Morgunblaðið - 03.03.2001, Blaðsíða 24

VIÐSKIPTI
24 LAUGARDAGUR 3. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
SJÁVARÚTVEGSFYRIRTÆKIÐ
Þormóður rammi – Sæberg hf. var
rekið með 554 milljóna króna tapi á
árinu 2000. Það eru mikil umskipti
frá árinu áður en þá nam hagnaður
félagsins 474 milljónum króna. Í til-
kynningu frá félaginu segir að flestir
rekstrarþættir hafi gengið verr en
upphaflega hafi verið áætlað, en
verulegt gengistap og afleit afkoma
rækjuveiða- og vinnslu hafi haft
verst áhrif á heildarafkomuna.
Gengistap og verðbætur vegna
skulda Þormóðs ramma – Sæbergs
hf. í fyrra námu 523 milljónum króna
en voru 73 milljónir árið áður.
Landvinnsla Þormóðs ramma –
Sæbergs hf. var á síðasta ári rekin að
heita má án framlegðar og eru það
mikil umskipti frá árinu 1999. Í til-
kynningunni segir að þar valdi
mestu stöðugt verðfall rækjuafurða
allt árið.
Velta Þormóðs ramma – Sæbergs
hf. nam 4.352 milljónum króna á
árinu 2000, lækkaði um 290 milljónir
frá fyrra ári. Munar þar mestu um
lægra söluverð rækjuafurða og
breytt sölufyrirkomulag.
Framlegð félagsins nam ríflega
722 milljónum króna eða 16,6% af
veltu. Framlegð ársins áður var 940
milljónir króna eða 20,2% af árs-
veltu.
Þormóður rammi – Sæberg hf.
hefur starfstöðvar á Siglufirði, Ólafs-
firði og í Þorlákshöfn. Hjá sjávarút-
vegsfyrirtækinu starfa að jafnaði um
252 manns til sjós og lands. Heildar-
launagreiðslur til starfsmanna í
fyrra námu 1.587 milljónum króna.
Aðalfundur félagsins verður hald-
inn 16. mars næstkomandi. Rekstr-
aráætlun fyrir árið 2001 verður
kynnt á fundinum og mun stjórn
félagsins leggja til að greiddur verði
7% arður vegna nýliðins árs.
Tækifæri með betri
rækjuveiðum
Ólafur Marteinsson, fram-
kvæmdastjóri Þormóðs ramma –
Sæbergs hf., segir afkomuna á síð-
asta ári slæma. Hann segir það ekki
einungis skýrast af miklu gengistapi,
sem þó hafi mest að segja, heldur
hafi útkoman úr rækjuveiðum og
-vinnslu verið afleit. Þá sé verulega
slæmt að landvinnslan, sem hafi velt
um 1.900 milljónum króna, hafi verið
rekin án framlegðar. Það sé töluvert
áhyggjuefni. Einnig hafi áhrif að
olíureikningur félagsins hafi verið
um 220 milljónum króna hærri á síð-
asta ári en árið áður.
„Við erum hins vegar tiltölulega
bjartsýn fyrir þetta ár. Rækjuveiðar
eru mun betri nú en í fyrra og hitti-
fyrra en þar eru okkar tækifæri til
að bæta okkur og laga stöðuna,“ seg-
ir Ólafur.
Slæm afkoma
Guðmundur Ragnarsson hjá rann-
sóknum og greiningu Búnaðarbank-
ans Verðbréfa segir að afkoma Þor-
móðs Ramma – Sæbergs hf. hafi
verið mun lakari en bankinn hafi átt
von á. Viðsnúningur á afkomu
félagsins hafi orðið um rúman millj-
arð, úr 474 milljóna kr. hagnaði í 554
milljóna kr. tap. Framlegð minnki
um tæp 4% sem skýrist aðallega af
slæmri afkomu í rækjuvinnslu, þar
sem rækja hafi verið smá og afurða-
verð farið lækkandi. Framlegð
vinnslu lækki mun meira en fram-
legð útgerðar. Hafa beri í huga að
veiðistofn rækju hafi ekki verið
minni síðan 1989 og afli á hverja
sóknareiningu hafi farið minnkandi.
„Eitthvað virðist þó vera farið að
rofa til með rækjustofninn, þar sem
Hafrannsóknastofnun gerði tillögu
um aukinn kvóta síðastliðið haust
fyrir yfirstandandi fiskveiðiár.
Gengistap félagsins er mun meira
en búist var við eða um 460 milljónir
króna og fjármagnsliðir neikvæðir
um 635 milljónir. Veltufé frá rekstri
hefur einnig lækkað mikið á milli
ára. Hlutdeildarfélögin í Mexíkó og
Genís hf. á Siglufirði hafa einnig
töluvert neikvæð áhrif á félagið. Við-
skipti með bréf félagsins hafa verið
mjög lítil frá áramótum en gengi
bréfanna hefur hækkað um 3%,“
segir Guðmundur.
Tap Þormóðs ramma – Sæbergs hf. 554 milljónir
Flestir rekstrarþætt-
ir verri en áætlanir
/    &'
 (  "%

 

 
 
 

    
  
      


 / 0 +  

 


      

 


 

 
  !

   
  


  

1
 

2

  


 
 
&!!

"'(


))#

 
 

  
  
 
 

%$*%,
($3-,
')+
%'&
)($
'-
+'3
).)
#%#
$#%
($-('
'$%(*
$#%
)**
('4),.
-43,
,4((
,3*
/&3*,
/$3',
/*-3*,
**3),
/&&3.,
$3.,
/*-3+,
$%3%,
$3.,
/%+3&,
/(3.,

 
   0 
12  2
12  2
12  2


 
 0      
  
  0  
TAP Frjálsa fjárfestingarbankans
hf. samkvæmt endurskoðuðu árs-
uppgjöri fyrir árið 2000 nam 168
milljónum króna eftir skatta en
653 milljóna króna hagnaður var
árið 1999. Bankinn færir öll hluta-
bréf og skuldabréf sem eru skráð
á markaði á markaðsvirði og er
miðað við markaðsgengi þeirra í
lok ársins, að því er fram kemur í
tilkynningu bankans til Verðbréfa-
þings Íslands.
Vaxtatekjur bankans námu
1.230 milljónum króna og vaxta-
gjöld námu 1.063 milljónum.
Hreinar vaxtatekjur, þ.e. vaxta-
tekjur að frádregnum vaxtagjöld-
um, námu 168 milljónum króna.
Vaxtamunur var 2,41%. Gengistap
var á annarri fjármálastarfsemi 81
milljón króna en 897 milljóna
króna gengishagnaður var árið
1999. Þóknunartekjur hækkuðu
um 137% og námu 307 milljónum
króna. Arðstekjur af hlutabréfum
og aðrar tekjur námu 73 millj-
ónum króna og hækkuðu lítillega.
Samtals námu aðrar rekstrar-
tekjur 299 milljónum króna en
námu 1.085 milljónum króna árið
1999.
Önnur rekstrargjöld námu 546
milljónum króna. Launakostnaður
nam 264 milljónum og annar
rekstrarkostnaður nam 258 millj-
ónum króna. Afskriftir rekstrar-
fjármuna námu 24 milljónum
króna. Annar rekstrarkostnaður
hækkaði um 52% á milli ára. Útlán
í lok tímabilsins námu 9.452 millj-
ónum króna og hækkuðu um 17%
frá áramótum.
Vanskil útlána lækkuðu um 23%
Markaðsverðbréf og eignarhlut-
ir í félögum námu 3.676 milljónum
króna og hækkuðu um 1.844 millj-
ónir króna frá áramótum. Vanskil
útlána lækkuðu um 23% frá ára-
mótum og námu vanskil í lok árs-
ins 163 milljónum króna. Vanskil
sem hlutfall af heildarútlánum
héldu einnig áfram að lækka og
námu 1,72% af heildarútlánum.
Eigið fé í lok tímabilsins nam
2.073 milljónum króna. Eiginfjár-
hlutfall samkvæmt CAD-reglum
var 12,21%.
Tap Frjálsa fjár-
festingarbank-
ans 168 milljónir
/    )$ 
"$ "
    "%

5

 
5
 

 45


 

 6
 
 






7 

   




 


 
 

  !
 
!89"
 
 
"'%


 
"$$

 

 

 

 
#$,,*
&,3
*''
#$-)'
(*-
#)'
(-(
#)*

&'$
)$(),
,$,&&
&'$
+3-,
$%,
/)),
/.*,
%*,
/-%,
-.,
%+,
/$+,
-.,

 
   0 
12  2
12  2


 
 0      
    
Eyþór Arnalds sagði að sam-
keppni á fjarskiptamarkaði væri af
hinu góða. Fjarskiptafyrirtækin
væru stöðugt að ná yfir fleiri svið í
þjóðfélaginu, fyrirtæki og almenn-
ingur reiddi sig í auknum mæli á
fjarskiptin og að það kallaði á aukn-
ar tengingar, nýja þjónustu og
aukna veltu á fjarskiptamarkaði.
Hátt neyslustig æli af sér þekkingu
sem gerði það að verkum að fjar-
skiptafyrirtækin ættu sóknarfæri
erlendis.
Verð fyrir farsímaþjónustu
hlægilega lágt
Eyþór sagðist telja að væntanlega
myndu breytingar verða á fjar-
skiptamarkaði þegar því gerjunar-
ferli sem nú stæði yfir lyki. Einhver
samruni eða aukin samvinna myndi
líklega koma til, eitthvað í líkingu við
það sem gerst hefði í bankakerfinu.
Þórólfur Árnason sagði að íslensk-
SAMKEPPNIN á fjarskiptamark-
aði er af hinu góða jafnt fyrir neyt-
endur sem og fjarskiptafyrirtækin,
að mati forstjóra Landssímans, Tals
og Íslandssíma. Þetta kom meðal
annars fram á samlokufundi Verk-
fræðingafélags Íslands og Tækni-
fræðingafélags Íslands á fimmtudag.
Þar fluttu erindi og sátu fyrir svör-
um þeir Þórarinn V. Þórarinsson,
forstjóri Landssímans hf., Þórólfur
Árnason, forstjóri Tals hf., og Eyþór
Arnalds, forstjóri Íslandssíma hf., en
umræðuefni fundarins var sam-
keppni á fjarskiptamarkaði.
Þórarinn V. Þórarinsson sagði að
þróunin í fjarskiptamálum erlendis
hefði verið á þá leið að fjarskiptafyr-
irtækjum færi fækkandi. Svipuð þró-
un myndi eiga sér stað hér á landi.
Þórólfur Árnason og Eyþór Arn-
alds ræddu nokkuð um væntanlega
úthlutun á rásum fyrir þriðju kyn-
slóð farsíma. Þórólfur sagði að auð-
lindagjald fyrir 3GSM væri fráleit
hugmynd. Eyþór sagði hins vegar að
hann teldi ekki óeðlilegt að fjar-
skiptafyrirtæki, sem muni væntan-
lega fá úthlutað 3GSM farsímarás-
um, greiði hóflegt gjald fyrir þær.
Sátt myndi ekki verða um annað.
Þeir Þórólfur og Eyþór voru hins
vegar sammála um að fáir myndu
taka þátt í útboði á 3GSM farsíma-
rásum ef sú leið yrði valin til að út-
hluta þeim.
ir fjárfestar hefðu ekki verið bjart-
sýnir á að hægt væri að reka annað
farsímafyrirtæki hér á landi, þegar
til tals hefði komið að bjóða upp á
samkeppni við farsímakerfi Lands-
símans. Einungis væru þrjú ár liðin
frá því Tal hefði tekið til starfa og
mikið hefði breyst á íslenskum fjar-
skiptamarkaði síðan þá. Hann sagði
að viðskiptamódel fyrirtækisins
hefði ekki verið að reyna að ná við-
skiptavinum frá Landssímanum
heldur að stefna að stækkun mark-
aðarins. Það hefði vissulega tekist.
Farsímanotendur Landssímans
hefðu verið um 41 þúsund talsins
þegar Tal hefði tekið til starfa. Við-
skiptavinir Tals væru nú um 57 þús-
und.
Að sögn Þórólfs er verð fyrir far-
símaþjónustu hér á landi hlægilega
lágt og töluvert lægra en víðast hvar
erlendis. Hann rökstuddi þetta með
því að lýsa þeim mun sem væri á far-
símakerfinu, annars vegar, og
heimasímakerfinu, hins vegar. Í far-
símakerfinu vissi símstöðin ekki
hvar móttakanda símtals væri að
finna og kerfið þyrfti því stöðugt að
fylgjast með notendunum, hvar sem
þeir væru í heiminum. Heimasímar
væru hins vegar fastir. Því væri mun
dýrara að ná í notanda til að svara
símtali um farsímakerfið.
Takmarkað hvað fjarskiptafyrir-
tækin geta vaxið mikið hér á landi
Þórarinn V. Þórarinsson sagði að
ætla mætti að fjárfestingar í fjar-
skiptageiranum hér á landi hefðu
numið um 8 til 10 milljörðum króna á
síðasta ári. Hér væru einhver full-
komnustu gagnaflutningskerfi í
heiminum. Mestur hluti tekna fjar-
skiptafyrirtækja væri þó enn vegna
flutnings á tali.
Hann sagði samkeppnisumhverfið
hér á landi hafa breyst mikið frá
árinu 1998 er Tal hf. kom til sög-
unnar. Áður hefði verð til að mynda
ekki endurspeglað tilkostnað á þess-
um markaði en svo væri nú. Tak-
markað væri þó hvað íslensk fjar-
skiptafyrirtæki gætu vaxið mikið
hér á landi og því leituðu þau að
tækifærum erlendis. Landssíminn
hefði jafnframt fjárfest mikið í hug-
búnaðarfyrirtækjum hér á landi og
vildi þannig taka þátt í nýjungum á
þessum markaði.
Samlokufundur Verkfræðingafélagsins og Tæknifræðingafélagsins
Samkeppni á
fjarskiptamark-
aði af hinu góða
VERÐBÓLGUSPÁR verðbréfafyr-
irtækjanna um hækkun milli febrúar
og mars eru á bilinu 0,3% til 0,7%.
Þetta samsvarar um þriggja til fjög-
urra prósenta verðbólgu á ársgrund-
velli. Hagstofan birtir gildi neyslu-
verðsvísitölunnar tólfta mars næst-
komandi.
Kaupþing spáir 0,3% hækkun,
Landsbankinn 0,44% og Íslands-
banki-FBA 0,7%. Þeir liðir sem hafa
mest áhrif á vísitöluna eru verð-
hækkanir á eldsneyti, matvöru, fatn-
aði og bílum. Verðhækkanir aukast
vegna gengisáhrifa. Hækkanir á
verðlagi milli mánaðanna febrúar og
mars eru meiri en oft áður vegna
stöðu krónunar.
Innflutningur verður því dýrari og
á þessum árstíma koma í verslanir
ný föt og nýjar árgerðir bifreiða.
Þessar vörur eru nú keyptar dýrara
verði en í fyrra. Til lækkunar kemur
10% verðlækkun á raforku á höfuð-
borgarsvæðinu. Verðlækkunin nær
til um helmings allra heimila í land-
inu. Verðlækkun hefur áhrif til lækk-
unar á vísitölunni um tæpt 0,1%.
Áhrifa verðlækkana á fatnaði og
skóm gætir enn. Áhrifin hafa þó
minnkað frá því sem áður var vegna
þess að útsölur eru nú fyrr á ferð en
fyrir nokkrum árum.
3–4% verð-
bólgu spáð