Morgunblaðið - 20.12.2001, Qupperneq 2

FRÉTTIR
2 FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isFowler byrjaður að skora fyrir
Leeds, setti tvö / C3
Heimsmeistararnir fá væna
fúlgu frá FIFA / C1
4 SÍÐUR
Morgunblaðinu
í dag fylgir auglýs-
ingablað frá
Nóatúni. Blaðinu
verður dreift á
höfuðborg-
arsvæðinu.
12 SÍÐUR
Sérblöð í dag
VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
S É R B L A Ð Á F I M M T U D Ö G U M U M V I Ð S K I P T I , S J Á V A R Ú T V E G & A T H A F N A L Í
TEKIÐ var á móti Friðarljósinu frá
Betlehem með hátíðlegri athöfn í
miðbænum í gær. Dettifoss, skip
Eimskipafélagsins, flutti ljósið
hingað til lands frá Árósum í Jót-
landi og munu íslenskir skátar
dreifa því um landið á næstunni en
það er hingað komið að frumkvæði
íslenskra skáta.
Móttaka Friðarljóssins fór fram
við skrifstofur Eimskips í Póst-
hússtræti þar sem Ingimundur Sig-
urpálsson, forstjóri félagsins, af-
henti Herði Zophaníassyni
landsgildismeistara ljósið. Kyndlar
ungra skáta voru tendraðir með
ljósinu og síðan var farið í skrúð-
göngu í Dómkirkjuna þar sem Ólaf-
ur Ragnar Grímsson, forseti Ís-
lands, Karl Sigurbjörnsson, biskup
Íslands, og Jón Gunnarsson, for-
maður Slysavarnafélagsins Lands-
bjargar, þáðu friðarloga á kerti sín.
Skrúðgangan setti svip sinn á
miðbæjarlífið í góða veðrinu og
lúðrablástur skáta ómaði inn um
glugga kaffihúsanna og fékk gesti
til að líta upp frá veitingum sínum.
Forseti Íslands flutti ávarp við at-
höfn í Dómkirkjunni og biskup Ís-
lands flutti friðarbæn við skin frið-
arloga á meðan rafmagnsljós voru
slökkt. Að lokinni athöfninni héldu
kirkjugestir til síns heima, en skát-
anna bíður það verkefni að dreifa
friðarloga um land allt.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ingimundur Sigurpálsson afhendir Herði Zóphaníassyni Friðarljósið, sem Eimskip flutti yfir hafið.
Friðarljósið komið til Íslands
ÚTLIT er fyrir að íslensku flugfélög-
in þurfi frá áramótum að greiða mun
hærri tryggingariðgjöld vegna flug-
véla sinna. Er það vegna hækkunar
iðgjalda fyrir tryggingar vegna tjóns
sem yrði ef flugvél yrði notuð sem
hryðjuverkatæki til að valda tjóni hjá
þriðja aðila. Í kjölfar hryðjuverka-
árásanna í Bandaríkjunum 11. sept-
ember var veitt ríkisábyrgð vegna
þessara trygginga sem rennur út um
áramótin. Iðgjaldið getur numið allt
frá nokkrum milljónum króna hjá
flugfélögum með eina þotu í rekstri
uppí tugi milljóna hjá stærstu félög-
unum, Atlanta og Flugleiðum.
Eftir árásirnar í Bandaríkjunum
11. september sl. ákváðu trygginga-
félög að segja upp tryggingum flug-
félaga vegna stríðs eða hryðjuverka.
Ríkisstjórnin veitti í framhaldi af
þessu ábyrgð sína vegna trygginga
íslensku flugfélaganna líkt og fjöl-
margar aðrar ríkisstjórnir gerðu.
Var ábyrgðin vegna trygginga ís-
lensku flugfélaganna alls 2.700 millj-
arðar króna og hún veitt til áramóta.
Í mörgum Evrópulöndum var hún
veitt fram á vor.
Flugfélög víða um heim eiga nú í
viðræðum við tryggingafélög um
endurskoðun á heildartryggingum.
Iðgjaldið ræðst að miklu leyti af því
hversu hárrar tryggingafjárhæðar
eigendur flugvélanna krefjast. Hún
getur verið á bilinu 1,5 milljarðar
króna og allt uppí 100 milljarða fyrir
stærstu þoturnar. „Því er ekki að
neita að við höfðum vonast eftir því
að ríkisstjórnin framlengdi þessa
ábyrgð til 31. mars á næsta ári eins
og okkur sýnist að gert verði í öllum
eða allflestum Evrópulöndum vegna
þess að trygginga- og flugheimurinn
hafa ekki náð saman um framtíðar-
lausn og tryggingarnar því óhemju
dýrar ennþá,“ sagði Guðjón Arn-
grímsson, upplýsingafulltrúi Flug-
leiða, í samtali við Morgunblaðið í
gær. Hann sagði íslensk stjórnvöld
hafa tekið gjald fyrir ábyrgðina und-
anfarna mánuði en breytingin nú
myndi valda Flugleiðum verulegum
kostnaðarauka. Tryggingafélögin
hafa farið fram á að hluti iðgjaldsins
sé greiddur fyrirfram.
Of mikil áhætta fyrir ríkissjóð
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
tjáði Morgunblaðinu að ekki hefði
komið til tals og ekki eftir því leitað
með formlegum hætti við ríkisstjórn-
ina af hálfu flugfélaga að ábyrgðin
yrði framlengd. Væri gengið út frá
því að félögin myndu afla sér nauð-
synlegra trygginga á þessu sviði á al-
mennum markaði.
Sagði fjármálaráðherra áhættu
ríkissjóðs hlutfallslega mun meiri en
hjá stórþjóðum. Hann sagði stöðuna
líka hafa verið aðra þegar ábyrgðin
var veitt á sl. hausti.
Ríkisábyrgð ekki framlengd vegna
trygginga flugfélaga gegn hryðjuverkum
Iðgjöldin gætu
numið tugum
milljóna króna
ÞRÁTT fyrir að útflutningur á líf-
hrossum hafi dregist mikið saman
hefur útflutningsverðmæti hrossanna
aukist umtalsvert. Þetta kemur fram í
nýútkomnu Búnaðarriti, en það bygg-
ir á tölum frá Hagstofu Íslands. Þessi
breyting á sér stað eftir að umfangs-
mikil rannsókn hófst á meintum toll-
svikum hrossaútflytjenda. Frá því að
rannsóknin hófst hefur uppgefið með-
alverð á útfluttum hrossum meira en
tvöfaldast.
Rannsókn þýskra tollyfirvalda
beindist fyrst og fremst að því hvort
of lágt verð hefði verið gefið upp á
hestum sem fluttir voru frá Íslandi,
en tollurinn er reiknaður af verði
hestanna og er því lægri ef uppgefið
verð er lágt.
Árið 1997 voru flutt út 2.499 hross
fyrir samtals 211 milljónir króna. Í
fyrra voru hins vegar flutt út 1.714
hross fyrir 315 milljónir. M.ö.o. fækk-
ar útfluttum hrossum verulega en
verðmæti útflutningsins jókst hins
vegar um 50%. Skýringin er sú að
uppgefið meðalverð á hrossunum hef-
ur meira en tvöfaldast milli þessara
ára. Það var 84.423 kr. á hest árið
1997, en 183.818 krónur á hest í fyrra.
Samkvæmt skýrslum Hagstofunn-
ar er meðalverð á hrossum mishátt
milli markaða. Það er langhæst á
hestum sem seldir eru til Bandaríkj-
anna eða tæplega 276 þúsund krónur
á hest, en 150–170 þúsund á hesta
sem fluttir voru til Þýskalands og
Norðurlandanna. Þess má geta að
innan við 1% tollur er lagður á hross
sem flutt eru til Bandaríkjanna, en
greiða þarf um eða yfir 15% toll af
hrossum á Evrópumarkaði.
Það sem af er þessu ári hafa 1.765
hross verið flutt út. Mest til Svíþjóðar
og Þýskalands, en útflutningur til
Noregs hefur aukist mest milli ára.
Meðalverð á
hrossum hefur
hækkað mikið
„ÞAÐ er búið að vera brjálað að
gera síðustu dagana,“ segir
starfsmaður 118 hjá Símanum en
þar er m.a. hægt að fá upplýs-
ingar um símanúmer, nöfn og
heimilisföng landsmanna. Undir
það tekur deildarstjóri 118, Sig-
urþóra Bergsdóttir. Hún segir
mikið hafa verið að gera hjá 118
síðustu daga og telur að álagið
muni aukast jafnt og þétt síðustu
daga fyrir jól eins og áður.
Aðspurð segir hún að mikið sé
hringt út af heimilisföngum en
bætir því við að meira sé hringt á
kvöldin en venjulega. „Fólk er að
hringja seint á kvöldin og meira
eftir því sem líða tekur á kvöld-
ið,“ segir hún. Þá segir hún að
mikið sé hringt út af upplýsingum
um verslun og þjónustu.
„Annars hefur verið hringt í
okkur út af alls kyns hlutum,
meira að segja fáum við spurn-
ingar eins og hvaða jólasveinn
kemur í kvöld.“
Sigurþóra segir að hjá 118
vinni um 110 til 120 manns en
samtals geti 52 starfsmenn svar-
að í einu. Vegna jólanna hafi ver-
ið bætt við starfsfólki þar sem
reynt sé að hafa „fullmannað
lengur á kvöldin og fyrr á morgn-
ana“.
Að sögn Ragnars Páls Dyer,
deildarstjóra vefþróunar hjá Sím-
anum, hafa aldrei fleiri gestir
komið á simaskra.is á Netinu á
einni viku en í síðustu viku, þ.e.
dagana 10. til 16. desember, en
hjá simaskra.is fást eins og hjá
118 m.a. upplýsingar um síma-
númer og heimilisföng lands-
manna.
Að sögn Ragnars Páls varð
fjöldi gesta á simaskra.is í síðustu
viku samtals 44.153 en vikuna þar
á undan var fjöldi gesta á síðuna
39.890. Í gær hafði gestafjöldinn
þessa viku þegar náð rúmlega 26
þúsundum og kveðst Ragnar Páll
gera ráð fyrir yfir fimmtíu þús-
und heimsóknum á síðuna þessa
síðustu viku fyrir jól.
„Hvaða jólasveinn
kemur í kvöld?“
TIL stendur að breyta nafni Ís-
lenska álfélagsins hf. á næsta ári og
er stefnt að því að taka upp nafnið
Alcan á Íslandi hf.
Rannveig Rist, forstjóri ÍSAL,
segir að nú fari í hönd fyrsta árið
undir merkjum Alcan. „Það koma
nýir siðir með nýjum herrum og um
leið nýtt nafn á fyrirtækið, en
ákveðið hefur verið að breyta nafni
fyrirtækisins snemma á næsta ári.
Þetta verða sem sagt síðustu ára-
mótin sem fyrirtækið heitir Ís-
lenska álfélagið hf. því við munum
taka upp nafnið Alcan á Íslandi hf.
snemma á næsta ári. Nafnið á verk-
smiðjunni verður þó áfram ISAL
og við munum nota það samhliða
nýja lögformlega nafninu,“ segir
Rannveig.
Hún segist vona að starfsmenn
og viðskiptavinir taki þessari breyt-
ingu með opnum huga og hjálpi til
við að festa nýja nafnið í sessi. Hún
segir að formlega eigi þó eftir að
samþykkja nafnabreytingarnar en
verði það gert eru allar líkur til að
Íslenska álfélagið hljóti nýtt nafn
snemma næsta árs.
ISAL fái
nafn Alcan
 Aðild Póllands að ESB gæti skaðað síldar-
útflutning / C1
 Komist fyrir yfirtöku á Essó? / C6
 Hagnaður Marel-samstæðunnar áætlaður 814
milljónir króna á næsta ári / C12