Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Page 59

Barbarskir víkingar
59
kristnir menn báða, Márar höfðu setið á Spáni síðan á
áttundu öld, en smá gekk á ríki þeirra þar uns því lauk
árið 1492, er Spánverjar tóku Granada. f*ar höíðu þeir
náð hárri mentun, ræktað landið, bygt stórar og fallegar
borgir, og náð auð og velsæld, enda var landið bæði
frósamt og fagurt. í vísindum stóðu þeir öllum Evrópu-
þjóðum framar og komu menn frá öllum löndum til að
nema af þeim. Að vissu leyti leið kristnum mönnum
betur undir stjórn þeirra, en undir sumum kristnum stjórn-
endum. Á meðal Mára fjekk hver að halda trú sinni, ef
hann aðeins gerði ekkert á hlut spámannsins Múhameðs.
Og nú voru Márar reknir frá þessum bústöðum sinum;
fáeinir urðu eftir og sættu þungum kjörum af Spánverjum.
Engin önnur úrræði höfðu þessir útlagar en að leita
suður yfir Njörfasund, sömu leiðina sem forfeður þeirra
höfðu komið. Ekki sátu þá Márar að völdum í Norður-
Afríku. Arabar höfðu lagt hana undir sig á sjöundu öld,
en þar bjuggu þá Berberar1); voru þeir ýmist reknir
burt eða þeir blönduðust við Araba og af þeim kyn-
blendingi eru Márar komnir; þó er Araba-blóðið ríkara í
þeim en hið berberska. Nokkru seinna liðaðist ríki þeirra
þar í sundur, og innlendir stjórnendur komust aptur til
valda; þó varð Múhameðstrú ríkjandi þar. En þessir
höfðingjar áttu frið við Evrópu-ríkin; reyndu hvortveggi
að hindra víkingskap og annað þess konar og flest fell
í ljúfa löð með þeim. Skjót breyting varð þó á þessu
jafnskjótt og spönsku Márarnir fluttu til landsins.
Mikil viðbrigði vorn það Márum að verða að hverfa
úr hinum frjóu og vel bygðu hjeruðum á Spáni og setj-
ast að í hálfviltu landi eins og Barbaríinu. Að vísu voru
*) Af Berberum dregur landið nafn, og var nefnt Berberí; en síðar
varð það í flestum Evrópumálum að Barbarí, mestmegnis vegna ræningj-
anna, er þar bjuggu. Því nafni er haldið hjer, enda er það haft í fle*t-
um íslenskum ritum um Tyrkjaránið.