Morgunblaðið - 12.05.2001, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. MAÍ 2001 39
SAMNINGUR Hafnarfjarð-arbæjar og Íslenskumenntasamtakanna (ÍMS)um þriggja ára tilrauna-
rekstur Grunnskólans í Áslandi í
Hafnarfirði var undirritaður í gær.
Skólastarf á að hefjast á hausti kom-
anda og hefur Kristrún Lind Birg-
isdóttir verið ráðin skólastjóri við
skólann. Ráða á í stöðu aðstoðar-
manns skólastjóra en að auki verður
Áslaug Brynjólfsdóttir, fyrrverandi
fræðslustjóri í Reykjavík, staðgeng-
ill skólastjóra. Stefnt er að því að
ráða fimm kennara í fastar stöður á
næstunni auk stundakennara.
Magnús Gunnarsson, bæjarstjóri
í Hafnarfirði, og dr. Sunita Gandhi
hjá ÍMS og stofnandi og starfsmað-
ur samtakanna ,,The Council for
Global Education“ undirrituðu
samninginn, sem felur m.a. í sér að
ÍMS tekur að sér skólastjórn,
kennslu, mötuneyti, skrifstofu, heils-
dagsskóla, sérkennslu og kennslu
vegna íþrótta og sunds og félags-
starf nemenda.
Samkvæmt samningnum greiðir
Hafnarfjarðarbær 350 þúsund krón-
ur á ári fyrir kennslu og þjónustu
fyrir hvern nemanda fyrir samnings-
tímabilið júlí–desember 2001.
Greiðslan hækkar í 364.850 kr.
vegna janúarmánuðar 2002 og
breytist til hækkunar eða lækkunar í
hverjum mánuði í hlutfalli við breyt-
ingar á launavísitölu.
Skólastjórar vilja samsvarandi
upphæð á nemanda og Áslands-
skóli fær
Þess má geta að á fimmtudag var
lagt fyrir bæjarráð Hafnarfjarðar
erindi skólastjóra grunnskóla Hafn-
arfjarðar þar sem óskað var eftir því
að allir grunnskólar Hafnarfjarðar
fengju samsvarandi fjárhæð á hvern
nemanda og Áslandsskóli fær.
Magnús Gunnarsson sagði að aldrei
hefði staðið til annars en að grunn-
skólar Hafnarfjarðar yrðu reknir á
svipuðum grundvelli og þaðan af síð-
ur væru bæjaryfirvöld að mismuna
grunnskólanemum með Áslands-
samningnum. Magnús sagðist frem-
ur líta á erindi skólastjóranna sem
viðleitni þeirra til að leggja áherslu á
stöðu sína innan skólasamfélagsins,
en að þeir ættu við að grunnskóla-
nemum í Hafnarfirði væri mismun-
að. „Ég tek erindi þeirra með góðum
huga og lít ekki á bréf þeirra sem
ádeilu á bæjaryfirvöld, miklu fremur
að menn séu að halda sínum merkj-
um á lofti í skólaumræðunni,“ sagði
Magnús. Verið er að taka saman
samanburðartölur á öllum grunn-
skólum Hafnarfjarðar og búist við
niðurstöðum úr þeirri athugunum
innnan fárra vikna.
Skólastarfið í Áslandsskóla hefst
haustið 2001 og verður þá boðin
kennsla og önnur þjónusta í 1. til og
með 7. bekk. Næstu þrjú skólaár
bætist við einn árgangur á ári, þ.e. 8.
9. og 10. bekkur, þannig að frá hausti
2004 verður skólinn heildstæður
með kennslu frá 1.–10. bekk.
Í byrjun samningstímabils, á með-
an hverfið er að byggjast upp, mið-
ast greiðslur að lágmarki við 150
nemendur á fyrsta skólaári, 175 á
öðru skólaári, 200 á þriðja og 225 á
því fjórða.
Magnús Gunnarsson fagnaði
áfanganum í gær og sagði að eftir
nokkra þrautargöngu bæjaryfir-
valda hefði náðst að brjóta upp
skólastarf í Hafnarfirði með til-
raunaverkefninu í Áslandsskóla.
„Við höfum fengið heimild mennta-
málaráðherra til að fara í ákveðna
tilraun með þennan skóla og auðvit-
að þarf skólinn að uppfylla allar þær
kröfur sem gerðar eru í aðalnám-
skrá. Ég sé því ekki að nein áhætta
sé tekin með þessu,“ sagði Magnús.
Markmiðið að hámarka
getu skólabarna
Kristrún Lind Birgisdóttir, nýráð-
inn skólastjóri Áslandsskóla, kemur
úr starfi skólastjóra Grunnskólans á
Flateyri, þar sem stuðst var við
nokkrar hugmyndir ÍMS, sem vinna
á með í Áslandsskóla. Skólastefna
ÍMS byggist á hugmyndafræði sem
hefur það að markmiði að hámarka
getu barnsins með kennsluaðferðum
sem taka mið af öllum þroskaþáttum
þess. Áhersla er lögð á þekkingu og
leikni, viðhorf og manngildi.
„Meðal annars einbeittum við
okkur að því að skerpa sýn okkar á
hvern einstakan nemanda og þarfir
hans,“ sagði Kristrún. „Við tókum
upp spakmæli dagsins, morgun-
stund, dagbókarskrif og nemenda-
möppur. Þetta miðaðist að því að
fylgjast með framförum hvers og
eins. Þá var foreldrasamstarf end-
urskipulagt og samskipti heimila og
skóla með því að tengja það við
dyggð mánaðarins. Með þessum
starfsaðferðum náðum við upp mun
betri starfsanda nemenda og kenn-
ara en verið hafði og sköpuðum mjög
dýrmæt tengsl milli heimila og
skóla.“
Aðspurð sagðist Kristrún hlakka
til nýja starfsins í Áslandsskóla, en
hún er ráðin frá og með 1. júlí 2001.
„Starfið leggst mjög vel í mig og ég
hlakka sérstaklega til að vinna með
ráðgjafahóp ÍMS. Hann skipar úr-
valsfólk sem hefur víðtæka reynslu
af skólamálum, sem kemur til með
að endurspeglast í starfi Áslands-
skóla.“
Margir kennarar áhugasamir
Dr. Sunita Gandhi lýsti yfir
ánægju sinni með að samninga- og
tilboðsferlinu væri lokið og sagði að
nú yrði hægt að sýna fram á að ým-
islegt væri hægt að gera öðruvísi
innan opinbera skólakerfisins. Hún
sagði ÍMS hafa fengið mikinn stuðn-
ing ráðgjafahópsins, sem tryði á
hugmyndafræðina sem samtökin
byggðust á og nú væri mest um vert
að finna góða kennara. Margir hefðu
hafa sýnt áhuga á að kenna við skól-
ann. „Við erum að leita að mörgum
stundakennurum og fólki með marg-
þætta hæfni,“ sagði hún. „Kennar-
arnir eiga ekki eingöngu að sinna
venjulegri bekkjarkennslu, heldur
vera skapandi í þágu skólans þar
sem hæfileikar þeirra eiga að geta
nýst á óteljandi marga vegu.“
Hvað nemendur varðar verður
lögð áhersla á að hvetja þá til dáða í
námi og umbuna þeim á ákveðinn
hátt í formi viðurkenningar, þótt
skólinn muni ekki starfa í anda
umbunar og refsingar. „Ef t.d.
nemandi bætir sig um einn heilan á
stærðfræðiprófi, en er eftir sem áður
lægstur í bekknum verður árang-
urinn engu að síður verðlaunaður
með því að viðurkenna hann sem
framför, sem yrði deilt með bekkn-
um og nemandanum sjálfum,“ sagði
Gandhi.
Samningur Hafnarfjarðarbæjar
og ÍMS verður framlengdur til fimm
ára í senn að loknu þriggja ára
reynslutímabilinu nema annar hvor
aðilinn tilkynni annað. Samningstími
getur að hámarki orðið 23 ár en þá
skal samningi ljúka og verkið boðið
út að nýju eða horfið frá fyrirkomu-
laginu.
Samningur um rekstur Áslandsskóla undirritaður
Hver nemandi
kostar 350 þúsund
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Samningurinn um Áslandsskóla er til reynslu til þriggja ára og var hann undirritaður í Hafnarborg í gær. Á
myndinni eru Magnús Gunnarsson bæjarstjóri, dr. Sunita Gandhi og Kristrún Lind Birgisdóttir skólastjóri.
Hafnarfjarðarbær greiðir rekstraraðilum Ás-
landsskóla 350 þúsund krónur á ári fyrir kennslu
og þjónustu fyrir hvern nemanda í skólanum.
Ráðinn hefur verið skólastjóri að skólanum og
ráðning kennara er að hefjast.
yrðu handteknir tafarlaust. Heimavarn-
einangraði síðan andspyrnuhópana í
um.
tro átti einnig sannkallað leynivopn.
aflugvélunum þremur af gerðinni T-33
eytt og tvær vélbyssur settar í hverja
Vegna hraða og lipurðar gátu þær
niður sprengjuvélar innrásarliðsins
að vild, þannig að kúbversku útlagarn-
að lokum engrar aðstoðar úr lofti.
maður bandaríska flughersins, Thomas
viðurkenndi síðar við yfirheyrslur öld-
eildar Bandaríkjaþings að hann hefði
ist við þessari mótspyrnu. „Það kom
gjörlega í opna skjöldu að T-33 vélarnar
vera vopnaðar,“ sagði hann og bætti
yfirmenn hersins hefðu ekki litið á slík-
r sem „vígvélar“.
sem Bandaríkjamenn voru vissir um að
gjuvélum útlaganna myndi ekki stafa
af flugvélum Kúbuhers hafði Kennedy
ann við því að flugvélum frá herstöðvum
daríkjunum eða flugvélamóðurskipum
eitt í aðgerðunum. Af sömu ástæðu voru
arbátar og birgðaskip útlaganna ekki
oftvarnabyssum. Það var því hægðar-
fyrir átta flugvélar Kúbuhers að sökkva
ða hrekja þau í burtu.
tro missti helminginn af þessum flug-
sínum í átökunum en sigurinn var þá
í höfn. Herdeild 2506 var einangruð,
vopn og mannafla, og síðustu innrás-
nirnir urðu að gefast upp.
Undanhaldið
nedy heimilaði að lokum að flugvélar af
skipinu Essex yrðu notaðar til að flytja
na frá Svínaflóa, en það var of seint.
9 útlagar voru teknir til
(hersveitir Kúbustjórnar
161 mann). Föngunum var
hálfu öðru ári síðar þegar
tjórn fékk lyf og matvæli að
ði 35 milljóna dala sem
skaðabætur“ frá Bandaríkj-
gir útlaganna sem tóku þátt í Svína-
nrásinni gengu síðar í bandaríska her-
okkrir voru skipaðir í opinber embætti.
rsku útlagarnir hafa meiri áhrif í
rískum stjórnmálum en ætla mætti ef
er við fjölda innflytjendanna fara í
krir útlaganna eru nú efnaðir kaup-
menn í New York, New Jersey og á
-svæðinu þar sem áhrif innflytjenda frá
nsku Ameríku fara sívaxandi. Aðrir hafa
egar verið viðriðnir hermdarverkastarf-
g árásir á kúbverska stjórnarerindreka.
Fjórir útlaganna voru saksóttir og dæmdir
fyrir að taka þátt í Watergate-innbrotinu sem
varð til þess að Richard Nixon lét af embætti
forseta. Sem varaforseti hafði Nixon haft náin
tengsl við Batista og menn hans.
Þegar Nixon var atvinnulaus í pólitíkinni á
sjöunda áratugnum var hann aðallögmaður
skilgetinna barna einræðisherrans Leonidas
Trujillos í erfðadeilu þeirra við óskilgetna af-
komendur hans um auðæfi hans í útlöndum,
en hann átti fleiri börn en tölu var á komið.
Þessi dóminíski var ráðinn af dögum árið
1961, hálfum öðrum mánuði eftir Svína-
flóainnrásina. Hann var fórnarlamb samsæris
sem var runnið undan rifjum CIA, sömu stofn-
unar og hafði haldið verndarhendi yfir honum.
Morðið á þessum „andstæðingi heimssam-
særis kommúnista“ var liður í kaldrifjuðum
áformum í Washington um að skapa hug-
myndafræðilegt mótvægi við tilraunir Banda-
ríkjastjórnar til að koma Castro og stjórn
hans frá – meðal annars með ýmsum sérlega
hugvitssamlegum tilraunum til að ráða Castro
af dögum.
Klúður er munaðarlaust
Þrotabú Svínaflóa var gert upp strax og
Kennedy var fyrstur til. „Velgengnin á þús-
und feður en klúðrið er munaðarlaust,“ sagði
hann á annáluðum blaðamannafundi. Hann
tók á sig ábyrgðina. Allen Dulles var á meðal
þeirra sem báru lægri hlut.
Óákveðni hins óreynda forseta í þessu máli
varð til þess leiðtogar Sovétríkjanna komust á
blóðbragðið. „Við ætlum að veita kúbversku
þjóðinni og stjórn hennar alla þá hjálp sem
möguleg er,“ hafði Níkíta Sergejevítsj
Khrústsjov skrifað í harðorðu bréfi til Kenn-
edys áður en innrásin fór út um þúfur.
Síðan kom deilan um kjarnaflaugarnar á
Kúbu. Þá „sigraði“ Kennedy með því að stíga
hættulegan jafnvægisdans milli pólitískra
klókinda og hernaðarlegs hættuspils með
heiminn sem gísl.
Afleiðingar Svínaflóainnrásarinnar
Nokkrir bandarískir sagnfræðingar telja að
samhengi sé á milli auðmýkingarinnar í Svína-
flóa og aðgerða Kennedys í Suðaustur-Asíu,
vanhugsaðs uppgjörs til að hindra „útbreiðslu
heimskommúnismans til annars þróunarrík-
is“, Víetnams.
Á Girón-ströndinni, við mynni Svínaflóa, er
stórt skilti með áletruninni: „Girón – fyrsti
ósigur heimsvaldasinna í Ameríku.“
Fidel Castro hafði einnig komist á blóð-
bragðið. Hann sendi fulltrúa sína út um alla
Rómönsku Ameríku. Sigur hans fyllti upp-
reisnarhreyfingar eldmóði í öllum þessum
heimshluta. Þær fengu hernaðarráðgjafa og
tóku á móti miklu af vopnum frá Kúbu.
Kúba litla gat með stuðningi Sovétríkjanna
eflt og viðhaldið langöflugustu hernaðarvél
Rómönsku Ameríku. Brátt varð hún of lítil
fyrir boðskap byltingarinnar á Kúbu. Landið
blandaði sér með áhrifaríkum hætti í þróunina
í Afríku og á Arabíuskaga.
Kúba í Afríku
Alls voru 30.000 kúbverskir hermenn send-
ir til Angóla og þeir höfðu mikla þýðingu fyrir
varnir kommúnistastjórnarinnar í landinu,
sem naut stuðnings Sovétríkjanna, og einnig
fyrir sjálfstæðisbaráttu Namibíumanna. Ósig-
ur Suður-Afríku í Angóla stuðlaði að því að að-
skilnaðarstefnan og stjórn hvíta minnihlutans
leið undir lok.
Það voru ekki Sovétríkin sem notuðu
Castro eins og lengi var talið. Það var miklu
frekar Castro sem notaði Sovétríkin. Í Róm-
önsku Ameríku, að nokkru leyti. Í Afríku, að
öllu leyti. Castro lék á þá alla; Bandaríkja-
menn, Sovétmenn og andstæðinga sína hvar-
vetna.
Í sögu síðustu áratuga eru fá
dæmi um að leiðtogi frá litlu landi
á einum af útjöðrum heimsins hafi
getað haft svo mikil áhrif á stóran
hluta heimsbyggðarinnar. Slíkt
hefur aðeins verið hægt með því að
kúga eigin þjóð.
Allt hófst þetta á ævintýralegri atburðarás
fyrir 40 árum og bandaríski rithöfundurinn
Thedore Draper hefur lýst henni best í bók
sinni „Bylting Castros“: „Kúbuinnrásin í apríl
1961 var einn af þessum sjaldgæfu pólitísku
og hernaðarlegu viðburðum – fullkomið klúð-
ur.“
andi Kúbudeilunnar rúmu ári síðar
ð klúður
AP
á Playa Giron meðan á innrásinni í
ma, málpípu kúbönsku stjórnarinnar.
Höfundur starfar hjá Danmarks Radio,
þar sem hann sérhæfir sig í málefnum
spænsku- og portúgölskumælandi
þjóða, og hefur skrifað bók um Kúbu og
Castro.
„Velgengnin
á þúsund feður
en klúðrið
er munaðar-
laust“