Eimreiðin - 01.09.1912, Side 55

211
allan heim, til þess að vísindalegar rannsóknir yrðu gerðar á
þeim á sem flestum rannsóknarstofum. Frumlur þessa litla krabba-
meins hafa haft fádæma lífskraft, svo hundruð þúsunda af mús-
um hafa verið sýktar með því, og æxlið hefir nú æxlast í 9 ár
og á nú hundrað ættliðu. Ekkert virðist geta stöðvað vöxt þess,
og er útlit fyrir, að það muni geta haldið áfram að vaxa í þús-
undir ára. Meinsemdin sýnist ódauðleg, meðan hún hefir nægan
jarðveg að vaxa í. Pegar vér íhugum, að ofurlítill biti af meininu
getur sýkt 200 mýs, og hver þeirra aftur aðrar 200, er auðsætt,
hvílíkum ógnahraða vöxtur þess getur náð. Ef nóg væri af til-
raunadýrum til að flytja meinsemdina á, mundi alt köfnunarefni
jarðarinnar eyðast á skömmum tíma. Menn hafa reiknað út, að
ef krabbameinsæxli prófessors Jensens hefði nægan jarðveg að
dafna í, mundi það á einu ári geta vaxið svo gífurlega, að af
því gæti myndast himinhnöttur, er væri 890 sinnum stærri en
sólin. Allar frumlur þessa heljarmikla hnattar stöfuðu þó frá og
ættu ætt sína að rekja til krabbameinsfrumlanna í brjóstmeini
litlu hvítu músarinnar, sem prófessor Jensen fann fyrir 10 árum.
Eins og fyr var á drepið, eru menn nú orðnir nokkurnveg-
inn ásáttir um arfgengisspurninguna; því allar dýratilraunir virðast
styðja þá skoðun, að arfgengi í vissum skilningi eigi sér stað. Að
minsta kosti er sumum ættum frekar hætt við veikinni en öðrum.
Má sem dæmi þess nefna ætt Napóleons mikla og margra fleiri.
Bæði Napóleon sjálfur, faðir hans og Lúcían bróðir hans dóu úr
krabbameini í vélindi og maga, og sömuleiðis systur hans tvær
(Pálína og Karólína). Bví miður er sannleikurinn sá, að krabba-
mein er nú orðið svo alment, að því nær engin ætt sleppur alveg
hjá því, og veröur því erfitt að rannsaka arfgengisspurninguna.
Að því er dýratilraunir snertir, skal hér aðeins getið eins
dæmis viðvíkjandi arfgengi: Heilbrigð karlmús var látin eðla sig
við sjúka kvenmús; af 65 afkomendum þeirra fengu 20 krabba-
mein, eða hérumbil þriðja hver mús erfði sjúkdóm móðurinnar.
II. LÆKNINGATILRAUNIR Á KRABBAMEINI.
í byrjun þessarar greinar var þess getið, að ekki hefði enn
tekist að finna neitt örugt meðal gegn þessari voðalegu veiki,
þessari allsherjar þjóðplágu. í fæstum tilfellum verða skurðlækn-
ingar að fullu liði, og er þó hnífurinn enn þá því nær eina vonin
fyrir krabbameinssjúklinga (una salus in cultro). Bað vantar þó