Morgunblaðið - 12.11.2004, Qupperneq 46

46 FÖSTUDAGUR 12. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
María Skagan er látin. Þegar
veturinn tók yfir yl, gróður og ljós
sumarsins kvaddi hún þessa veröld
okkar aðfaranótt annars nóvem-
ber. Löngu veikindastríði er lokið,
áratuga baráttu í þreyttum og
þjáðum líkama. Hún átti samt sem
betur fer ljúf og skemmtileg
bernsku- og æskuár í fæðingar-
sveit sinni á Bergþórshvoli í Aust-
ur-Landeyjum. Hún ólst upp hjá
foreldrum sínum ásamt yngri syst-
ur, Ástríði. Voru þær systur mjög
samrýmdar alla tíð þrátt fyrir tals-
verðan aldursmun, alls átta ár.
Ástríður var glöð, elskuleg og vel
gefin.
Faðir þeirra séra Jón Skagan
var prestur þar í sveit í mörg ár.
Móðir hennar var Sigríður Jenný
Skagan. Hún var væn kona, vel
gefin og sterkur persónuleiki. Milli
þeirra mæðgna var mjög innilegt
samband. Þær studdu hvor aðra í
blíðu og stríðu og var aðdáanlegt
að sjá hve ánægðar þær voru er
þær hittust á síðustu árunum sem
Jenný lifði. Þær dvöldu þá hvor á
MARÍA
SKAGAN
✝ María JónsdóttirSkagan fæddist á
Bergþórshvoli í
Landeyjum 27. jan-
úar 1926. Hún lést 2.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru hjónin sr.
Jón Jónsson Skagan,
prestur á Bergþórs-
hvoli f. á Þangskála á
Skaga 3. ágúst 1897,
d. 4. mars 1989 og
Sigríður Jenný
Gunnarsdóttir Skag-
an frá Selnesi á
Skaga, f. á Sævar-
landi í Laxárdal 21.
janúar 1900, d. 19. febrúar 1991.
Systir Maríu var Ástríður Jóns-
dóttir Skagan, f. 13. mars 1933, d.
23. desember 1969. Kjördóttir
Jóns og Jennýjar er Sigríður
Kristín Lister, f. 17. október 1933,
gift Kenneth Lister, f. 30. desem-
ber 1925.
Útför Maríu verður gerð frá
Fossvogskapellu í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
sínu hjúkrunarheim-
ilinu.
Maja unni átthög-
um sínum af heilum
hug alla tíð og hugsaði
oft til Landeyjanna
sinna. Hún var mikill
dýravinur og hafði oft
notið þess á unga
aldri að sitja á hest-
baki og taka þátt í bú-
störfum svo sem hey-
skap og fleiru. Hún
hugsaði með hrifningu
alla tíð um víðáttu
Landeyjanna, fallega
fjallahringinn, hafið
og bylgjandi gras-
sléttur í sól og sumarþey.
Maja var afburða góðum gáfum
gædd og fékk góða menntun, þó
hún gæti ekki stundað langa skóla-
göngu vegna veikinda, sem þjáðu
hana meira og minna frá tvítugs-
aldri. Hún var líka vel ritfær og
komu út eftir hana nokkrar bækur,
smásögur og órímuð ljóð. Hún
sýndi í þessum kvæðum sínum að
hún glímdi við margar gátur lífs
okkar allra, ekki aðeins sína eigin
baráttu við erfið örlög. En hún
trúði líka á hjálp og styrk Guðs til
okkar mannanna barna og að bak
við þung ský væru oft ljós og
gleðigeislar. Í einu kvæði sínu seg-
ir hún:
Sól legðu mig ljósi í gegn,
svo blæði þessu sára myrkri,
læstu mig sólstöfum í arma lífsins.
Maja hafði mikla samúð með
þeim, sem áttu erfitt og vildi
styrkja allt mannúðarstarf. Hún
stóð með sínu fólki í Sjálfsbjörgu
og gaf m.a. fjárhæð í byggingu
sundlaugar þar fyrir mörgum ár-
um. Hún gat sjálf í nokkur ár sótt
aukinn þrótt með því að fara í
laugina, þó það væri allt of stuttur
tími.
Tónlistin var Maja mikið áhuga-
mál og hugðarefni. Hún unni sí-
gildri tónlist mikið en hafði jafn-
framt gaman af léttari tónlist eins
og t.d. sumum dægurlögum.
Stundum þegar ég heimsótti hana
höfðum við talað um ýmislegt úr
daglega lífinu, sagði hún allt í einu:
„Eigum við að setja einhverja góða
og fallega tónlist á fóninn.“ Það
var sérstök upplifun að hlusta með
Maju á fallega tónlist. Hún varð
svo víðs fjarri daglegum áhyggjum
og angri og stillti tónlistina tals-
vert hátt, já of hátt stundum. Hug-
ur hennar sveif þá í óravíddir fyrir
áhrif tónlistarinnar og gleymdi
hún þá stað og stund. Árin liðu og
voru fjölskyldunni oft erfið vegna
veikinda, en sem betur fer komu
inn á milli gleði- og ánægjustundir.
Fjölskyldan var samhent og öll
áttu þau sterka trú á góðan Guð.
En árið 1979 urðu þau enn fyrir
miklum harmi, er Ástríður yngri
systir hennar lést á besta aldri. En
nokkrum árum áður hafði fóstur-
dóttir þeirra Sigríður Kristín flust
til Íslands ásamt eiginmanni sínum
Ken. Kitty eins og við vinir hennar
köllum hana, kom svo sannarlega
eins og sólargeisli inn í líf fjöl-
skyldunnar. Hún annaðist fóstur-
foreldra sína af einstakri um-
hyggju og virðingu meðan þau
lifðu. Maja og Kitty hafa verið ná-
tengdar alla tíð og Kitty verið
Maju ómetanleg hjálparhella. Þeir
eru margir dagarnir og árin sem
Kitty hefur hjálpað og styrkt Maju
oft fársjúka af mikilli ástúð. Ken,
eiginmaður Kitty hefur alltaf verið
umhyggjusamur um velferð Maju
og oft heimsótt hana daglega, sér-
staklega þegar Kitty komst ekki
sjálf. Ég veit að þau þrjú áttu sam-
an gleðistundir, sem gott er að
minnast nú.
Maja bjó á Sjálfsbjargarheim-
ilinu í fjöldamörg ár. Starfsfólkið
þar annaðist hana af einstakri þol-
inmæði og nærgætni. Þau eiga öll
heiður skilið fyrir alla þá hjálp sem
þau sýndu henni öll þessi ár.
Á undanförnum árum bað hún
mig oft um að skila hjartans þakk-
læti til alls starfsfólksins í Sjálfs-
bjargarhúsinu í Hátúni 12, þegar
hún væri öll.
Einnig bað hún mig um að færa
Kitty fóstursystur sinni og Ken
eiginmanni hennar ævarandi þakk-
læti.
Ég þakka Maju minni tryggð,
vináttu og gleðistundir á liðnum
árum. Þegar vorar aftur veit ég að
hún verður komin á æskuslóðir
sínar þar sem víðáttan er óend-
anleg og bárurnar leika við Land-
eyjasand.
Blessuð sé minning Maríu Skag-
an.
Sólveig Ingimarsdóttir.
Nú hefur María Skagan kvatt
þetta jarðarlíf. Við höfum þekkst
síðan við vorum ungar, ólumst upp
í Landeyjum, ég í Austur- en hún í
Vestur-Landeyjum. Affallið skildi
þær grænu gróðursælu sveitir að.
Samtöl okkar Maríu sveigðust oft
að Landeyjum. Hún var trygg sín-
um æskustöðvum og yrkir um feg-
urðina þar, í bókinni „Ég ligg og
hlusta“, kvæðinu „Þrá“:
Hve ég sakna
þér hvítskyggndu jöklar
í órafirrð
gædda skírri nánd
að ég kenndi eilífðina
innst í hjarta
er ég leit yður
nöktum augum.
Og í ljóðinu „Heyannir“:
Dalalæðan liggur kyrrlát
yfir öllu
og fjöllin og jöklarnir
svo órafjarri mara í hálfu kafi
í hvítum þokusænum.
Máninn vindur sindurbrú
yfir hafið milli lands og Eyja“.
Sem unglingur gekk María í úti-
verkin ef með þurfti og umgekkt
hesta, hún var alla tíð hestaunn-
andi. Í bókinni „Með brest í boga“,
í kvæðinu „ Dögun“ eru þessar
hendingar meðal annarra:
Túnið orðið grænt og
tindilfættur spói að vella í mó.
Svo orti ég unglingur
flutti mjólkina ríðandi
með klyfjahest í taumi
yfir Affallið heima.
Ekki hefur það alltaf verið auð-
velt; þegar flug var í Affallinu náði
vatnið upp á miðjar síður hest-
anna. María yrkir ennfremur
seinna:
Sportiginn fákur
sprettur fram úr rjóðri
sveiflar mér í söðul
og þeysir af stað
upp á hæstu fjöll
niður í dýpstu dali
sumsstaðar verða hófför hans
blóðug og sár
af vopnaburði mannanna
og við grátum fákur minn og ég
en við nemum ekki staðar
heldur höldum áfram
að sækja friðinn
í greipar guðs og færa hann
öllum þjóðum heims.
Svo dreymdi mig
þegar ég var ung
og framtíðin hulin sjónum.
Nú er ég löngu vöknuð.
Já, í vöku og draumi vildi María
allt bæta. Gegnum tíðina skrifaði
hún og orti. Hún gaf út þrjár
skáldsögur og fimm ljóðakver.
Eftir að hún flutti í Sólheima 23
með foreldrum sínum var stutt á
milli okkar, alltaf sömu frábæru
móttökurnar á því fallega heimili.
Þar bjó hún mörg ár. Þegar heilsu
hennar hrakaði sótti hún um vist í
Sjálfsbjargarhúsinu. Hún hafði
brennandi áhuga á því að reist yrði
sundlaug þar. Henni varð að ósk
sinni og var látin vígja hana ásamt
öðrum sundmanni. María var mús-
íkelsk, hlustaði á klassíska tónlist,
fylgdist vel með þjóðmálum og því
menningarlega og dáðist að fögr-
um listum, naut þess úr sjónvarpi
eftir að hún varð alveg rúmföst.
Aldrei heyrði ég hana hallmæla
nokkrum manni. Hægum skrefum
hef ég gengið frá sjúkrabeði Maríu
minnar hrærð í huga, hugsað
margt, en lítið skilið. Hvers vegna
er líf sumra svo erfitt? Hver er
hetja á þessari jörð og hver ekki?
Ég hugga mig við það sem Jesús
Kristur sagði: „Blindir fá sýn, halt-
ir ganga“. Nú fagna ég því að erf-
iðleikum Maríu er lokið, veit að
hennar bíður sæluríki, því hún var
trúuð, vönduð og góð kona.
Ingibjörg Björgvinsdóttir.
Masa – Maja mín er farin, hún
hefur þráð þetta ferðalag í mörg
ár. Hún hefur verið bundin í fjötra
þessa lífs, allavega jarðlíkami
hennar. Ég kynntist henni fyrir
um svona fimmtíu árum, þá var líf-
ið farið að spinna þessa fjötra eða
álög. Bundin við hækjur og að end-
ingu við rúmið í tugi ára. En and-
inn var óbugandi, hún skrifaði ljóð
og sögur. Hafði hún sérstaklega
gott vald á móðurmálinu okkar.
Hún ferðaðist í huganum um alla
álfu og við gátum rifjað upp fyrri
æviskeið og drauma eða ferðalög
næturinnar. Hún var vön að
hringja um kvöldmatarleytið og
láta gamminn geisa. Rifja upp
minningar margra alda, og biðja
um bænir fyrir þennan og hinn, því
margir voru í hugarfaðmi hennar.
Nú verður bið á að við hringjumst
á, en við eigum eftir að hittast og
það verður gaman að fara í ferða-
lög um ókunn lönd á fallegum gæð-
✝ Ólafur Bjarna-son, fv. umdæm-
isstjóri hjá Flug-
málastjórn, fæddist
að Grund á Kjalar-
nesi 14. maí 1923.
Hann andaðist á
dvalarheimilinu
Sólvöllum á Eyrar-
bakka 7. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Helga Finnsdóttir,
f. 25. des. 1891, d.
10. mars 1967 og
Bjarni Árnason, f.
21. nóv. 1883, d. 8.
febr. 1925, fósturfaðir Ólafs var
Guðjón Sigurjónsson, f. 14. sept.
1888, d. 2. ágúst 1972. Ólafur
var áttundi í tíu systkina hópi.
Systkini Ólafs voru Ásta Frið-
Óttarssyni og eiga þau þrjú
börn, Silviu Sól, f. 1994 Pétur
Örn, f. 1995 og Birnu Rún, f.
2000 Seinni kona Ólafs var Arn-
dís Guðmundsdóttir, f. 17. júní
1924, d. 19. júní 2001. Börn
þeirra eru: 1) Jón Finnur,
kvæntur Þórönnu Ingólfsdóttur,
þau eiga fjögur börn, þau eru: a)
Arndís Hildur, f. 1975, í sambúð
með Jóni Þór Þórissyni og eiga
þau tvö börn Söru Björk, f. 1995
og Arnar Frey, f. 2001, b) Ing-
ólfur Örn, f. 1979. c) Ólafur Þór,
f. 1980, í sambúð með Bjarnfríði
Laufey Guðsteinsdóttur. d) Anna
Þóra, f. 1989. 2) Ólafur. 3) Krist-
ín Guðrún, gift Guðna Birgi
Svavarssyni, þau eiga þrjú börn,
þau eru: a) Svavar Guðni, f.
1980, í sambúð með Brynhildi
Guðmundsdóttur. b) Elín Hrund,
f. 1984, í sambúð með Hilmari
Þór Hilmarssyni. c) Maríu Björk,
f. 1987.
Útför Ólafs fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.
mey, f. 1912, Sigurð-
ur Árni. f. 1913, Guð-
ríður, f. 1914, Stefán,
f. 1915, Margrét
Fanney, f. 1917, og
Sigríður, f. 1919,
sem öll eru látin, og
Fjóla, f. 1921, Ágúst,
f. 1924 og Bjarney, f.
1933, sem lifa systk-
ini sín.
Fyrri kona Ólafs
er Jóna Salvör Þor-
geirsdóttir, þau
skildu. Dóttir þeirra
er Helga, gift Pétri
Erni Jónssyni. Dóttir
Helgu og Jóns Halldórssonar er
Elín, f. 1966 og á hún tvær dæt-
ur Lindu, f. 1995 og Helgu, f.
1996. Dóttir Helgu og Péturs er
Salvör, f. 1973, gift Snæbirni
Drýpur sorg á dáins vinar rann,
Drottinn, huggaðu alla er syrgja hann,
börnin ung sem brennheit fella tár,
besti faðir, græddu þeirra sár.
Þú ert einn sem leggur líkn með þraut,
á lífsins örðugustu þyrnibraut.
(Guðrún Jóhannesdóttir.)
Elsku Óli minn, nú ertu búinn að
hitta hana Dísu þína aftur sem þú
hefur saknað svo sárt. Eflaust ertu
nú í essinu þínu þó svo að við hefð-
um gjarnan viljað hafa þig áfram
hjá okkur. En maður getur ekki
verið alls staðar.
Minningar mínar um þig eru allar
góðar, þú varst kannski ekki alltof
upprifinn þegar Nonni þinn kynnti
mig fyrir þér, en það breyttist fljótt.
Ég held að okkur hafi bara komið
ágætlega saman.
Ég hefði allavega ekki viljað eiga
annan tengdapabba. Fjölskyldan
var þér mikils virði og þú gladdist í
góðra vina hópi.
Saman börðust þið Dísa fyrir
framtíð Óla sonar ykkar sem átti við
fötlun að stríða frá fæðingu. Bar-
áttan stóð í yfir í fjörutíu ár og aldr-
ei gáfust þið upp, þó á brattann væri
að sækja, þið voruð og eruð hetjur
og ef Óli gæti tjáð sig þá mundi
hann örugglega þakka umhyggjuna
og ástúðina sem þið sýnduð honum
ávallt. Sár er söknuður hans eins og
okkar hinna.
Tengdapabbi, þú hafðir góða nær-
veru, þú varst ljúfur og þægilegur í
allri umgengni, þú varst börnunum
okkar góður afi og langafi og fyrir
það vil ég þakka.
Um leið og ég bið algóðan Guð að
vaka yfir börnunum þínum, tengda-
börnum, barnabörnum og barna-
barnabörnum, þakka ég þér sam-
fylgdina í bili, elsku tengdapabbi
minn.
Þínum anda fylgdi glens og gleði
Gamansemin auðnu þinni réði,
því skaltu halda áfram hinum megin
með himnaríkisglens við mjóa veginn.
Ég vona að þegar mínu lífi lýkur
ég líka verði engill gæfuríkur.
Þá við skoðum skýjabreiður saman
og skemmtum okkur, já það verður
gaman.
(Lýður Ægisson.)
Þín tengdadóttir
Þóranna.
Okkur langar að kveðja afa með
nokkrum orðum.
Fráfall þitt gerðist svo fljótt að við
náðum ekki að kveðja þig. Við hefð-
um viljað geta komið oftar til þín á
Eyrarbakka en aldrei héldum við að
fráfall þitt væri á næsta leiti. En við
eigum þó margar minningar um þig
sem við munum ávallt geyma í hjört-
um okkar. Okkur er minnisstætt
þegar við komum og gistum hjá ykk-
ur ömmu og Óla frænda þá fengum
við alltaf að vaka lengi og horfa á
sjónvarp eða vera í tölvunni með
Óla. Það var sama hvað við gerðum,
afi var alltaf þessi rólegi sem aldrei
sagði neitt og var svo góður við okk-
ur. Svavar man vel þegar afi sagði
honum að ef hann tæki inn lýsi þá
yrði hann stór og sterkur eins og afi.
Greyið Svavar tók því svo bókstaf-
lega að hann kláraði næstum heila
lýsisflösku. Hann afi var ávallt glað-
ur og það var því svo sárt að sjá hvað
honum hrakaði eftir fráfall ömmu.
En við munum ávallt muna eftir hon-
um sem lífsglöðum manni.
Núna líður honum vel og er hjá
ömmu sem hann elskaði svo heitt.
Við viljum þakka fyrir þær stundir
sem við áttum með honum. Það voru
forréttindi að fá að eiga svona góðan
afa.
Hvíl í friði elsku afi.
Þín barnabörn
Svavar, Elín og María.
Angrið sækir okkur tíðum heim
sem erum fávís börn í þessum heim
við skynjum fátt, en skilja viljum þó
að skaparinn oss eilíft líf til bjó,
að upprisan er öllum sálum vís
og endurfundir vina í paradís.
(Guðrún Jóhannsdóttir.)
Í dag kveðjum við þig í hinsta
sinn, elsku Óli afi. Þótt söknuður
okkar sé sár þá vitum við að þér líð-
ur vel þar sem þú ert núna, hjá
henni ömmu Dísu sem þú ert búinn
að sakna svo sárt. Nú haldist þið
amma í hendur og vakið yfir okkur
öllum.
Við minnumst þín sem elskulegs
afa okkar, blíður og góður maður. Þú
áttir alltaf til bros og faðmlag handa
okkur. Minningarnar um þig munu
lifa í hjarta okkar um alla framtíð.
Elsku Óli afi, við þökkum þér fyrir
samfylgdina og kveðjum þig með
þessum orðum.
Guð blessi þig! Þú blóm fékkst grætt,
og bjart um nafn þitt er.
Og vertu um eilífð ætíð sæll!
Vér aldrei gleymum þér.
(Jón Trausti.)
Þín barnabörn,
Arndís Hildur, Ingólfur
Örn og Anna Þóra.
ÓLAFUR
BJARNASON