Morgunblaðið - 22.12.2001, Qupperneq 25

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. DESEMBER 2001 25
ÁRNI M. Mathiesen, sjávarútvegs-
ráðherra, hefur ákveðið að auka
leyfilegan heildarafla ýsu, ufsa,
skarkola og steinbíts á fiskveiði-
árinu.
Aflaheimildir í ýsu hækka úr 30
þúsund tonnum í 41 þúsund tonn,
ufsa úr 30 þúsund tonnum í 37 þús-
und tonn, skarkola úr 4 þúsund
tonnum í 5 þúsund tonn og steinbít
úr 13 þúsund tonnum í 16.100 tonn.
Þessar breytingar, að aukningu í út-
hafsrækju meðtalinni, eru meiri í
þorskígildum talið en samdráttur í
leyfilegum heildarafla þorsks sem
kynntur var í júní sl., eða 33 þúsund
þorskígildistonn á móti 30 þúsund
tonnum.
Árni segir aukninguna koma til
vegna breytinga á lögum um stjórn
fiskveiða sem tóku gildi í gær og
fjalla um aukningu á heildarafla
krókaaflamarksbáta. Eins hafi hann
ákveðið að hækka leyfilegan heild-
arafla í umræddum tegundum
vegna mikillar umræðu um stjórn
fiskveiða undanfarin misseri. Þar
komi helst til skýrslur Hafrann-
sóknastofnunarinnar fyrr á árinu er
ollu töluverðum vonbrigðum, sem
og mikil umræða um brottkast, en
við hvoru tveggja hafi verið brugðist
á ýmsan hátt. Hinsvegar sé ljóst að
með minni kvóta en óbreyttri sókn
verði til þrýstingur á brottkast.
Þannig geti breytingar á veiðistjórn
smábáta skapað slíkan þrýsting,
enda séu krókaaflamarksbátar nú
bundnir kvóta í tegundum sem þeir
máttu veiða frjálst áður. Eins hafi
kvótinn verið skorinn töluvert niður
en nú sjáist árangur af þessum að-
gerðum í aukinni veiði. „Mælingar
vísindamanna virðast hinsvegar
vera eftir því sem sjómenn skynja
úti á sjó. Þetta á sérstaklega við um
ýsu, ufsa og skarkola, en kvóti í
þessum tegundum hefur verið skor-
inn verulega niður á síðustu árum
en að undanförnu höfum við séð
betri veiði og meiri dreifingu á þess-
um stofnum. Aukning á steinbíts-
kvóta kemur hinsvegar aðallega til
vegna breytinga á krókaaflamarki.“
Árni segir að nýjustu mælingar á
ýsustofninum sýni mjög jákvæð
merki til framtíðar og því komi auk-
in ýsugengd ekki á óvart. Lítill kvóti
skapi hinsvegar vandamál, svo sem
þrýsting á brottkast. Því hafi hann
ákveðið að hækka leyfilegan heild-
arafla upp í 41 þúsund tonn, sem sé
sami afli og veiddist á síðasta fisk-
veiðiári. Eins hafi borist upplýsing-
ar um mun meiri ufsagengd á mið-
unum undanfarin tvö ár. Mjög náið
hafi verið fylgst með ufsastofninum
og núna sjáist merki um sterkari ár-
ganga. Árni sagði að sömuleiðis gefi
veiði og mælingar til kynna að skar-
kolastofninn sé að braggast og því
telji hann óhætt að auka aflann.
Árni segir ákvörðunina byggða á
upplýsingum frá Hafrannsókna-
stofnuninni en einnig á upplýsingum
frá sjómönnum. Þannig náist betri
heildarmynd, auk þess sem tillit sé
tekið til félags- og efnahagslegra
áhrifa.
6 milljarða aukning
á útflutningsverðmæti
Gera má ráð fyrir að hækkun á
leyfilegum heildarafla í umræddum
tegundum auki útflutningsverðmæti
útfluttra sjávarafurða um 3 millj-
arða króna og kemur sú hækkun til
viðbótar þeim 3 milljörðum króna
sem verður vegna hækkunar á leyfi-
legum heildarafla úthafsrækju sem
kynnt var fyrr í þessum mánuði.
Ákvarðanir sjávarútvegsráðherra
munu því leiða til þess að útflutn-
ingsverðmætið á árinu 2002 verður
nálægt 128 milljörðum króna í stað
122 milljarða sem Þjóðhagsstofnun
áætlar í endurskoðaðri þjóðhags-
áætlun að öðru óbreyttu. Í sömu
áætlun Þjóðhagsstofnunar er gert
ráð fyrir að útflutningstekjur sjáv-
arafurða verði um 113 milljarðar
króna á árinu 2001. Með þessum
nýju forsendum má gera ráð fyrir að
útflutningsverðmætið hækki um
a.m.k. 13% á milli ára, í stað 7,5% í
fyrri áætlunum. Frá árinu 2000 hef-
ur verðmætið þá aukist um þriðj-
ung.
Þegar tilkynnt var um 30 þúsund
tonna niðurskurð á leyfilegum heild-
arafla þorsks sl. vor var áætlað að
útflutningstekjur myndu að öllu
samanlögðu dragast saman um 4
milljarða króna. Þær hækkanir á
leyfilegum heildarafla sem tilkynnt
hefur verið um í dag og 17. desem-
ber sl. gera því betur en að vega upp
þann samdrátt og stefnir því allt í
góða afkomu botnfiskveiða á árinu
2002, að því er segir í fréttatilkynn-
ingu frá sjávarútvegsráðuneytinu.
Reynt að hafa meiri
áhrif á sóknina
Sjávarútvegsráðherra kynnti
einnig í gær hugmyndir um verndun
hrygningasvæða. Hafrannsókna-
stofnunin hefur þegar lagt fram til-
lögur friðun hrygningarþorsks á
vetrarvertíð svo og friðun hrygning-
arsvæða steinbíts og skarkola, í
kjölfar umræðna um verndun
hrygningarsvæða mikilvægra nytja-
fiska. Árni segir hugmyndirnar
nokkuð róttækar sem verði kynntar
hagmunaaðilum á næstu vikum.
„Með því að loka hrygningarsvæð-
um er verið að tryggja að hrygn-
ingin takist, enda verður sókninni á
þessu svæði breytt nokkuð á þeim
tíma sem stofninn er hvað viðkvæm-
astur.“
Þá hefur Árni einnig óskað eftir
því að Hafrannsóknastofnunin geri
sérstaka úttekt á sandkolastofnin-
um, í ljósi vísbendinga um aukna
gengd sandkola við landið.
Ákveðið að auka aflaheimildir í ýsu, ufsa, kola og steinbít
Ýsukvótinn aukinn
um 11 þúsund tonn
Morgunblaðið/Þorkell
Árni M. Mathiesen sjávarútvegsráð-
herra kynnir auknar aflaheimildir
á blaðamannafundi í sjávarútvegs-
ráðuneytinu í gær.
FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ hef-
ur gert athugasemdir við það að
fjármálafyrirtæki eða greining-
ardeildir á vegum þeirra veki
opinberlega athygli á ýmsum
fjárfestingarkostum fyrir al-
menning án þess að tekið sé
fram hvort viðkomandi fjármála-
fyrirtæki eigi hagsmuna að gæta
af viðkomandi fjárfestingarkosti.
Þetta kemur fram í frétt á vef
Fjármálaeftirlitsins.
Páll Gunnar Pálsson segir að
Fjármálaeftirlitið hafi fylgst
með umfjöllun fjármálafyrir-
tækja og greiningardeilda á
þeirra vegum undanfarnar vik-
ur, með hliðsjón af hugsanlegum
hagsmunaárekstrum sem hlotist
geta af slíkri umfjöllun, ef við-
komandi fjármálafyrirtæki á
hagsmuna að gæta af viðkom-
andi fjárfestingarkosti.
„Í tilmælum Fjármálaeftirlits-
ins um efni verklagsreglna fjár-
málafyrirtækja er lögð áhersla á
að gerð sé grein fyrir slíkum
hagsmunum í ráðgjöf gagnvart
viðskiptavinum, ef ráðgjafanum
má vera kunnugt um hags-
munina. Þó hefur ekki verið talið
að gera þurfi grein fyrir óveru-
legum hagsmunum,“ segir Páll.
„Framkvæmdin á þessu virð-
ist vera misjöfn. Dæmi eru til
um að greiningardeildir geri
prýðilega grein fyrir þessu sam-
hliða umfjöllun sinni um fjár-
festingarkosti. Fjármálaeftirlitið
hefur hins vegar gertathuga-
semdir við þetta í tilteknum til-
vikum, en vill ekki upplýsa ná-
kvæmlega hvaða tilvik það eru.
Það sem við höfum aðallega
skoðað eru reglulegar fréttir eða
pistlar greiningardeilda og um-
fjöllun frá fjármálafyrirtækjun-
um sjálfum í viðskiptablöðum,
bæði almennt og í tengslum við
útboð.
Athugasemdin á einnig við
þegar ráðgjafar koma fram í
öðrum fjölmiðlum, t.d. morgun-
sjónvarpi eða öðrum álíka þátt-
um á ljósvakamiðlum.“
Fjármálaeftirlitið hefur vakið
athygli fjármálafyrirtækja á
þessu og eins og áður segir gert
athugasemdir í nokkrum tilvik-
um. „Þeir sem ætla að byggja
fjárfestingu sína á ráðgjöf fjár-
málafyrirtækja eða greiningar-
deilda á vegum þeirra eru hvatt-
ir til að leita upplýsinga um
hagsmuni fjármálafyrirtækj-
anna gagnvart viðkomandi fjár-
festingarkosti,“ segir í frétt á
vef Fjármálaeftirlitsins.
Fjármálafyrir-
tæki upplýsi um
hagsmunatengsl
FRAMKVÆMDASTJÓRN Evr-
ópusambandsins hefur beðið bresku
ríkisstjórnina um upplýsingar um
reglur um tryggingastarfsemi
Lloyd’s of London.
Framkvæmdastjórnin er að rann-
saka þann laga- og regluramma sem
Lloyd’s starfar innan til að ganga úr
skugga um hvort hann sé í samræmi
við löggjöf Evrópusambandsins.
Frá því er greint á fréttavef BBC
að þetta geti orðið fyrsta skrefið í því
ferli að athuga hvort brotið hafi verið
gegn löggjöf Evrópusambandsins
varðandi tryggingastarfsemi.
Ef komist verður að þeirri niður-
stöðu gæti það leitt til fjölda mál-
sókna á hendur breska ríkinu frá
umboðsmönnum Lloyd’s. Nokkrir
þeirra hafa átt í málaferlum frá því
snemma á tíunda áratugnum og
halda því fram að breska ríkinu hafi
ekki tekist að setja tryggingamark-
aðnum nógu skýrar reglur.
ESB rannsakar
breskan trygg-
ingamarkað