Morgunblaðið - 23.03.2002, Qupperneq 37

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. MARS 2002 37
ASKALIND 3 - KÓPAVOGI - SÍMI: 562 1500
Velkomin í Fríform.
Góð aðkoma og
næg bílastæði.
4ra kerfa ofn, hvítur
Verð áður kr. 45.300,-
Nú aðeins kr. 29.990,-
4 kerfa ofn, burstað stál
Verð áður kr. 61.200,-
Nú aðeins kr. 45.900,-
7 eða 8 kerfa ofn
hvítur, svartur, spegill, stál
Verð áður kr. 69.900,-
Nú aðeins kr. 55.900,-
2JA ÁRA ÁBYRGÐ
FULLKOMIN VARAHLUTA-
OG VIÐGERÐARÞJÓNUSTA
Helluborð 25–40% afsláttur
2ja hellu Frá kr. 9.720,-
4ra hellu Frá kr. 18.230,-
Keramikborð – 25% afsláttur
Frá aðeins kr. 39.830,-
2 gas + 2 raf. – 25% afsláttur
Burstað stál kr. 25.730,-
Gasborð – 25% afsláttur
2 blúss: Frá kr. 14.850,-
3 blúss: Aðeins kr. 35.250,-
4 blúss: Frá kr. 28.800,-
Vifta, hvít eða svört/stál
Áður kr. 8.840,-
Nú aðeins kr. 6.900,-
Veggháfur, burstað stál
Breidd 60cm: Áður kr. 35.700,-
Nú aðeins kr. 26.900,-
Breidd 90cm: Áður kr. 43.600,-
Nú aðeins kr. 33.900,-
Veggháfur, burstað stál
Breidd 60cm: Áður kr. 39.500,-
Nú aðeins kr. 29.900,-
Breidd 90cm: Áður kr. 47.400,-
Nú aðeins kr. 36.900,-
Eyjuháfur 90x65cm
Verð áður kr. 95.900,-
Nú aðeins kr. 74.900,-
O
F
N
A
R
KOSTABOÐ
Á HINUM RÓMUÐU OG EFTIRSÓTTU ÍTÖLSKU RAFTÆKJUM
eldavélum, ofnum, helluborðum og viftum.
Hvítir,
svartir,
spegill,
burstað
stál
mánud.–föstud. 9–18
laugardaga 10-16
OPIÐ:
E
kk
e
rt
e
ld
h
ú
s
á
n
E
L
B
A
.
..
MORGUNBLAÐIÐ
birti athyglisverða
auglýsingu frá Norð-
uráli á Grundartanga
sl. sunnudag. Þar
kemur fram hversu
gríðarlega þýðingu
þetta stóriðjufyrir-
tæki hefur fyrir svæð-
ið norðan Hvalfjarðar,
en 85% af 200 starfs-
mönnum fyrirtækisins
búa á Akranesi, í
Borgarnesi og í öðr-
um nágrannasveitar-
félögum, en á þessu
svæði greiðir stóriðj-
an hæstu meðallaun
af öllum starfsgrein-
um í landi. Fyrirtækið greiddi á
síðasta ári um einn milljarð króna
í laun og launatengd gjöld. Þá
skipti fyrirtækið við 67 þjónustu-
aðila á Vesturlandi fyrir 330 millj.
kr. á árinu. Fyrirtækið er í góðri
sátt við umhverfi sitt og vel látið
af starfsmönnum jafnt sem við-
skiptavinum.
Norðurál hefur áhuga á að
stækka verksmiðju sína þannig að
framleiðslan aukist úr 90 þús.
tonnum í 240 þús. tonn á ári. Fyr-
irtækið kynnti iðnaðarráðuneytinu
þessa ætlun sína sumarið 1999 og
setti fram formlega ósk um aukin
raforkukaup í september 2000.
Enn hefur óskum fyrirtækisins
ekki verið svarað. Við það verður
ekki unað öllu lengur. Norðurál
verður að fá jákvætt svar þannig
að hægt verði að ráðast í stækkun
verksmiðjunnar sem fyrst. Við þá
stækkun mun starfsmönnum fjölga
um 2–300 og störfum við ýmsa
þjónustu við fyrirtækið um 3–400.
Þá mun árlegt útflutningsverð-
mæti fyrirtækisins aukast um 25
milljarða sem kæmi sér vel fyrir
þjóðarbúið. Eftir stækkun verða á
annað þúsund störf við verksmiðj-
una og þjónustu við hana.
Mikið hefur verið rætt um stór-
iðju á Austurlandi og þýðingu
hennar fyrir lands-
hlutann þar sem fólki
hefur fækkað jafnt og
þétt á undanförnum
árum. Dæmið frá
Grundartanga sýnir
glöggt hversu þýðing-
armikið öflugt stór-
iðjufyrirtæki er fyrir
umhverfi sitt og fyrir
þjóðarbúið. Þá er það
staðreynd að störf við
stóriðjuna eru mjög
eftirsótt, t.d. sóttu á
annað þúsund manns
um störf hjá Norður-
áli þegar fyrirtækið
hóf starfsemi og með-
alstarfsaldur í stór-
iðjufyrirtækunum á Íslandi er
mjög hár. Það er rétt sem kemur
fram í auglýsingu Norðuráls að at-
vinnutekjur starfsfólks eru jafnar
og stöðugar og starfsemin jafnar
því sveiflur í öðrum atvinnugrein-
um.
Að framansögðu má ljóst vera
að því fyrr sem ráðist verður í
stækkun Norðuráls því betra. Eig-
andi fyrirtækisins er ákveðinn í
fyrirætlunum sínum, það þarf ekki
að ganga á eftir honum eins og
sumum öðrum. Hann þarf því að fá
ákveðin svör frá iðnaðarráðuneyt-
inu og Landsvirkjun, dráttur á
þeim svörum er þegar orðinn allt
of langur.
Stækkun
Norðuráls
Guðjón
Guðmundsson
Höfundur er alþingismaður.
Iðnaður
Því fyrr, segir
Guðjón Guðmundsson,
sem ráðist verður
í stækkun Norðuráls
því betra.
ÉG SÁ um daginn
eina greinina enn eftir
hann Ellert B.
Schram, forseta ÍSÍ,
um auðlindagjald á
sjávarútveginn, sem
virðist vera eftirlætis
hugðarefni hans, jafn-
vel að íþróttunum
meðtöldum. Hann
skrifar a.m.k. meira
um þetta mál en þær.
Með greininni er birt
þessi fína mynd af for-
setanum. Það er gam-
an að sjá að forsetinn
lítur vel út, brosmild-
ur, ágætlega hærður
og með þessi flottu
sólgleraugu. Sennilega er myndin
tekin í útlöndum, á einhverju
íþróttaþingi, á knattspyrnuleik eða
Ólympíufundi, enda er forsetinn oft
erlendis í brýnum erindum íþrótta-
hreyfingarinnar.
Sjávarútvegurinn heldur
uppi þjóðfélaginu
Forsetinn sakar sjávarútvegsráð-
herra um glámskyggni, með því að
telja sig stuðla að sátt með til-
löguflutningi sínum um að veiði-
gjald verði innheimt af útgerðinni.
Hann telur tillögurnar svívirðilegar,
segir að þær séu hvorki fugl né
fiskur og slefi „varla upp í það sem
sjávarútvegurinn kostar ríkissjóð
nú þegar“, eins og hann kemst að
orði.
Þarna verður forsetanum á eins
og oft áður. Sjávarútvegurinn kost-
ar nefnilega ríkissjóð ekkert. Þvert
á móti, það er sjávarútvegurinn
sem heldur uppi þessu þjóðfélagi að
miklu leyti. Heildarverðmæti út-
fluttra sjávarafurða á síðasta ári
nam tæpum 96 milljörðum og á
sama tíma greiddu sjávarútvegsfyr-
irtækin tæpa 40 milljarða króna í
laun á sl. ári til þeirra
sem við greinina starfa
og af þeim launum
voru greiddir skattar.
Því til viðbótar má
nefna að ríkissjóður
hefur umtalsverðar
tekjur af starfsemi
sjávarútvegsfyrir-
tækjanna, beint og
óbeint.
Svo leyfir forseti
ÍSÍ sér að halda því
fram að veiðigjald,
sem hefði orðið drjúg-
ur hluti af hagnaði at-
vinnugreinarinnar
undanfarin ár, sé sama
sem ekki neitt!
Nýliðar
Forsetinn ræðir um að frumvarp
sjávarútvegsráðherra geri ekki ráð
fyrir nýliðun í greininni. Ég skil
ekki hvílíkt áhugamál nýliðun er
forsetanum að hann telji að setja
þurfi sérstök lög um hana. Hvað
nýliðun varðar þá er eins í sjávar-
útvegi og í íþróttunum, þegar menn
eru nógu hæfir þá komast þeir í lið-
ið. Í sjávarútvegi geta þeir hafið út-
gerð sem eiga bát og hafa aðgang
að kvóta. Það eru nú allar kröf-
urnar sem gerðar eru. Þar kemur
nýliðunum til bjargar hið frjálsa
framsal, sem forsetanum virðist
vera mjög á móti skapi og grund-
völl andstöðu sinnar við kvótakerf-
ið. Sumir slíkir nýliðar hafa því
miður ekki farið eftir leikreglunum,
svindlað á sjómönnum með launin,
hent fiski fyrir borð og landað
framhjá vigt. Þeir sem náðst hefur
til hafa verið reknir út af tímabund-
ið, alveg eins og í fótboltanum. Það
er eitthvað sem forsetinn ætti að
kannast við.
Yfirgripsmikil
vanþekking
Vandi forsetans og hans líkra er
líklega sá að það skiptir trúlega
engu hvað boðið er í sáttaskyni, það
er aldrei nóg. Í kollinum á forset-
anum, sennilega einhvers staðar á
bakvið sólgleraugun, virðist vera
mikil mergð ranghugmynda og yf-
irgripsmikil vanþekking á sjávar-
útvegi. Ímyndun hans um þann
hagnað sem sjávarútvegur gefur af
sér virðist einnig leiða hann í
ógöngur. Hann ætti þó mörgum
öðrum fremur að vona að útgerð-
arfyrirtækin hagnist, því það eru
ekki síst þau sem styrkja íþrótta-
félögin úti á landi með fjárfram-
lögum.
Það er augljóst að með tilkomu
veiðigjalds, í hvaða formi sem það
verður, mun því miður svigrúm
minnka mjög til styrkveitinga af
ýmsu tagi.
Og ekki virðist mér íþróttahreyf-
ingunni veita af velvilja. Ég man
ekki betur en að skuldir hreyfing-
arinnar nemi um 1,1 milljarði
króna, samkvæmt nýlegum frétt-
um. Framganga forseta ÍSÍ og
kröfur um stórkostlega skattheimtu
af útgerðinni eru hins vegar ekki
líkleg til að stuðla að því að fyr-
irtækin verði í framtíðinni aflögu-
fær um fé, jafnvel þótt málefnið sé
gott.
Glámskyggn forseti
Magnús
Kristinsson
Velvilji
Ekki virðist mér, segir
Magnús Kristinsson,
íþróttahreyfingunni
veita af velvilja.
Höfundur er formaður Útvegs-
bændafélags Vestmannaeyja.