Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Page 9

Kaflar úr fornsögu Austurlanda
9
Theben fyrir ofríki prestanna og bygði sjer því nýjan
höfuðbæ, sem fyrr var getið, hjá Tell el Amarna og
kallaði hann Sólheima (Chut-Aten), en þegar trúnni var
aftur breytt, lagðist bær sá í eyði.
Af Amarnabrjefunum fást ágætar upplýsingar um
stjórnarástandið í skattlöndum Egyptakonungs í Asíu,
eins og það var þá, nálægt 1400 árum f. Kr. Vjer verð-
um að hafa í huga hve snemma þetta er á öldum. Gyð-
ingar eru ekki enn komnir til Kanaan, þeir hafast þá
flestir við 1 eyðimörkum og beitarlöndum suður og
austur í Palestínu, en nokkrir hafa gerigið á mála hjá
ýmsum höfðingjum í Kanaan. í brjefunum sjást stööugar
kvartanir frá búsettum íbúum þessara hjeraða undan því,
að herskáir hjarðmannaflokkar sunnan af eyðimörkum,
sjeu altaf að gera árásir á landið og reyni að ná þar
fótfestu; þeir eru kallaðir Habiri (Hebrear). í þessum
hjálendum Egyptakonungs var þá víðast fullkomin sjálfs-
stjórn þ. e. hötðingjastjórn, því lýðurinn rjeði í þá daga
hvergi neinu. Egyptar skiptu sjer lítið af því hvernig
þjóðirnar höguðu sjer, ef þær aðeins skilvíslega borguðu
skattinn á rjettum tíma, þar var engin undanfærsla eða
afsökun tekin gild; skattinum áttu líka að fylgja óákveðn-
ar, en þó ríkulegar gjafir til konungs sjálfs og hinna
helstu ráðherra hans; þótti tortryggilegt ef þær vantaði.
í Kanaan og á Sýrlandi voru þá eins og fyrr var getið
ótal kotríki, sem hvort fyrir sig þóttist frjálst og full-
valda ríki undir yfirstjórn Egyptakonungs, en höfðingjar
þeirra eða hersar lágu altaf í ófriði og illdeilum sín í
millum, rændu hver frá öðrum eða drápu menn hver
fyrir öðrum, en annað veifið gerðu sumir samband sín á
milli, annaðhvort til að verjast öðrum eða ráðast á aðra.
Sum ríkin voru ekki annað en víggirt borg með ökrum
og engjum í kring, en íbúarnir flýðu inn fyrir borgar-
múrana þegar ófriðar var von. Amarnabrjefin eru fuli