Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Page 78

Halldór Hermannson
7»
pólis og Marokkó. Alt fram að 1827 guldu Sviar deyn-
um í Túnis 125 fallbyssur á ári. Áriö 1801 keyptu þeir
frið af Trípólis fyrir 150000 pjastra og 8oco pjastra í
árlegan skatt. Danastjórn gerði 1746 samning við Algier
og lofaði árlegu gjaldi, en upp úr þurru braut deyinn
samninginn 1769; sendu Danir þá flota þangað suður, en
sú för mishepnaðist með öllu, og urðu þeir því að
kaupa sjer frið á ný (1772) gegn því að láta afhendi við
Algieringa á hverju ári 500 vættir af púðri, 8000 fallbyssu-
kúlur og 300 stykki kaðla. Við Túnis, Trípólis og Marokkó
gerðu Danir samning 1752 — 53; var samningurinn við
Marokkó endurnýjaður 1767 og skuldbundu þeir sig að
gjalda soldáni árlegan skatt, er nam 25000 pjöstrum, og
það guldu þeir alt fram að 1845. Pað gjald var þó aðal-
lega fyrir viss verslunarhlunnindi.
Loks riðu Bandaríkin í Norður-Ameríku á vaðið og
brutust undan okinu. Barbaríríkin kvörtuðu undan því
að þeir fengju ekki nógu mikinn skatt frá þeim, og því
sagði Trípólis þeim stríð á hendur 1801. Bandamenn
sendu herskip til Miðjarðarhafsins, en þá vildi það slys
til að ein af freigátum þeirra rakst á grunn og náðu
Tripólítanar henni. Pá var það að Stefán Decatur fór með
nokkrum mönnum inn á höfnina í Trípólis og brendi freigát-
una, og var það verk lofað mjög. Loks var friður saminn
1805 og urðu Trípólítanar að láta lausa alla ameríska fanga,
lofa því að áreita aldrei amerísk skip og krefjast einskis
skatts, en þó guldu Bandamenn þeim 60000 dali í eitt
skipti fyrir öll, og var það lítilmenska. Hinum Barbarí-
ríkjunum guldu þeir enn skatt þangað til 1815, að Algier-
ingar ygldu sig gegn þeim; þá sendu Bandamenn flota
gegn þeim og á fáum dögum kúguðu þeir Algieringa til
að sleppa öllu tilkalli til skatta og aldrei ónáða eignir
eða borgara Bandaríkjanna. Nú þótti Englendingum mál
að hefjast handa og sendu Exmouth lávarð með flota