingar í upp-
kasti að sorgarleik, sem honum var skipað að fylla eyður í. Og
svo fátækur var hann í elli sinni, að þegar hann hafði þrjá um
sjötugt, sá vinur hans hann fara inn í skóarabúð, til þess að fá
gert við skó sína meðan hann stóð við, því hann átti ekki nema
þá einu skó, sem hann gekk á, eins og segir í vísunni:
»Á gatnamótum, hjá skósmið,
beið hinn mikli Corneille berfættur eftir skó sínum.«
Og þó var fjarri því, að Loðvík XIV. léti sig engu skifta
um Corneille.
Pá má og minnast þess, hve ákaflega Racine (1639—99) tók
sér nærri reiði þá, er konungur lagði á hann og sem átti rót sína
í pólitiskum höfuðórum konungs.
Hirðskáldin voru aldrei stórum hærra sett í metorðastiganum
en hirðfíflin, höfðu álíka metorð og hirð-stjörnuspámennirnir.
Pó ekki fari fyrir skáldunum eins og Tassó (í Ferrara á
Ítalíu 1544—95), að þau verði rugluð við hirðina, eða þeim sé
vísað á burt þaðan, eins og Camoens (í Portúgal, 1524—80),
heldur hafðir í metum, þá verða þau að borga þessa náð með
ómerkilegum tækifæris- og hátíðakvæðum. Til dæmis má nefna
hvílíkan fjölda jafnvel Goethe hefir ort af þesskonar kvæðum og
hve óhæfilega mikið rúm þau fylla í ritum hans.
I byrjun endurreisartímabilsins (14. og 15. öld) eiga mynda-
smiðir og málarar skynsamlegri og betri kjörum að sæta. Gildin
í Flórenz panta listaverk hjá Dónatelló (myndasmiður, 1386—
1466). Bæjarstjórnin lætur listamennina keppa um að skreyta
ráðhússalinn. En á 16. öldinni verða listamennirnir að lifa á paf-
anum og þjóðhöfðingjum. Michel Angeló vinnur fyrir Júlíus pafa
II., en er í sífeldum kröggum með að fá borgunina, sem hann er
þó mjög þurfandi fyrir. Seinna vinnur hann fyrir Medicíættina,
er hann þó taldi óhamingju ættborgar sinnar, sem svift hafði
hana frelsi sínu. Málarinn getur með engu móti verið án vel-
gjörðamanns, sem gefur honum fé til að kaupa fyrir efnin í lista-
verkin. Tizían (1477—1576) fær fyrir »Madonna di Ca Pesaro«