Morgunblaðið - 18.04.2001, Blaðsíða 22

VIÐSKIPTI
22 MIÐVIKUDAGUR 18. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Frönsku-
námskeið
verða haldin
30. apríl.-22. júní 2001
Innritun frá 9. apríl. Námskeið fyrir byrjendur
og lengra komna, taltímar. Námskeið fyrir börn og
eldri borgara og einkatímar. Kennum í fyrirtækjum.
Ferðamannafranska: 10 tíma hraðnámskeið fyrir
Frakklandsfara. Stuðningskennsla fyrir skólafólk.
Upplýsingar í síma 552 3870
frá kl. 11-18
Hringbraut 121, JL-Húsið,
107 Reykjavík, fax 562 3820.
✆
Veffang: http://af.ismennt.is
Netfang: af@ismennt.is
HEILDARTEKJUR Samskipa og
dótturfyrirtækja þess námu á síðasta
ári tæplega 11,8 milljörðum króna
sem er ríflega 16% aukning frá árinu
áður, en rekstrartekjur Samskipa
hafa nær fjórfaldast á síðustu sjö ár-
um. Rekstrargjöld samstæðunnar án
skatta voru rúmlega 11,9 milljarðar
króna. Hagnaður fyrir afskriftir og
fjármagnsgjöld var 273 milljónir en
tap eftir fjármagnsliði og skatta nam
tæpum 388 milljónum króna. Í árslok
var eigið fé samstæðunnar tæplega
1,8 milljarðar króna og hafði aukist
um tæplega hálfan milljarð króna á
milli ára.
Erfitt rekstrarumhverfi
Ólafur Ólafsson, forstjóri Sam-
skipa, segir að afkoman sé vissulega
vonbrigði, menn hafi ekki átt von á
þessari niðurstöðu í byrjun síðasta
árs. Ytri aðstæður hafi leikið félagið
nokkuð grátt á liðnu ári. „Þar ber auð-
vitað fyrst að nefna gengissig krón-
unnar á miðju ári. Misgengi Banda-
ríkjadals og evru kom sér reyndar
mjög illa líka. Við erum með meiri-
hluta tekna okkar í evrum en dalur
vegur hins vegar þyngra í gjöldunum,
m.a. í olíukaupum og gámaleigu, á
tímabili var misgengið allt að 18% og
það kom illa við okkur. Innbyrðis þró-
un gjaldmiðla, annars vegar dals og
evru og svo hins vegar íslensku krón-
unnar gagnvart öðrum gjaldmiðlum
var okkur óhagstæð. Þá var gríðarleg
hækkun á olíu hjá okkur, bæði mark-
aðsverðsins og eins vegna þróunar ís-
lensku krónunnar gagnvart dalnum.
Þá var ýmislegt annað sem var okkur
frekar þungt í skauti. Þar má til dæm-
is nefna að vinnumarkaðurinn var
mjög erfiður í fyrra. Við vorum með
bundin skip í einar tvær vikur vegna
sjómannaverkfalls og launaskrið var
einnig mikið. Auk þess var kostnaður
af umbótum á innanlandskerfi félags-
ins allur gjaldfærður á árinu. Afkoma
tveggja erlendra dótturfélaga var
einnig óviðunandi og skipti þar slök
afkoma í Vestur-Noregi og Þýska-
landi mestu. Ég minni þó á að rekstur
Samskipa hefur gengið vel mörg und-
anfarin ár og þetta er í fyrsta sinn að
tap er á rekstrinum eftir að ég kom að
félaginu.“
Strandflutningum hætt
Ólafur segir að á árinu hafi verið
tekin sú ákvörðun að hætta strand-
siglingum og færa innanlandsflutn-
inga á þjóðvegina. Með breytingunni
aukist þjónusta við landsbyggðina til
muna, flutningstími styttist og um-
talsverð hagræðing skili sér í flutn-
ingsverði. Einnig hafi BM Flutningar
og Flutningsmiðlunin Jónar samein-
ast undir nafninu Jónar Transport en
það er að öllu leyti í eigu Samskipa og
er stærsta fyrirtækið á sviði alþjóð-
legrar flutningsmiðlunar á Íslandi.
Aðspurður um horfur á þessu ári
segir Ólafur að þetta ár fari ágætlega
af stað þótt menn horfi fram á sam-
dráttareinkenni í flutningum til
landsins. „Þá eru fiskiskipin stopp og
það kemur niður á okkur eins og öðr-
um. Krónan hefur sigið umtalsvert
núna og það hefur áhrif á skuldaliðina
en þegar það gerist svona snemma á
árinu þá vinnum við það hins vegar
umtalsvert inn í tekjum síðar árinu.
Vinnumarkaðurinn er miklu betri,
bæði almenni markaðurinn og upp-
lýsingageirinn. Við ætlum að halda
áfram að vinna úr okkur málum og
ætlum að efla samstarfið viðerlend
félög á þeim flutningaleiðum sem við
erum inni á.“
Tap af rekstri Samskipa
Hækkandi olíuverð til skipa Samskipa er ein skýringin á verri afkomu félagsins.
TAP af rekstri Verðbréfastofunnar
hf. nam 43 milljónum króna á árinu
2000, samanborið við 30 milljóna
króna hagnað árið áður. Í tilkynn-
ingu frá Verðbréfastofunni segir að
mest muni um óinnleyst gengistap
vegna verðbréfaeignar.
Heildarvelta Verðbréfastofunnar
á árinu 2000 var 192 milljónir króna
og jókst um 23% milli ára. Veltufé
frá rekstri nam 52 milljónum sem er
10 milljóna króna aukning frá fyrra
ári. Eigið fé fyrirtækisins var í árs-
lok 187 milljónir króna og hlutafé er
106 milljónir. Hluthafar í Verðbréfa-
stofunni eru 68 talsins.
Tveir sjóðir Carnegie með fram-
úrskarandi ávöxtun
Í tilkynningu Verðbréfastofunnar
segir að starfsemi fyrirtækisins
byggist sem fyrr á almennri verð-
bréfamiðlun bæði með hlutabréf og
skuldabréf. Sá þáttur sem vaxið hafi
hvað mest í starfseminni séu við-
skipti með húsbréf.
Verðbréfastofan hefur selt sjóði
Carnegie á Íslandi í rúm þrjú ár og
segir í tilkynningunni að ávöxtun
þeirra hafi verið mjög viðunandi á
síðasta ári. Tveir sjóðir hafi sýnt
framúrskarandi ávöxtun, þ.e. Medic-
al-sjóðurinn og Heilsusjóðurinn.
Ný stjórn Verðbréfastofunnar hf.
var kjörin á aðalfundi félagsins 10.
apríl síðastliðinn en hana skipa
Hilmar B. Baldursson, formaður,
Gunnar G. Schram, Stefán Gunnars-
son, Kristján Gíslason og Kristján
Þorbergsson. Sigurður Valdimars-
son, stjórnarmaður, lést í janúar síð-
astliðnum og Hallgrímur Guð-
mundsson gaf ekki kost á sér til
áframhaldandi stjórnarsetu, en hann
tekur sæti í varastjórn ásamt Magn-
úsi Kristinssyni.
Heildarvelta
jókst um 23%
Tap Verðbréfastofunnar hf.
43 milljónir árið 2000
LÍTIL viðskipti voru með hlutabréf í
Baugi í gær þrátt fyrir að greint hafi
verið frá því á skírdag að Baugur
hefði keypt bandarísku lágvöruverðs-
keðjuna Bill’s Dollar Stores. Verð
hlutabréfa í Baugi lækkaði um 0,8% í
gær, fór gengið úr 12,10 í 12,00. Alls
urðu sjö viðskipti með bréfin fyrir um
7 milljónir króna. Sérfræðingar á ís-
lenskum fjármálamarkaði eru tregir
til að leggja mat á viðskipti með bréf í
Baugi og verð bréfanna að svo stöddu
vegna skorts á upplýsingum.
Edda Rós Karlsdóttir, forstöðu-
maður greiningadeildar Búnaðar-
bankans, telur þó að fréttir af kaup-
unum á Bill’s Dollar Stores nú ættu í
sjálfu sér ekki að leiða til hækkana á
gengi bréfanna enda hafi legið fyrir í
nokkurn tíma að félagið væri að leita
að vaxtartækifærum í Bandaríkjun-
um. Hún segir mjög lítil viðskipti hafa
verið með bréf Baugs undanfarna
mánuði, verðmyndun hafi því ekki
verið sérlega virk og gengið hafi hald-
ist fremur stöðugt frá því um mitt síð-
asta ár.
„Félagið er með mjög metnaðar-
fullar áætlanir og það vakna óneitan-
lega spurningar um hvort menn séu
að dreifa kröftum sínum of víða. Á
árinu hyggst félagið opna stærstu
verslunarmiðstöð landsins, kaupa og
endurskipuleggja rekstur Bill’s Doll-
ar Stores í Bandaríkjunum, útvíkka
starfsemi sína í lyfjaverslun í Noregi
og opna fataverslanir á Norðurlönd-
um. Þá er félagið með samning um
kauprétt á bréfum Arcadia í Bret-
landi.
Þetta eru vissulega spennandi
tímar og möguleikarnir miklir. Félag-
ið stefnir á gríðarleg umsvif á mörg-
um sviðum í ólíkum löndum. Slíkt
krefst sterkrar og mjög markvissrar
stjórnunar,“ sagði Edda Rós.
„Rétt er að hafa í huga að á síðasta
ári var veltufé frá rekstri Baugs-sam-
stæðunnar um 1,3 milljarðar og hand-
bært fé frá rekstri rúmur milljarður.
Félagið er með heimild fyrir 500
milljón króna hlutafjáraukningu, sem
eru um 6 milljarðar að markaðsvirði
miðað við núverandi gengi. Kauprétt-
urinn í Arcadia gildir til áramóta.
Gengi bréfa í Arcadia hefur hækkað
um 40% frá því að Baugur tilkynnti
um samninginn og markaðsaðilar í
Bretlandi spá enn frekari hækkunum.
Því eigum við von á að kaupréttar-
samningurinn sé fremur hagstæður
og gerum jafnvel ráð fyrir að félagið
muni innleysa hluta hagnaðarins á
árinu.“
Lítil viðskipti
með bréf í Baugi
STUTTFRÉTTIR
● Í NÝJUSTU skýrslu OECD segir að
Fjármálaeftirlitið þurfi að vera á
varðbergi gagnvart þeirri áhættu
sem stærri bankar hafa tekið á sig
og minnka þannig áhrif breytinga á
ytri skilyrðum á fjármálamarkað. Að
auki kunni að þurfa að hækka lög-
bundna eiginfjárkröfu, endurmeta
áhættuskuldbindingar og leggja
meira til hliðar á afskriftareikning út-
lána.
Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Fjár-
málaeftirlitsins (FME), segir fyllstu
ástæðu til að taka athugasemdir
OECD alvarlega og að þessi sjón-
armið séu mjög í takt við það sem
FME hafi sett fram. Til dæmis hafi
FME bent á að afskriftahlutfall hafi
lækkað samhliða verulegri aukningu
útlána. Þá hafi OECD fjallað sér-
staklega um CAD-hlutfallið og þeirri
skoðun verið lýst að engin fjár-
málastofnun ætti að vera undir 10%
þó lögbundin neðri mörk séu 8%.
FME hafi einnig verið þeirrar skoð-
unar að lánastofnanir ættu ekki að
nota víkjandi lán til að komast yfir
lögbundið 8% lágmark miðað við nú-
verandi aðstæður. Páll Gunnar segir
8% hlutfallið miðast við stærri al-
þjóðlega banka með meiri áhættu-
dreifingu. FME hafi einnig lagt
áherslu á að minni fjármálastofnanir
hér á landi hafi töluvert hærra hlut-
fall en 10%.
Páll Gunnar segir FME hafa átt í
viðræðum við lánastofnanir um
þessi atriði og mætt þar vaxandi
skilningi. Ekki sé annað að sjá en
þær taki athugasemdir af þessu tagi
alvarlega.
OECD mælir með
auknu eftirliti
● NÝ verðbólguspá Gjaldeyrismála,
sem Ráðgjöf og efnahagsspár ehf.
gefa út, gerir ráð fyrir að í maí hækki
vísitala neysluverðs um á bilinu 0,7–
1,1% en spáin er gerð í ljósi vísitölu
neysluverðs sem birt var fyrir páska.
Vísitala neysluverðs í apríl hækkaði
langt umfram spá Gjaldeyrismála frá
26. mars síðastliðnum og reyndist
hækkunin, 1,2%, tvöfalt meiri en efri
mörk spárinnar. Verð á innfluttum
varningi hækkaði umfram forsendur
spárinnar. Matur og föt hækkuðu
umtalsvert en þó var gert ráð fyrir
verðhækkun fata vegna þverrandi
lækkunaráhrifa útsala. Þá hækkaði
fasteignaverð áfram þvert á vænt-
ingar. Auk mikillar hækkunar neyslu-
vísitölu í apríl hefur gengi krónunnar
lækkaði meira í mánuðinum en gert
var ráð. „Leiðir þetta til nokkurrar
hækkunar spárinnar. Frá upphafi til
loka þessa árs (jan/jan) er gert ráð
fyrir um 4,7% verðbólgu. Eins og und-
anfarna mánuði eru margir óvissu-
þættir í verðlagsmálum. Þar standa
upp úr þróun olíuverðs og gengis og
staða kjaramála. Spáin gerir ekki ráð
fyrir umtalsverðu sigi krónunnar um-
fram það sem orðið er,“ segir í Gjald-
eyrismálum.
Spáir 0,7–1,1%
vísitöluhækkun
● STJÓRN Línu.Nets mun fjalla um
það á fundi sínum næstkomandi
mánudag hvort gerðardómur í máli
Línu.Nets og Irju verði lagður fram
borgarfulltrúum til upplýsingar, en á
fundi borgarstjórnar fyrir páska ósk-
aði Inga Jóna Þórðardóttir oddviti
sjálfstæðismanna í borgarstjórn eftir
því að gerðardómurinn yrði lagður
fram. Á fundinum sagði Helgi Hjörv-
ar forseti borgarstjórnar að sér þætti
sjálfsagt sem einn af fulltrúum Orku-
veitu Reykjavíkur í stjórn fyrirtæk-
isins að taka þá beiðni upp við stjórn
Línu.Nets og fá um hana fjallað á
næsta fundi stjórnar. Hver niður-
staða þeirrar umfjöllunar yrði gæti
hann ekki sagt um fyrirfram en sér
þætti beiðnin sjálfsögð og eðlileg.
Í samtali við Morgunblaðið í gær
sagði Helgi að næsti stjórnarfundur
Línu.Nets verði á mánudaginn og ef
stjórnin yrði við beiðninni verði hægt
að leggja dóminn fyrir í borgarráði
strax á þriðjudag eða miðvikudag.
Beiðni um gerð-
ardóm vegna
kaupa á Irju
Ytri skilyrði félagsins á síðasta ári öll mjög mótdræg