Morgunblaðið - 14.12.2001, Blaðsíða 60

UMRÆÐAN
60 FÖSTUDAGUR 14. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Í KJÖLFAR árása
íslamskra hermdar-
verkamanna á Banda-
ríkin hafa margir farið
að velta meira fyrir
sér hvers konar trú
íslam sé. Það er eðli-
leg spurning, bæði
vegna umræddra at-
burða og svo líka
vegna þess að nú
fjölgar múslimum
mjög í Evrópu. Nýaf-
staðnar eru kosningar
í Danmörku, þar sem
áhrif íslams á danskt
þjóðfélag breyttu
miklu um úrslitin.
Þetta m.a. sýnir okkur að þessi mál
eru farin að gerast áleitin hér á
Norðurlöndunum. Danskur fé-
lagsfræðingur sem starfar fyrir
fréttamiðilinn B.T. sagði nýlega að
ef núverandi inn-
streymi og fjölgun
múslima í Danmörku
héldi áfram myndi að
fjörutíu árum liðnum
þriðji hver Dani vera
múslimi og eftir 60 ár
annar hver. Sagði
maðurinn að þá yrðu
dönsk gildi í hættu.
Þetta finnst Dönum
ískyggileg þróun og
þeir vilja nú auðsjáan-
lega fara að gera eitt-
hvað í málinu.
Í huga flestra okkar
er íslam miður áhuga-
vert fyrirbæri. Öll
þekkjum við erfiða baráttu Sophiu
Hansen við múslimann Halim Al og
hið íslamska réttarkerfi í Tyrk-
landi. Íslam – múhameðstrúin –
virðist þar skipta miklu máli og
vera mikill áhrifavaldur hvað varð-
ar tregðu föðurins til að leyfa dætr-
um sínum umgengni við hina
kristnu móður þeirra.
Á ferð minni vestanhafs fyrir
stuttu keypti ég athyglisverða bók,
„Inside Islam“. Er hún skrifuð af
fyrrum múslima, Reza Safa. Hann
fæddist og ólst upp í Mið-Aust-
urlöndum, sonur heittrúaðs músl-
ima. Sjálfur varð hann heittrúaður
bókstafstrúarmaður. Síðar fluttist
hann til Svíþjóðar þar sem hann
kynntist kristnu fólki sem hann lað-
aðist að vegna kærleika þess og
hlýju. Þetta olli straumhvörfum í
lífi hans. Hann endurskoðaði af-
stöðu sína, sneri baki við íslam og
gerðist kristinn. Síðan hefur hann
starfað ötullega víða um lönd við
það að ná með hinn kristna boð-
skap til fyrrverandi trúbræðra
sinna og fylgjenda Múhameðs.
Í bók sinni „Inside Islam“ dreg-
ur hann fram athyglisverða þætti
sem koma okkur Vesturlandabúum
eflaust á óvart. Mikilvægt er að
hafa í huga að þar skrifar maður
sem þekkir íslam vel og var virkur
trúmaður.
Reza Safa leggur mikla áherslu á
að Vesturlandamenn þurfi að skilja
„andann í íslam“ eins og hann
orðar það. Þar á hann við sterk
undirliggjandi og neikvæð áhrif
sem móta trúna og viðhorf músl-
ima. Í því sambandi nefnir hann
skilyrðislausa undirgefni, ótta,
skort á trúarlegu umburðarlyndi,
ofbeldishneigð og vilja til að úthella
blóði. Þessi áhrif rekur hann til
Kóransins, svo og til viðhorfa og
lífshlaups Múhameðs sjálfs. Reza
segir „anda íslams“ vera inntakið í
trúnni og grundvallarlífsviðhorf
múslima. En hver er Allah? Hann
er fjarlægur og strangur guð sem
heimtar hlýðni undanbragðalaust á
öllum sviðum lífins. Íslam þýðir
undirgefni. Þetta alræðisvald Allah
og krafa um undirgefni birtist síð-
Hvers konar trú er íslam?
Friðrik Schram
Trúmál
Alræðisvald Allah og
krafa um undirgefni,
segir Friðrik Schram,
birtist í valdi prestanna
og trúarleiðtoganna.
„Í ORÐVENDNI
býr listin að hemja
sig,“ segir sú vísa
kona Victoria Moran.
Þessi orð hafa oftar en
einu sinni flogið mér í
hug við hamfarir
gagnrýnenda nú í
bókatíðinni. Eftir að
lesa dæmalausan rit-
dóm Katrínar Fjeld-
sted um Heilsubók
konunnar í Morgun-
blaðinu 12. desember
get ég ekki orða bund-
ist. Kannski er mér
málið of skylt til að
fjalla um það á skyn-
samlegan hátt þar sem
ég kem bæði að þýð-
ingu og útgáfu bókar-
innar, en þegar bæði
ósanngirni og dóna-
skapur vaða uppi get
ég ekki stillt mig um
að bera hönd fyrir höf-
uð mér.
Mér finnst óverj-
andi að skrifa ritdóm
um 320 síðna bók án
þess að fjalla á neinn
hátt um hvert innihald
bókarinnar er, hvort
hún er góð eða slæm
þegar á heildina er lit-
ið og hverjir eru kostir
hennar (þeir hljóta að
vera einhverjir miðað við fyrirsögn-
ina Gallar og kostir). Sá sem vill
kynna sér um hvað er fjallað í sex
löngum og ítarlegum köflum bók-
arinnar verður einskis vísari eftir
lestur ritdómsins, en því meira fær
hann að vita um að sértækt orðalag
í töflum aftast sé ekki að skapi
gagnrýnandans. Ef til vill er skilj-
anlegt að orðalag sem heilbrigðis-
stéttum hefur ekki tekist að ná sátt
um fari í taugarnar á lækninum og
sannarlega eru þýðendur þarna á
hættusvæði, en að þessi smáatriði
geri útslagið um gæði bókarinnar
finnst mér fjarri allri sanngirni. Í
mínu ungdæmi var slík málsmeð-
ferð kölluð orðhengilsháttur.
Katrín gerir ráð fyrir að hnökra
Gagnrýnendur í
vígamóð
Hildur
Hermóðsdóttir
w
w
w
.t
e
xt
il.
is
Meðgöngufatnaður
fyrir mömmu
og allt fyrir litla krílið.
Þumalína, Pósthússtr. 13, sími 551 2136
Rúllukragapeysur
Vinnufatabúðin
Laugavegi 76, sími 551 5425.
Spa
raðu
30%
Turtleneck peysur í 5 litum
Laugavegi 46, sími 561 4465.
Villtar &
Vandlátar
Þú kaupir 3 flíkur
en borgar fyrir 2
LAUGAVEGI 15
SMÁRALIND
Ótrúlegt
úraúrval
Mikið úrval
glæsilegra
kvenúra
Gott úr
er góð gjöf
Falleg
og vönduð
karlmannsúr
og vandaðir skartgripir