Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Page 7

Kaflar Ur fornsögu Austurlanda
7
vanalega sleptu heima fyrir, til þess að Egyptar ættu
hægra með að lesa þau. Alt þetta sýnir, að það var í
þann mund tíska að rita alþýðleg stjórnarbrjef á máli
Babylónar, enda var það eðlilegt, hin mikla menning
Babylónarmanna hafði þá fyrir löngu gagntekið öll Asíu-
lönd þar í grend, alt vestur að Miðjarðarhafi. Á seinni
árum hafa í rústum í Palestinu og Litlu-Asíu fundist
fleygleturstöflur, brjef sem gengið hafa milli innlendra
höfðingja og sýna þær að fleygletur hefur alment verið
notað og það jafnvel þar sem annað letur var til.
Til þess að skilja Amarnabrjefin verður að greina
dálítið frá hinu pólitíska ástandi þeirra tíma. Babylónar-
ríki hafði frá ómunatíð verið frægasta og þýðingar-
mesta ríki þar í álfu, stundum var ríkið mjög voldugt og
víðlent, en stundum þverruðu kraftar þess, svo það gekk
saman, en altaf voru Babylónarmenn öndvegisþjóð í
allri menningu, og þó aðkomuþjóðir stundum gætu í bili
hrifið til sín stjórnartaumana, þá sömdu þær sig að sið-
um Babylónarmanna og samlöguðust þeim innan skams.
Pegar hjer var komið sögunni var Babylónarríki aflminna
en áður hatði verið, stór landflæmi höfðu gengið undan;
konungsættin var af Kassítakyni, sú þjóð hafði komið
norðaustan úr tjöllum, hafði oft verið á mála hjá hinum
fornu Babylónarkonungum, en braust sjálf til valda á 18.
öld f. Kr. Assyríuríki var þá farið að ná nokkrum þroska,
þó eigi væri það eins voldugt og síðar varð. Hettítar
áttu þá ýms ríki í Litlu-Asíu og hið stærsta og syðsta
þeirra hjet Mitani, það tók yfir suðurhluta Litlu-Asíu og
norðvesturhluta Mesopotamíu alt vestur að Sýrlandi. í
Kanaan og á Sýrlandi voru þá mörg örsmá ríki, sem
jafnan áttu í óeirðum sín á milli. Snemma á 15. öld
hafði Egyptaland notað tækifærið, lagt þessi lönd undir
sig og gert þau skattskyld; höfðu Egyptar það að yfir-
varpi, að þessi hjeruð löngu fyrr (2800 árum f. Kr.)