Morgunblaðið - 15.04.2005, Blaðsíða 8
8 FÖSTUDAGUR 15. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kvikmyndaskoðunsegir að það komiekki í sinn hlut að
ákvarða hvort kvikmyndin
9 Songs eftir Michael
Winterbottom sem sýnd er
á IIFF (Internationa Ice-
landic Film Festival), sé
ólögleg klámmynd sem
varði við hegningarlög að
sýna. En skoðunarmenn
segja að það komi án efa
sterklega til greina að sýn-
ing myndarinnar geti varð-
að við 210. gr. almennra hegning-
arlaga. Þar segir að ef klám
birtist á prenti skuli sá sem
ábyrgð ber á birtingu þess eftir
prentlögum, sæta sektum eða
fangelsi allt að 6 mánuðum. Sömu
refsingu varðar það að búa til eða
flytja inn í útbreiðsluskyni, selja,
útbýta eða dreifa á annan hátt út
klámritum, klámmyndum eða öðr-
um slíkum hlutum eða hafa þá op-
inberlega til sýnis svo og að efna
til opinbers fyrirlestrar eða leiks
sem er ósiðlegur á sama hátt.
Í umsögn Kvikmyndaskoðunar
segir að í ljósi þess að það komi
ekki í hlut hennar að ákvarða
neitt í þessum efnum sé látið
nægja að benda sýnanda mynd-
efnisins á þessi ákvæði hegning-
arlaga. Á hinn bóginn séu mynd-
inni sett af hálfu Kvikmyndaskoð-
unar ákveðin hæstu leyfilegu
aldurstakmörk hér á landi sökum
kynlífs- og fíkniefnaatriða í mynd-
inni.
Stunda kynlíf
og sækja tónleika
En um hvað er þessi mynd?
Svo áfram sé vitnað í Kvik-
myndaskoðun þá segir í myndinni
frá pari sem hefur mikinn áhuga á
kynlífi og tónleikum með sínum
uppáhaldshljómsveitum.
Kvikmyndaskoðun segir mynd-
ina óvenjulega opinskáa og að
mörgum muni þykja hún lostafull
lýsing, svo mjög að tekur fram
flestu því sem lýst er í myndum
sem koma fyrir sjónir almennings
frá virtum leikstjóra. Dvalið er
langdvölum við athafnir fólksins á
kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul
atlot þar sem kynfæri, bæði karls
í fullri reisn og konu eru sýnd í
nærmynd og „hefðbundnar“ kyn-
lífsathafnir stundaðar. Þá kemur
við sögu meðferð örvandi fíkni-
efna sem þyki sjálfsögð í lífi per-
sónanna.
Enda þótt Kvikmyndaskoðun
taki hart á hlutum eins og ofbeldi
og fíkniefnaneyslu í kvikmyndum,
tekur hún hins vegar létt á nekt
og erótík. En er 9 Songs langt því
frá erótísk heldur jaðrar við að
vera klámmynd? Hvort og þá
hver á að banna myndina? Lög-
reglan? Varðandi fyrstu spurn-
inguna virðist svarið liggja í aug-
um uppi í ljósi áðurnefndrar
umsagnar kvikmyndaskoðunar.
En hvað um hinar? Hvað lögregl-
una varðar, þá fer hún ekki af stað
nema ábending berist um að brot
hafi verið framið, í tilviki sem
þessu brot á hegningarlögum sem
getur varðað allt að hálfs árs
fangelsi. Að sögn Geirs Jóns Þór-
issonar, yfirlögregluþjóns í
Reykjavík, er óralangt síðan lög-
reglan hefur komið nálægt máli af
þessu tagi. Lögreglan hefur vana-
lega ekki eftirlit með kvikmynd-
um, nema henni berist ábending
um eitthvað vafasamt. Í sumum
málum þarf að berast vitneskja
með einhverjum rökstuddum
hætti því lögreglan geti ekki ein
og sér fylgst með öllu. „Enda er til
þess ákveðið eftirlit,“ bendir Geir
Jón á. „Ef það óskar eftir því að
lögreglan skoði málið, mun lög-
reglan gera það.“
Eins og staðan er nú, er 9
Songs bönnuð börnum innan 16
ára, en Kvikmyndaskoðun bendir
sýnanda á að hann geti leitað álits
ríkissaksóknara um það hvaða lík-
ur séu á því að myndin geti varðað
við ákvæði hegningarlaga.
Ekki á leiðinni
til ríkissaksóknara
En hyggst Ísleifur Þórhallsson,
framkvæmdastjóri IIFF, hringja
í ríkissaksóknara til að kanna
málið?
„Nei, ég mun ekki leita til rík-
issaksóknara, heldur sýna mynd-
ina,“ svarar hann. Myndin verður
frumsýnd í kvöld kl. 22:30 og
mæta aðalleikararnir í eigin per-
sónu á sýninguna. „Ég mun sýna
myndina seint á kvöldin og gæta
þess að enginn undir aldri fari inn.
Það er sjálfsagt mál að uppfylla
þau skilyrði sem upp eru sett.“ Ís-
leifur bendir á að myndin verði
einvörðungu á kvikmyndahátíð-
inni og hún sé ekki á leiðinni inn á
myndbandaleigurnar eða almenn-
ar sýningar kvikmyndahúsanna.
„Ég get ekki hugsað það til enda
að ég verði kærður, hvað þá sak-
felldur fyrir að sýna þessa mynd.
Hún er eftir virtan leikstjóra og í
henni leika virtir leikarar. Hún
hefur fengið sýningarleyfi í Bret-
landi og mér sýnist hún vera á
leiðinni í kvikmyndahús í flestum
nágrannalanda okkar.“
Ísleifur nefnir einnig aðra um-
deilda mynd, A Hole in My Heart
efir Lucas Moodysson sem einnig
er sýnd á IIFF. Báðar myndirnar
séu tilraunaverk sem leikstjór-
arnir geri í krafti eigin virðingar.
„Ef þessar myndir væru eftir
óþekkta leikstjóra, væru þær
kannski ekki í sýningu. Menn eru
alltaf að prófa eitthvað nýtt,“ seg-
ir hann.
Fréttaskýring | 9 Songs klámmynd sem
kallar fangelsi yfir sýnanda?
Óvenjulega
opinská mynd
Allt að 6 mánaða fangelsi fyrir sýningu
kláms samkvæmt hegningarlögum
Úr mynd Winterbottoms, 9 Songs.
Óralangt síðan lögregla
skoðaði klámmyndamál
Skyldi kvikmyndin 9 Songs
eftir Michael Winterbottom
verða kærð til lögreglu sem ólög-
leg klámmynd? Skyldi rannsókn
hennar leiða til ákæru og sakfell-
ingar yfir sýnanda? Eða verður
myndin sýnd án þess að nokkur
kippi sér upp við það þótt lang-
dvölum sé dvalið við athafnir
fólks á kynlífssviðinu og sýnd
nærgöngul atlot svo og fíkni-
efnaneysla?
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
Eins og síðustu ár hefurLax-á selt leyfi í vorveiðiá urriða í Galtalæk, semrennur í Ytri-Rangá, en
þar hefur verið skylda að sleppa öll-
um veiddum fiski. Veiðimenn sóttu í
lækinn fyrstu daga mánaðarins en
nú hefur frést að sala veiðileyfa hafi
verið stöðvuð og Þorgils Torfi Jóns-
son, formaður veiðifélags Ytri-
Rangár, staðfestir það.
„Galtalækurinn er innan veiði-
félags Ytri-Rangár en hann hefur
verið afstæður og landeigendur hafa
verið að leigja hann út sjálfir. Því
hefur verið hætt,“ segir hann.
„Galtalækur er innan samnings við
Lax-á og í þeim samningi er ekki tal-
að um að veiði hefjist fyrr en 23. júní.
Þetta er misskilningur milli manna.
Það var búið að selja nokkrum veiði-
leyfi núna í byrjun tímabils og það
varð að samkomulagi að þeir fengju
að veiða en sölu yrði hætt. Lax-á
mun selja í lækinn frá 23. júní.“
Bundið í samning
Þorgils Torfi segir landeigendur
hafa síðustu árin selt í vorveiði í ein-
hverjum mæli. „Það var ekkert gert
í því, en svo var þetta bundið í samn-
ing við Árna Baldursson, því það
þótti óeðlilegt, að einn landeigandi
væri að leigja fyrir sínu landi,
framhjá veiðifélaginu.“ Þorgils Torfi
segir fulla sátt um þetta í félaginu.
„Landeigandinn hefur staðið í þessu
af áhuga og krafti. Hann er fyrrver-
andi formaður veiðifélagsins og nú-
verandi stjórnarmaður. Þetta verður
skoðað betur og auðvitað kemur til
greina að byrja að veiða 1. apríl
þennan silung og gera það með þess-
um hætti, að veiða og sleppa. Þetta
var bara misskilningur sem var leið-
réttur.“ Sveinn Sigurjónsson, bóndi í
Galtalæk, hefur séð um sölu veiði-
leyfa og veiðivörslu á liðnum árum.
Hann segir að í fyrra hafi um fjórð-
ungur veiðimanna skilað veiði-
skýrslu og hafi þeir setti í um 330
fiska. Það þýðir að í allt gætu veiði-
menn hafa fengið yfir 1.000 tökur.
„Þetta hefur verið eina svæðið
sem gefur urriða að ráði við Ytri-
Rangá,“ segir Sveinn. „Ég hef lengi
haft áhuga á veiði, hef verið í stjórn
félagsins lengi, en meðan stjórn fé-
lagsins sinnti þessu ekkert gerði ég
það prívat. Ég er ekkert ósattur við
að félagið sinni þessu núna, en ég vil
að menn sinni þessu vel. Veiðifélagið
er búið að gera gríðarlegt átak í
Rangánni og teljum okkur vera á
réttri leið. Okkur ber skylda til að
hámarka hagnað landeigenda.“
Vötn og ár enn köld
Misjafnar sögur berast af veiði í
kuldanum síðustu daga. Veiðimaður
sem stóð í Vífilsstaðavatni í vikunni
sagðist hafa fengið „eina netta töku“
en hann og aðrir sem köstuðu sam-
tímis fóru fisklausir heim. Veiði-
menn sem fóru í vatnið á miðviku-
daginn munu hins vegar hafa orðið
varir við aðeins meira líf. Fram kem-
ur í frétt á vef Stangveiðifélags
Reykjavíkur, svfr.is, að menn séu
byrjaðir að reyna fyrir sér þar og þá
líka fyrir landi þjóðgarðsins og ekki
alltaf farið tómhentir heim þótt
bleikjan sé yfirleitt mun seinna á
ferðinni. Þannig mun t.d. gamal-
reyndur Þingvallaveiðimaður hafa
fengið nokkrar vænar bleikjur fyrir
landi þjóðgarðsins í vikunni.
Veiðimaður sem veiddi í Brúará í
landi Spóastaða á mánudaginn var, í
snjó og kulda, náði að særa upp fjór-
ar bleikjur, tveggja til þriggja
punda, á púpur andstreymis. Tveir
félagar fóru í Köldukvísl nálægt
mánaðamótunum. Áin var fimm
gráðu heit, þrátt fyrir skafla á bökk-
unum, og náðu þeir sjö bleikjum, allt
að fimm punda þungum, og einum
urriða. Allir fiskarnir tóku latex-
púpuna en fyrir áhugasama flugu-
hnýtara þá er uppskrift að henni að
finna á vef Veiðihornsins undir
dálknum Leynivopnin.
Veiðimenn í Geirlandsá á mánu-
daginn fengu 11 fiska á bilinu fjögur
til átta pund, bæði geldfisk og
hrygningarfisk og alla á appels-
ínugulan nobbler. Síðan kólnaði og
frysti á næturnar og hollið sem tók
við og veiddi fram á miðvikudag varð
ekki vart við fisk.
STANGVEIÐI
Vorveiði í Galtalæk stöðvuð
Morgunblaðið/Einar Falur
Veiðimaður sporðtekur tíu punda sjóbirting fyrir félagann eftir snarpa baráttu við Djúpós í Ytri-Rangá.
veidar@mbl.is
50 50 600 • hertz@hertz.isicelandair.is/vildarklubbur
Suzuki Vitara
12.900 kr.
Innifalið: 3 dagar,
500 km akstur
og kaskótrygging.
Tilboðið gildir til 30. apríl 2005
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
H
ER
2
79
25
04
/2
00
5
Láttu ekki áætlanir helgarinnar stranda á
bílnum. Við höfum bílinn sem hentar þínum
þörfum á lægra verði en þig grunar. Tilboðs-
verð miðast við að þú sækir bílinn á föstudegi
og skilir honum á mánudagsmorgni. Hver leiga
færir þér 500 Vildarpunkta að auki.
Hafðu samband, Hertz hjálpar þér áfram.
Taktu helgina
með Hertz tilboði