Morgunblaðið - 03.03.2001, Page 78

FÓLK Í FRÉTTUM
78 LAUGARDAGUR 3. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Erum flutt innan
Kringlunnar
á 3. hæð fyrir ofan
Hagkaup, þar sem
Hárgreiðslustofan
Krista og
Læknastofur eru.
Verið velkomin
í nýja og stærri
verslun.
Kringlan 8-12
sími 581 1380
www.betralif.is
FIMM saxófónar, þar af tveirtenórar, tveir altóar og einnbaritónn, fjórar básúnur,
fjögur trompet, píanó, gítar, bassi
og trommur. Þetta er lögskipuð
stórsveit og ekkert annað. Það er
þessi brasshljómur sem maður
heyrir í dag, sem hefur lifað allan
þennan tíma og kemur til með að
lifa að eilífu,“ útskýrir Sæbjörn
Jónsson. Um leið sýnir hann mér
nótnahefti, útsetningar af ýmsum
perlum djassins í útsetningu fyrir
stórsveit. Þetta eru allt verk sem
Stórsveit Reykjavíkur, sem Sæ-
björn er bæði stjórnandi og stofn-
andi að, hefur leikið á ferli sínum.
En í dag kl. 16 mun sveitin halda
tíu ára afmælistónleika í Ráðhúsi
Reykjavíkur í síðasta skipti undir
stjórn Sæbjörns, sem nú lætur af
störfum vegna heilsubrests.
Og líkt og á fyrstu tónleikum
stórsveitarinnar, 9. maí 1991,
syngja þau Andrea Gylfadóttir og
Ragnar Bjarnason með bandinu.
Átti strax vel við mig
Og stjórnandinn á bæði langan
og fjölbreyttan feril að baki. Sæ-
björn byrjaði að læra á trompet
tólf ára í Stykkishólmi. Hann hélt
náminu áfram í Reykjavík, þar sem
hann lék í áratugi í Sinfóníuhljóm-
sveit Íslands, einnig í Lúðrasveit-
inni Svani, auk þess að vera í dans-
hljómsveit með Hauki Morthens og
spila inn á upptökur, m.a. hjá Svav-
ari Gests.
Allan tímann breiddi Sæbjörn út
boðskapinn sem kennari í Tón-
menntaskólanum í 20 ár, en þar var
hann með þrjár hljómsveitir, þar af
eina stórsveit, auk þess að taka við
stjórnun Svansins um 1974.
„Ég fann mig vel og fljótt í því
starfi, það átti strax við mig.
Seinna gafst mér einnig tækifæri á
að stjórna söngleikjum í Þjóð-
leikhúsinu, Gæjum og píum og
Vesalingunum, sem var ákaflega
gaman.“
Þegar nemendur Sæbjörns komu
síðan úr framhaldnámi víða úr
heimi og fóru að þrýsta á læri-
meistara sinn að stofna stórsveit,
fór Sæbjörn að íhuga alvarlega að
gera alvöru úr þeim gamla draumi
sínum.
„Nú læt ég verða af þessu,“
hugsaði Sæbjörn. „Ég vakti yfir
þessu fyrst en þegar ég hringdi og
leitaði til vina minna, voru und-
irtektirnar þannig að það var bara
eitt svar sem ég fékk: já. Jafnvel
þótt enginn fái borgað fyrir þetta
starf. Og fæðingin varð 17. febrúar
1991, þegar við héldum fyrstu æf-
inguna. Þá sat fullskipuð stórsveit
á gólfinu í æfingarhúsnæði Svans-
ins. Ég horfði á hana og hugsaði:
Þetta hefur tekist.“
Að höfða til fólksins
„Mig langaði strax til að hafa
söngvara og að stórsveitin léki vin-
sæla tónlist. Ætlunin var frá upp-
hafi að höfða til fólksins, sem við
höfum alltaf gert.
Ég hringdi í vin minn Ragnar
Bjarnason, eina Frank Sinatra Ís-
lands, hann hefur röddina og allt til
að bera til að syngja lögin hans.
Svo vildi ég fullkomna þetta og
hafa söngkonu með, og datt þá í
hug ágæt vinkona mín, Andrea
Gylfadóttir. Hún var ekki kennd
sérstaklega við djasssöng, en Andr-
ea er bara fædd söngkona í svo
mörg hlutverk að það er ótrúlegt.
Og það var fínt fyrir mig að brúa
bilið við unga poppsöngkonu.“
– Og hvernig gekk svo á fyrstu
tónleikunum?
„Við fylltum húsið. Það voru
fjögur hundruð stólar og fólk stóð
líka. Það var svo gaman að ég ætla
ekki að segja þér það.
En síðan hefur þetta band þróast
eins og gengur og gerist. Menn
hafa komið og farið, og í dag er
bandið nær eingöngu skipað at-
vinnumönnum í djassgeiranum. Og
þótt ég sé að hætta þá er það bara
formsatriði, hún á eftir að verða
100 ára þessi hljómsveit.“
Freddie Foster er
minnisstæðastur
Ótal margir erlendir gestastjórn-
endur hafa unnið með Stórsveit
Reykjavíkur, og má þar nefna Greg
Hopkins, Freddie Foster, Ole
Kock-Hansen, Pétur Östlund og nú
seinast Maria Schneider sem kom
með eigin verk á Djasshátíð í
haust. Og allir hafa þeir verið hissa
á hversu góð stórsveit er til í svo
litlu landi, en Sæbjörn vill nú ekki
glatt viðurkenna að það sé honum
að þakka.
„Þessi hljómsveit er bara sér-
stök. Hún er eina hljómsveitin sem
bíður þessum íslensku djassleikur-
um sem eru á heimsmælikvarða, og
eru að vinna með heimsfrægu fólki,
þjálfun og tækifæri til að skapa
sinn eigin stíl og tækni. Tónlistin
sem við flytjum er skrifuð af fær-
ustu tónlistarmönnum í heimi og
þarna fá þeir viðfangsefni sem eru
við þeirra hæfi.
Annars er það nú þannig með
okkur Íslendinga að þótt við séum
fámenn þjóð þá eigum við alveg
rosalega mikið af færu fólki, og já,
útlendingar verða hissa.
Ég man sérstaklega eftir Frank
Foster. Hann var leiðandi saxófón-
leikari hjá Count Basie og skrifaði
og útsetti fyrir hann gífurlega mik-
ið af tónlist, og tók við bandinu
þegar Basie dó.
Mér fannst stórkostlegt að allt í
einu sat einn af bestu mönnum í
heimi inni í stofu hjá mér og sagði
mér sögur af bandinu sem ég hafði
hlustað á frá því að ég var polli.
Það kom sterkt fram í honum að
hann var blökkumaður, og hann
sagði mér að fyrst til að byrja með
hefði ekki verið mikið að gera hjá
þeim. Hann sagðist því skilja okkur
sem ekkert fáum borgað fyrir þetta
starf. En hins vegar skildi hann
ekkert hvernig við gátum átt allt
þetta listafólk, heila sinfóníuhljóm-
sveit og alla sem hann kynntist
hér.
Ég viðurkenni að hann er eft-
irminnilegasti gestastjórnandi sem
við höfum frengið. Virkilega kær-
komin sending og ég var mjög
stoltur af bandinu undir hans
stjórn. Það gerði stóra hluti.“
Voðalega farsæll og heppinn
Veigar Margeirsson fyrrverandi
trompetleikari í stórsveitinni, sem
nú starfar í Los Angeles, hefur
verið að útsetja Reykjavíkurlög
fyrir stórsveitina og þeir ætla að
spila þau inn á plötu í maí.
„Ég ætla að fá að vera með það
verkefni,“ segir Sæbjörn og það er
greinilegt að honum er annt um
það. „Mér finnst að þessi hljóm-
sveit eigi að lifa með íslenskri tón-
list, vinsælum dægurlögum útsett-
um fyrir stórsveit, og Veigar hefur
gert það sérstaklega fyrir þá menn
sem í bandinu eru. Mér finnst að
við verðum að varðveita þessi fal-
legu lög.“
Og Sæbjörn ætlar ekki alveg að
segja skilið við strákana sína, held-
ur taka að sér það verkefni að
halda utan um nótnasafn stórsveit-
arinnar, sem er vandasamt verk.
„Ruglað nótnasafn er einskis virði,
en í nótunum liggja háar upphæðir.
Eitt verk fyrir alla hljómsveitina
kostar um 50–70 þúsund krónur.
Þannig að ég mun passa upp á þær
og hafa tilbúin prógrömm fyrir tón-
leika.“
Enginn stjórnandi hefur verið
ráðinn í stað Sæbjörns, og munu
strákarnir, sem taka við fá til sín
gestastjórnendur, auk þess að
halda utan um fjármálarekstur og
stjórnun.
„Þetta er orðið stærra og meira
fyrirtæki en ég bjóst við að það
yrði. Ég ætlaði að búa til góða, við-
ráðanlega hljómsveit, en hún varð
að atvinnumennsku. Strákarnir
mínir voru svo duglegir að halda
þessu áfram. Og það er sá brenn-
andi áhugi þessara ungu manna
sem heldur Stórsveit Reykjavíkur
gangandi,“ segir Sæbjörn Jónsson
að lokum, og bætir við brosandi;
„Mér finnst ég hafa verið voðalega
heppinn og farsæll í öllu mínu tón-
listarstarfi, og ekki síst vegna eig-
inkonunnar sem hefur alltaf staðið
með mér í einu og öllu.“
Sæbjörn Jónsson,
stofnandi Stór-
sveitar Reykjavíkur,
stjórnar henni nú í
síðasta sinn. Hann
sagði Hildi Lofts-
dóttur að það væri
tregi í honum við
þau tímamót.
Strákarnir í Stórsveitinni
við Ráðhús Reykjavíkur.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sæbjörn gerði gamlan draum að veruleika fyrir tíu árum.
Tíu ára afmælistónleikar Stórsveitar Reykjavíkur í Ráðhúsinu
Brennandi
áhugi ungra
manna