Morgunblaðið - 06.03.2001, Blaðsíða 56

UMRÆÐAN
56 ÞRIÐJUDAGUR 6. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Í Neytandablaði
Morgunblaðsins þann
22. febrúar var fjallað
um innflutt húsgögn í
nýlendustíl og farið
nokkuð frjálslega með
staðreyndir.
Ég hef flutt inn áð-
urnefnd húsgögn síðan
1995 og var Míra fyrsta
verslunin hér á landi
sem bauð og seldi þessi
húsgögn. Í gegnum
þessi sex ár sem liðin
eru frá því ég hóf inn-
flutning á þessum
vörum hef ég lært mik-
ið um vinnslu og mis-
munandi tegundir og
gæði á harðvið. Ég hef tekið eftir því
að kunnátta á Íslandi á hinum ýmsu
viðartegundum er mjög takmörkuð
og hafa verslanir komist upp með að
merkja vörur sínar ranglega. Tekk
frá Indónesíu er helmingi dýrari við-
ur en mahogany frá Indónesíu, ég
hef séð vörur úr mahogany merktar í
verslunum sem tekk og mango við
frá Indlandi merktan sem seasam-
við sem er helmingi dýrari viður en
mango. Ég hafði samband við Neyt-
endasíðu Mbl. fyrir nokkrum árum
og benti á þessar staðreyndir og
einnig að um geysilegan verðmun
væri að ræða á milli verslana. Míra
hefur einkaumboð fyrir vörum frá
Segusino í Mexico og á þessum tíma
var verslun hér í bæ að selja Segus-
ino-húsgögn sem keypt voru í Dan-
mörku og seld hér á mun hærra
verði en í verslun minni. Borð sem
kostuðu hjá Míru kr. 26.000 voru
seld á 42.000 í umræddri verslun.
Neytandasíðan hefur frá því ég man
eftir kannað mjög reglulega og birt
verðmun á matvöru svo sem niður-
soðnum baunum og morgunkorni.
Ekki þótti ástæða til að kanna þetta
nánar og hef ég aldrei séð neitt birt
um þessi húsgögn fyrr en í Mbl. 22.
febrúar.
Ég fagna því að Neytendasíðan
skuli loksins sjá ástæðu
til að fjalla um þessi
mál en finnst miður af
hve mikilli ónákvæmni
það er gert.
Í grein Neytendasíð-
unnar er sagt að Míra
ásamt öðrum verslun-
um hafi hætt innflutn-
ingi á þessum húsgögn-
um, það er ekki rétt.
Míra hefur hætt inn-
flutningi á húsgögnum
frá Indónesíu vegna
þess að raki í Indónesíu
er það mikill allt árið að
ógerningur er að
þurrka viðinn nægilega
til að tryggja að hann
springi ekki í þurru lofti eins og hér á
landi. Jafnvel þótt viðurinn sé að
fullu þurr þegar framleiðslan hefst
þá er loftrakinn það mikill að við-
urinn tekur hann strax í sig aftur.
Það er á engan hátt hægt að bera
saman harðvið sem kemur frá
Indónesíu eða Indlandi.
Það þekkja allir muninn á
Mercedez-Bens og ...
Á Indlandi eru þúsundir fyrir-
tækja að framleiða harðviðarhús-
gögn. Þau eru jafnólík og þau eru
mörg. Fyrirtækið sem ég versla við
hefur komið sér upp geysistórum
verksmiðjum með nýjum vélum sem
keyptar voru í Þýskalandi og er við-
urinn þurrkaður í 10–14 daga áður
en framleiðsla hefst. Þetta fyrirtæki
framleiðir að meðaltali eitthundað og
fjörutíu 40 feta gáma á mánuði og
selur út um allan heim. Það kemur
fyrir að hreyfing er á viðnum eftir að
hann kemur til Íslands og er þá full
ábyrgð tekin á vörunni og hún ann-
aðhvort tekin til baka eða gert við
hana viðskiptavininum að kostnaðar-
lausu.
Í upphafi innflutningsins frá Ind-
landi var viðurinn hins vegar ekki
nægilega þurr og var öllum kvört-
unum sinnt jafnóðum og þær bárust.
Við brugðumst þannig við að við báð-
um viðskiptavininn að sýna þolin-
mæði þar til viðurinn væri fyllilega
þurr og þá tókum við borðin (það
voru yfirleitt borð sem sprungu) og
settum þau í viðgerð hjá Húsgagna-
vinnustofu Guðmundar Ó Eggerts-
sonar. Þar voru borðin tekin í sundur
og sett saman upp á nýtt og voru
borðin sem þangað fóru meðhöndluð
af mikilli fagmennsku. Síðar settum
við upp okkar eigið verkstæði og
starfar hér húsgagnasmiður sem fer
í gegnum allar vörur áður en þær eru
seldar. Í margnefndri grein er sagt
að sú regla sé viðhöfð að vara kaup-
endur við hættu á sprungumyndun-
um og að ekki sé tekið við vörunni ef
hún springur. Þetta er alrangt og
mikið ábyrgðarleysi af höfundi
greinarinnar að setja alla húsgagna-
sala undir sama hatt og birta annað
eins bull. Fólk er gjarnan að kaupa
sér húsgögn sem prýða eiga heimilin
til margra ára og er þess vegna mik-
ils virði að góð þjónusta og vörugæði
séu höfð að leiðarljósi og markmið
okkar í Míru er að enginn viðskipta-
vinur fari frá okkur óánægður með
sín kaup.
Það eru ekki öll
húsgögn Míruhúsgögn
Þetta er ekki auðveldur rekstur og
byggist velgengni á þrautseigju og
mikilli vinnu og þjónustu. Margir
húsgagnakaupmenn fóru í fótspor
Míru og fluttu inn húsgöng frá Aust-
urlöndum með misjöfnum árangri.
Fljótlega eftir að þessi vara komst í
tísku var talað um Míruhúsgögn og
gilti þá einu um hvar þau voru keypt.
Samkvæmt grein Neytendasíðunnar
hafa þessar verslanir nú gefist upp
og í stað þess að viðurkenna vanmátt
sinn í þessari grein þá má lesa á milli
línanna að vínberin séu súr.
Undirstaðan
er vinna og
þjónusta
Margrét
Kjartansdóttir
Innflutningur
Ég fagna því, segir
Margrét Kjartans-
dóttir, að Neytenda-
síðan skuli loksins sjá
ástæðu til að fjalla
um þessi mál.
Höfundur er eigandi
verslunarinnar Míru.
ÞAÐ ætti ekki að
fara framhjá fólki, að
hin fræga kvótanefnd
Alþingis er nú að
störfum. Meiningin
var að hún skilaði af
sér áliti með vorinu.
Síendurteknar árásir
stórútgerðarmanna á
smábátasjómenn og
strandveiðiflotann
benda til þess að þeir
séu með annað augað
á kvótanefndinni í
áróðursherferðum sín-
um. Markmið þeirra
er að ná öllum veiði-
heimildum undir fá-
eina stóra útvalda.
Ein slík árás kom fram í Útvegi,
fréttabréfi LÍÚ nýlega. Í greinar-
gerð sinni í Útvegi getur höfundur,
framkvæmdastjóri Hraðfrystihúss-
ins-Gunnvarar, ekki setið á sér að
henda ónotum í smábátaútgerðar-
menn. Þar talar hann um að smá-
bátar á Vestfjörðum skapi lítið
starfsöryggi fyrir atvinnulífið og
fari helst ekki á sjó þegar einhver
gola er á miðunum. Heyr á endemi!
Hvar var starfsöryggið hjá stór-
útgerðarmönnum á Vestfjörðum á
síðasta áratug tuttugustu aldar?
Ísafjörður: Fimm stór togveiðiskip,
bæði frysti- og ísfisktogarar, eru
horfin þaðan og þá flest á und-
anförnum fjórum árum. Tveimur
stórum frystihúsum, með þeim
stærstu og fullkomnustu á landinu,
var lokað á sama tímabili, sjómenn
og landverkafólk tvístraðist og
burtfluttist margt, nema þeir sem
fóru í útgerð á smábátum sér til
bjargar. Kvóti upp á 15 þúsund
þorskígildistonn er horfinn.
Bolungarvík: Tvö stór togveiði-
skip horfin og með þeim 5 þúsund
tonna kvóti. Þrjú stór línuveiðiskip
horfin og með þeim kvóti upp á
1.500 tonn. Stóra frystihúsið lokað,
eitt af því stærsta hér á landi. Sjó-
menn og landverkafólk sumt farið,
nema þeir sem gátu bjargað sér um
borð í smábátana.
Suðureyri: Tvö stór togveiðiskip
horfin og með þeim allur kvóti. Tvö
stór línuveiðiskip farin og með
þeim allar veiðiheimildir. Hús
stóðu mörg auð og yfirgefin og
staðurinn var að fara í eyði, þegar
smábátarnir komu til bjargar. Flat-
eyri: Stór togari horfinn ásamt
tveimur stórum línuveiðiskipum,
allur kvóti þeirra á bak og burt.
Súðavík: Tvö stór togveiðiskip
farin. Eftir standa tveir litlir
rækjubátar. Framtíð Súðavíkur
liggur í höndum Hnífsdælinga. Það
sem eftir stendur af starfsöryggi
stórútgerðarmanna á norðanverð-
um Vestfjörðum er: Hraðfrystihús-
ið-Gunnvör í Hnífsdal og útgerð
þess sem á einn frystitogara og
fjögur stór togveiðiskip. Heiður sé
þeim að standa þessa holskeflu af
sér, þeim er hér óskað alls hins
besta.
Sóknarfæri
Skoðum nú hvað hefur verið að
gerast á síðustu árum í smábátaút-
gerðinni á sama svæði.
Ísafjörður: Í dag eru 9 bátar
undir 6 smálestum gerðir út á línu
á ársgrundvelli. Fyrir fjórum árum
var einungis einn smábátur gerður
út.
Bolungarvík: Þegar ósköpin
dundu yfir þar og stórútgerðin
ásamt frystihúsinu fór yfir um og
allt var á hverfanda hveli, þá voru
það einungis tveir eða þrír smábát-
ar og einn 65 tonna línubátur sem
eftir stóðu, ásamt 5 innfjarðar-
rækjubátum. Í dag eru litlu 6 lesta
bátarnir orðnir 20 sem stunda línu-
veiðar árið um kring og 65 tonna
línubátnum hefur verið skipt út
fyrir nýtt beitningavélaskip, þá er
þar einnig lítið togveiðiskip. Þarna
var vel að verki staðið.
Suðureyri: Þar eru nú 14 smá-
bátar á línuveiðum, á ársgrundvelli.
Þeir útvega meðal annars frysti-
húsinu þar hráefni fyrir fiskvinnsl-
una. Það er uppgangur á staðnum.
Þingeyri: Þar eru 5 litlir bátar
sem stunda veiðar að
staðaldri og þeim fer
fjölgandi. Fjölnir, nýtt
fiskvinnslufyrirtæki
sem tók við byggða-
kvótanum sem þar var
úthlutað, hefur staðið
undir væntingum. Þar
horfa málin til betri
vegar. Nú munu vera
nálægt 60 smábátar
sem róa á ársgrund-
velli frá norðanverðum
Vestfjörðum. Yfirleitt
má telja að sex manns
starfi við hvern bát á
sjó og í landi. Hverj-
um manni eru taldir
fylgja um 3,5 fjöl-
skyldumeðlimir. Þarna er þá komið
beint um 1.300 manns. Þar við bæt-
ist slæging ásamt töluverðri
vinnslu í fiskvinnslustöðvum. Það
er ekki fjarri lagi að tala um 2.000
manns sem hafa beina atvinnu af
þessum bátum með einum eða öðr-
um hætti. Í þessum pistli ætla ég
ekki að fara yfir útgerðarmálin á
vestanverðum fjörðunum. En þar
bjarga smábátar verulegum fiski á
land. Á sl. ári og það sem af er
þessu ári hefur vinnslan úr smá-
bátaaflanum stóraukist í landi á
heimaslóðum. Þessir litlu bátar
leigja til sín helling af þorskkvóta á
almennum kvótamörkuðum, því
flestir þeirra eiga mjög lítinn
kvóta.
Mörgum manninum blæðir í aug-
un að þessi tegund báta fái að veiða
frjálst utan kvóta, ýsu og steinbít,
sem er það sem bjargar þeim til
þess að geta verslað á leigukvóta-
markaðinum. Þess má geta hér að
leyfður ýsuafli eftir fyrirmælum
Hafró hefur sjaldan náðst og stein-
bítsaflinn aldrei. Það er því ekki
hægt að telja að óvarlega sé farið.
Sóknardagabátar
og sjósókn
Að lokum er rétt að minna á
sóknardagabátana sem hafa leyfi til
þess að veiða 23 sóknardaga á ári.
Á hverju sumri hópast útgerðar-
menn með báta sína til handfæra-
veiða alls staðar að á landinu. Það
væri ágæt saga til annarra landa ef
einkavinakærum stjórnvöldum
þessa lands tækist að útrýma þess-
ari vistvænu tegund strandveiði-
flotans.
Að endingu er rétt að benda
þeim á það sem tala um að smá-
bátamenn fari ekki á sjó þegar ein-
hver gola er á miðunum, að sá bát-
ur sem harðast sótti frá
Bolungarvík fór að meðaltali 22
róðra í hverjum mánuði, alls 256
sjóferðir á árinu og fiskaði 830 tonn
af fiski. Meðaltalsbáturinn er með
um 17 róðra í mánuði og um 570
tonn af fiski á ári. Ég fullyrði að
hvergi í heiminum er sjórinn sóttur
af meiri hörku en hér við Djúp á
þessum fleytum.
Ég vil benda framkvæmdastjóra
Hraðfrystihússins-Gunnvarar í
Hnífsdal á að fara nú á frjálsu fisk-
markaðina hér vestra og bjóða í
fisk sem er frá litlu bátunum. Hann
þarf ekki að borga veiðiheimildirn-
ar, það sjá þeir sjálfir um. Fram-
kvæmdastjórinn fær þar nóg af
hráefni til þess að opna stóra og
glæsilega frystihúsið sitt sem
stendur á eyrinni á Ísafirði, að-
gerðarlítið. Það myndi skapa hér
mikið starfsöryggi. Nú er bara að
byrja, Einar. Þú hefur kraftinn.
Ónot
Halldór
Hermannsson
Höfundur er skipstjóri á Ísafirði.
Kvóti
Hvar var starfsöryggið
hjá stórútgerðarmönn-
um á Vestfjörðum, spyr
Halldór Hermannsson,
á síðasta áratug tutt-
ugustu aldar?
Borgarstjórinn í
Reykjavík og bæjar-
stjórinn í Mosfellsbæ
hafa undirritað samn-
ing um breytt landa-
merki á milli Reykja-
víkur og Mosfellsbæjar
í suðurhlíðum Úlfars-
fells. Samningurinn
var undirritaður með
fyrirvara um samþykki
borgarráðs Reykjavík-
ur og bæjarráðs Mos-
fellsbæjar.
Samkvæmt samn-
ingnum færast 447 ha í
suðurhlíðum Úlfars-
fells úr lögsögu Mos-
fellsbæjar til Reykja-
víkur. Fyrir lögsögubreytinguna
greiðir Reykjavíkurborg 400 millj-
ónir króna og afhendir Mosfellsbæ
nokkra landskika sem borgin á á
láglendi og á heiðum í Mosfellsbæ,
samtals um 250 ha. Auk þessa mun
Mosfellsbær fá aðgang að því að
tengjast holræsakerfi Reykjavíkur-
borgar fyrir lægra
verð en áður hefur
staðið til boða.
Reykjavíkurborg
mun fljótlega hefja
skipulag 10–12.000
manna íbúðabyggðar í
suðurhlíðum Úlfars-
fells.
Með hliðsjón af því
hvernig komið er fyrir
fjárhag Mosfellsbæjar,
eftir of langa stjórnar-
tíð núverandi meiri-
hluta framsóknar-
manna og G-lista, kann
að vera að hagstætt sé
að afhenda Reykjavík-
urborg lögsögu yfir
hluta af Mosfellsbæ og nota greiðsl-
urnar sem fyrir það koma til þess að
greiða niður skuldir bæjarins. Í fjár-
hagsáætlun Mosfellsbæjar fyrir árið
2001 er gert ráð fyrir að netto skuld-
ir bæjarins (neikvæð „peningaleg
staða“ ens og það heitir í reikning-
um bæjarins) verði í lok ársins orðn-
ar 2,1 milljarður. Skuldirnar hafa
aukist hratt í tíð núverandi meiri-
hluta bæjarstjórnar eða sem nemur
750.000 krónum á dag hvern einasta
dag sem hann hefur setið við völd.
Þetta er í annað skiptið sem R-list-
inn í Reykjavík kemur meirihlutan-
um í Mosfellsbæ til hjálpar til að
rétta af fjárhaginn því að fyrir
þremur árum seldi Mosfellsbær
hitaveituréttindi sín til Reykjavík-
urborgar fyrir um 100 milljónir
króna.
Það er þekkt fyrirbæri að sveit-
arfélög hafi horfið inn í önnur sveit-
arfélög þar sem þau áttu vart ann-
arra útkosta völ vegna fjárhags-
stöðu sinnar. Hætt er við að með
sama áframhaldi styttist óðum í að
Mosfellingar verði Reykvíkingar
hvort sem þeim líkar betur eða verr.
Breytt bæjarmörk
Mosfellsbæjar
Hákon
Björnsson
Landamerki
R-listinn í Reykjavík,
segir Hákon Björnsson,
reynir að hysja upp um
bæjarstjórnarmeirihlut-
ann í Mosfellsbæ.
Höfundur situr í bæjarstjórn Mos-
fellsbæjar fyrir sjálfstæðismenn.
FRÁBÆRAR SNYRTIVÖRUR
Handsnyrtivörur frá = og Depend.
Augabrúnaliturinn í bláu pökkunum frá Tana.
Vax- og hitatæki til háreyðingar, háreyðingarkrem,
vaxstrimlar og svitalyktareyðir frá
Frábært verð og frábær árangur.