Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1959, Blaðsíða 6

6
Samdráttur sá í sæðingastarfinu, er gerður var eftir 1949,
varaði ekki lengi. Um 1954 fer sæðingum aftur að fjölga og
fer svo fjölgandi ár frá ári og skortif nú lítið á, að um 3000
kýr fái kálf við sæðingu á sambandssvæði S. N. E. árlega.
Árið 1957 ættu samkvæmt hagskýrslum um 4300 kýr og
kefldar kvígur að hafa verið á sambandssvæðinu, og hafa þá
64% þeirra fengið kálf við sæðingu.
Engum, sem athugar þetta, getur dulizt, hve geysilegur
styrkur sæðingarnar eru í kynbótastarfinu, en þó svo aðeins
að nautin, sem notuð eru á sæðingarstöðvunum, séu örugg-
lega góð til kynbóta. Þau þurfa því helzt að vera fullreynd,
áður en farið er að nota þau mikið til sæðinga. A þessu voru
að sjálfsögðu nokkur vandkvæði hjá S. N. E. í upphafi sæð-
ingarstarfseminnar, og hefur lengst af þurft að nota naut,
sem eigi var vitað um hvert kynbótagildi höfðu, meira en
æskilegt hefði verið. Engu að síður má færa sterk rök að því,
að sæðingarnar hafi nú þegar leitt til verulegra umbóta á
kúastofninum, auk þess sem þær leystu nautahaldið og rækt-
unarstarfið úr algerri sjálfheldu.
Áður var að því vikið, að eftir 1944 verður engin fram-
för í afköstum kúnna á sambandssvæðinu í átta ár, og voru
færð nokkur rök að því hverju þetta sætti. Áhrifa sæðing-
anna gætti að sjálfsögðu ekki fyrr en eftir nokkur ár. Fyrst
þurfti að finna líkleg naut og hin nýja tilhögun að útbreið-
ast. Þá þurfti að ala upp nýjan kúastofn, orðinn til við sæð-
ingu, og sá stofn að verða fullmjólka, áður en áhrifin gátu
komið fram á skýrslum. Þetta hlaut að taka nokkur ár. Svo
skeður það undarlega, að 6—7 árum eftir að sæðingarnar
hófust, eða 1952, taka afurðir kúnna á sambandssvæðinu aft-
ur að aukast eftir átta ára kyrrstöðu og hafa farið vax-
andi jafnt og þétt síðan, svo sem meðfylgjandi tafla sýnir: