Aldamót - 01.01.1901, Blaðsíða 67

6/
berunar sinnar. þar varpaði mótmælenda kirkjan
netjum sínum íyrir borö og þar helir hún hlaðiö skip
sín ávalt síöan.
En þaS var eins konar andlegur ofmetnaður, er
fylgdi þeirri tíS, eins og oft vill verSa, þegar manns-
andinn stígur stórt spor áfram á framfarabrautinni.
Seytjándu aldar guSfræSin ætlaði sér, eins og kunnugt
er, þá dul, aS finna kristilegum sannindum svo fullkom-
inn bókstaf, aS una mætti viS um aldur og æfi. Hún
leitaSist viS meS þessu móti aS binda kenning kirkj-
unnar svo sterkum viöjum, aS hún þyrfti aldrei aö
hræra legg né lið upp frá því. Hún leitaöist við aö
finna hverju smáatriöi svo tæmandi skýringar og sníöa
sannindum guölegrar opinberunar svo haldgóöan stakk,
að aldrei skyldi slitna,
það var djarfmannlegt ætlunarverk, en ekki aö
sama skapi viturlegt. Líísþörfinni var gleymt. Manns-
andinn lætur ekki vefja sig slíkum viðjum til lengdar.
þótt ef til vill megi binda hann þeim í bili, meöan
hann er í svefni eins og Samson, hrökkva þær af hon-
um eins og kveikur, er hann vaknar. Og þá veröur
Dalíla hrædd og ber sig illa.
þetta ofdirfskufulla ætlunarverk tókst aS vissu
leyti miklu betur en búast hefði mátt viS. Kristnin
hefir öll aS meira og minna leyti veriö bundin bönd-
um seytjándu áldar guSfræðinnar fram á þenna dag.
Hún er þaö enn, og guð veit, hvaS lengi hún veröur
þaS. Eg játa það hátíölega, aö eg er það að mörgu
leyti sjálfur. Eg er hræddur um, að vér séum þaö
allir í miklu frekari skilningi, en vér vitum sjálfir af
eða fáum oss til að kannast viS. þaö sýnir, hve vel