Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Qupperneq 45

Kaflar úr fornsögu Austurlanda
45
báðum lenti saman norðan til í Mesopótamiu og á Sýr-
landi. Af heimildarritum Babylónarmanna sjest, að Hettíta-
þjóðflokkurinn hefur þegar verið sestur að í Litlu-Asíu
og átt þar ríki á þriðja áraþúsundinu f. Kr., en litlar
sögur fara af þeim þjóðum um hin næstu þúsund ár.
Um það leyti náði Babylónarríki yfir Mesopótamíu alla
og um meginhluta Sýrlands alt út að Miðjarðarhafi, en
nálægt 2000 árum f. Kr. munu Hettítar hafa gert her-
hlaup suður á bóginn og tekið meginið af þeim löndum
frá Babylónarríki, sem varð þannig viðskila við Miðjarðar-
hafið í meira en þúsund ár. Ekki vita menn neitt um
hina einstöku atburði í þessum herhlaupum eða hvað
gerðist í löndum Hettíta fyrr en á 15. öld f. Kr. Pá
koma þessar þjóðir fyrst fyrir sjónir nútíðarmanna í
Amarnabrjefunum, sem fyrr var getið. Vjer nefndum þar
að konungur í Mitani, Tuschratta að nafni, átti brjefa-
skipti við Egyptalandskonungana Amenophis III. og IV.
Brjef þessi eru öll rituð á Babylonarmáli og með fleyg-
letri, nema eitt á Hettítamáli. Mitaniríkið (eða Naharina)
var þá enn voldugt ríki og íbúarnir, eða aö minsta kosti
hin ráðandi stjett fyrirmanna, var af ættstofni Hettíta.
Peir höfðu á 16. eða 17. öld f. Kr. eða fyrr lagt undir
sig þau lönd, sem þeir rjeðu fyrir. Mitaniríkið náði þá
yfir syðsta og austasta hlutann af Litlu-Asíu, yfir norður-
hluta Sýrlands og Mesopótamíu, alt austur að Ninive;
Assyría, sem seinna varð voldugt ríki, var þá skattskylt
konunginum í Mitani, taldist því háð honum og var
hluti af hans ríki. Pað sjest líka á Amarnabrjefunum að
ýmsir smáfurstar, er rjeðu fyrir kotríkjum sunnan til á
Sýrlandi og norðan til í Palestínu, voru af Hettítakyni,
hafa þeir líklega gerst höfðingjar yfir ýmsum hjeruðum
og bæjum, þegar Hettítar brutust sigrandi suður á við og
stofnuðu Mitaniríkið, en nú voru þeir ljensmenn Faraó’s
að nafninu. Vel getur verið að nokkrar sveitir hinna her-