Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Side 70

Halldór Hermannsson
70
allir fangar í þrældómi, Móslemar á kristnum skipum, og
kristnir á móslemskum skipum. Og meðferðin var hjer
um bil eins hjá báðum. Ræðarar voru naktir og festir
með járnfjötrum við þófturnar. Róðrarstjórar voru settir
yfir þá; höfðu þeir hnútasvipu mikla í hendi og börðu
miskunarlaust þrælana með henni, ef þeim þótti þeir róa
slælega. Gengu þrælarnir bláir og blóðugir og með opin
sár undan slíkum höggum. Meðan á róðrinum stóð fengu
þeir ekkert að jeta nema brauðbita vættan í víni, og
vinna urðu þeir tíðum stundum saman, ef til vill heilan dag
án afiáts; fengju þeir yfirlið eða gæfust þeir upp, voru
þeir hýddir og svo fleygt fyrir borð. í orustum voru
þeir fjötraðir sem fastast, því að frelsi þeirra lá við, að
óvinirnir sigruðu. Pað er nærri því óskiljanlegt, hvernig
menn gátu \ifa?> við slíka meðferð; en þó eru dæmi þess,
að galeiðuþrælar lifðu svo árum skipti. Meðal þrælanna
voru oft menn af góðum ættum, en enginn greinarmunur
var gerður á þeim. Kristnir stóðu Móslemum engu framar
í þessu tilliti, _ enda var það siður í krislnum löndum að
dæma sakamenn á galeiður, og kunnugt er, hvernig
Húgenottar á Frakklandi voru sendir hópum saman á
galeiður, þegar ofsóknirnar gegn þeim stóðu yfir.
Eitt lærðu Evrópumenn af víkingunum, og það var
að æfa vel sjólið sitt. Áður gerðu þeir harla lítinn grein-
armun á landher og sjóher, svo að hermenn voru án
nokkurrar æfingar settir á skip. Gafst það einatt illa, því
þeir urðu sjóveikir og nutu sín ekki. En víkingar voru
hinir bestu sjómenn, og til þess að geta mætt þeim og
yfirstígið þá, urðu Evrópumenn að bæta sjólið sitt.
Pannig urðu þessar víkingaferðir til framfara í sjóhernaði.
Márskra víkinga gætir nú lítið úr þessu, því
að Tyrkir höfðu algerlega fengið yfirhöndina meðal
þeirra. Peir höfðu náð föstum fótum í Barbaríinu og
hugsuðu ekki til frekari landvinninga. Að vísu viðurkendu