Morgunblaðið - 15.04.2005, Blaðsíða 55
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. APRÍL 2005 55
DAGBÓK
Lífeindafræði – lykill að lækningu, er yfir-skrift alþjóðlegs dags lífeindafræðingasem er í dag. Kristín Hafsteinsdóttir erformaður Meinatæknafélags Íslands,
sem hún vonar reyndar að verði sem fyrst Félag
lífeindafræðinga, en meinatæknar hér eru aðilar
að alþjóðasamtökum lífeindafræðinga. Kristín seg-
ir stétt meinatækna oft ósýnilega, og þess vegna sé
dagurinn haldinn hátíðlegur, til þess að vekja at-
hygli á stéttinni.
Íslenskir meinatæknar hafa lengi barist fyrir því
að starfsstéttin fái að taka upp nýtt nafn. „Þetta
hefur mjög brunnið á okkur síðan upp úr 1980, en
Jón Kristjánsson er fyrsti ráðherrann sem tekið
hefur á málinu. Nú hefur heilbrigðis- og trygg-
ingaráðuneytið viðurkennt nafnið, en ákveðið var
að bíða með að breyta því þar til um leið og ný lög
um meinatækna taka gildi,“ segir Kristín. Laga-
frumvarpið var afgreitt úr nefnd á Alþingi í gær.
Til eru sérstök lög um lækna, önnur um aðrar
heilbrigðisstéttir, sem Kristín segir rúmlega 30, og
svo þriðju lögin um meinatækna. Þau eru leifar
þess tíma seint á sjöunda áratug síðustu aldar, seg-
ir Kristín, að nýstúdentar hófu að ráða sig á rann-
sóknarstofur og fóru að vinna þar með læknum.
Síðar var sett upp nám í meinatækni við Tækni-
skóla Íslands, sem síðan hefur aukist og lengst.
„Meinatæknar eiga að baki fjögurra ára háskóla-
menntun, þeir vinna að ýmsum erfiðum verkefnum
og vinna vísindastörf – en samkvæmt núgildandi
lögum má samt ekki heita að þeir beri ábyrgð á
störfum sínum.“ Ástæðuna segir hún að læknar
hafi á sínum tíma komið því svo fyrir að í lögum um
meinatækna sé skýrt tekið fram að meinatæknar
megi ekki starfa neins staðar nema „það sé látið
heita svo að þeir njóti handleiðslu eða ábyrgðar
lækna,“ segir Kristín og velkist ekki í vafa um
ástæðuna: „Læknar fá þá borgað fyrir að vera yf-
irmenn.“ Sama fyrirkomulag og hér er við lýði í
Ameríku og Þýskalandi, segir hún, „en í Suður-
Evrópu hefur þetta aldrei þekkst og við erum fyr-
irlitnar þar fyrir að láta fara svona með okkur! Ég
held því reyndar fram að fyrirkomulagið hér sé
þrælahald og fara mætti með málið fyrir Mann-
réttindadómstól Evrópu; það er þrælahald þegar
ein stétt er gefin annarri stétt til að ráðskast með
og hafa af henni tekjur.“ Kristín tekur skýrt fram
að nútímalegir læknar geri sér „fulla grein fyrir
því að stéttir okkar stunda samstarf. Það er sam-
vinna sem skapast ef lækni vantar rannsókn til að
geta greint sjúkdóm og eins til að hafa eftirfylgni
eftir að hafa meðhöndlað sjúklinginn.
Mér verður stundum hugsað til þess að í öllu
stjórnkerfinu og áreiðanlega í öllum fyrirtækjum
stjórnar fólk sem hefur tileinkað sér stjórn-
unarstörf. Í heilbrigðiskerfinu stjórna læknar, en
þeir hafa enga undirbúningsmenntun í stjórnun.
Sjúklingar eiga rétt á bestu þjónustu sem völ er
á, en of margir læknar eru ekki að sinna sjúkling-
um vegna tímafrekra stjórnunarstarfa.“
Martha Á. Hjálmarsdóttir var formaður Al-
þjóðasamtaka meinatækna í sex ár, þar til í júní í
fyrra, að sögn Kristínar og hún segir Íslendinga
njóta mikillar virðingar innan evrópsku og al-
þjóðlegu samtakanna. „Okkar nærveru er mjög oft
óskað á fundum og tillögur okkar þykja mikils virði
í Brussel, þó svo Ísland sé ekki í Evrópusamband-
inu,“ segir Kristín Hafsteinsdóttir.
Heilbrigðisþjónustan | Alþjóðlegur dagur lífeindafræðinga er haldinn í dag
Háskólagengin þrælastétt
Kristín Hafsteins-
dóttir er fædd 23. febr-
úar 1951 í Reykjavík, en
alin upp í Keflavík og
Grindavík. Hún er gift
Hjörleifi Helga Helga-
syni og starfar við
lyfjamælingar í mein-
efnafræðideild á Land-
spítala – háskólasjúkra-
húsi við Hringbraut.
Eftir nám í meinatækni
í Tækniskóla Íslands tók hún BA í ensku frá
Háskóla Íslands og M.Phil. í bókmenntafræði
við Sydney-háskóla í Ástralíu. Kristín hefur
unnið sem meinatæknir á Íslandi og í Englandi,
og einnig m.a. verið dagskrárgerðarmaður á
Rás 1 ríkisútvarpsins.
Árnaðheilla
dagbók@mbl.is
50 ÁRA afmæli. Þorleifur Gunn-laugsson, dúklagningarmaður
í Reykjavík, varð fimmtugur 27. mars
síðastliðinn. Næstkomandi sunnudag,
17. apríl, klukkan fimm, tekur hann á
móti gestum í veitingasalnum í List-
húsinu Laugardal. Vinir og sam-
ferðamenn hjartanlega velkomnir.
80 ÁRA afmæli. Í dag, 15. apríl, eráttræð Sigurbjörg Hreiðars-
dóttir, áður húsfreyja í Garði, nú
Vesturbrún 18, Flúðum. Hún dvelur
hjá systur sinni á Akureyri á afmælis-
daginn.
Fr
um
Varðskipið TÝR
Sýning á silfurskúlptúrum og örsmáum
skipslíkönum, Sigurðar Þórólfssonar, gullsmiðs,
í Norræna húsinu kl.12-17. Síðasta sýningarhelgi.
Frá nemendasýningu í Borgarleikhúsinu
Innritun og
upplýsingar í
síma 561 5620
4ra vikna vornámskeið
hefst 30. apríl
Upplagt til kynningar fyrir byrjendur
Hugleiðing ellilífeyrisþega
Í HÁDEGINU söng óperusöngkona
síðasta lag fyrir fréttir, sem ekki er í
frásögur færandi, nema hvað, ekki
hlustar maður með réttu hugarfari þá
stundina held ég. Einu sinni var ég
stödd í Ríkisútvarpinu, ásamt tveim
vinkonum mínum, og ég spurði einn
ráðamanninn: „Hvers vegna eru alltaf
spiluð leiðinleg lög síðast fyrir frétt-
ir?“
Svarinu gleymi ég aldrei, held ég.
„Einhvern tíma þarf að spila þau,“
svaraði hann, og mér fannst hann hafa
rétt fyrir sér, og hana nú.
Ég hlusta mikið á útvarp og allar
græjur á ég, eins og lög gera ráð fyrir
og fólk á yfirleitt í dag, til að hlusta á
músik. Ég er svo sannarlega alæta á
músik. Ég hlusta mikið á kóra, Karla-
kórinn Heimi t.d., og á Álftagerð-
isbræður. Ég er svo heppin að eiga
alla diska sem þeir hafa gefið út og svo
á ég auðvitað eina diskinn hans Ósk-
ars Péturssonar, hann er svo góður,
röddin svo falleg og lögin einnig.
Ég er með sjónvarpið á allan dag-
inn, bókstaflega, svo ég kemst ekki
hjá því að horfa og hlusta á þingmenn-
ina okkar og það hélt ég að ég ætti
ekki eftir að gera. En svo lengi lærir
sem lifir o.s.frv. Það væri bara hollt
fyrir fleiri. Aðalrifrildið á þingi fyrir
stuttu síðan var um fréttastofustjór-
ann og útvarpsstjórann hjá Rík-
isútvarpinu og alltaf hlustaði ég í
þeirri von að fá svar við einni spurn-
ingu, sem er: Ef ráðinn væri maður í
fréttastjórastöðuna sem er rauður
stjórnmálalega séð, hefði þá orðið há-
vaði? Ég held ekki, þeir höfðu hæst á
þingi Samfylkingin og Vinstri grænir.
Svo er annað í þessari blessaðri tík,
sem er pólitík, hvernig menn geta
skipt um skoðun og haldið stólp-
aræður í nafni græns, rauðs eða blás.
Ég fæ engan botn í hvernig menn
geta rifið kjaft í pontu og setjið hjá ef
greitt er atkvæði um málefnið. Þeir
sem sagt segja ekki meiningu sína
um viðkomandi mál, þeir segja ekki
nei, það skiptir ekki máli hver er í
meirihluta, ef menn meina það sem
þeir segja ekki, ha? Ekki ræð ég.
Mér finnst leiðinlegt að vera göm-
ul, það verð ég að segja, og lenda í
hremmingum eins og ég gerði 60 ára
þegar mér var hent út í horn eins og
rifinni og skítugri tusku.
Nú er svo komið fyrir mér að ég
get ekki skrifað nema á tölvu eða rit-
vél og ekki heldur talað svo vel sé, eða
sungið og spilað á hljóðfæri, sem ég
hafði þó mjög gaman af. Ég sé mikið
eftir þeim tíma sem ég hafði til að
gera það. Og svo er það eitt enn. Ef
fólk langar til að gera eitthvað í dag
en ætlar að geyma það til elliáranna
af því að það hefur ekki tíma í dag, þá
á það ekki að geyma það, því ef heils-
an fer þá gerir fólk ekkert seinna. Ég
tala af reynslu.
Ellilífeyrisþegi.
Kettlingar fást gefins
LOÐNIR, kassavanir kettlingar, 7
vikna, fást gefins. Upplýsingar í síma
697 4872.
Gríma er týnd í Fossvogi
GRÍMA týndist í Fossvogi fyrir
u.þ.b. viku síðan. Hún er fjórlit, að-
allega svört og ljósbrún, smá hvít og
dökkbrún og snögghærð, nýkomin úr
klippingu.. Er eyrnamerkt og tekin
úr sambandi. Hún er með ljósbrúna
ól með merkitunnu. Íbúar í Fossvogi
eru beðnir að athuga geymslur og bíl-
skúra. Þeir sem vita um hana eru
beðnir að láta vita í Kattholt.
Velvakandi
Svarað í síma 5691100 kl. 10–12
og 13–15 | velvakandi@mbl.is
Morgunblaðið/Ómar
BANDARÍSKI gömbuleikarinn
Laurence Dreyfus heldur
„masterclass“ í túlkun barokk-
tónlistar við Listaháskóla Íslands
á laugardag og sunnudag. Á
námskeiðinu leika nemendur tón-
listardeildar LHÍ einleiksverk og
kammertónlist, m.a. eftir J.S.
Bach, Handel, Vivaldi og Biber.
Námskeiðið hefst á stuttum er-
indum Dreyfus báða dagana, um
flutning barokktónlistar á
strengjahljóðfæri (á laugardag)
og um hugmyndafræði hinnar
svokölluðu „sagnréttu“ stefnu í
tónlistarflutningi (á sunnudag).
Námskeiðið fer fram í húsnæði
tónlistardeildar LHÍ að Sölvhóls-
götu 13, og stendur frá kl. 10-17
báða dagana. Aðgangur kostar
1.500 kr. hvorn dag, en er ókeyp-
is fyrir nemendur í tónlist-
arskólum.
Laurence Dreyfus hefur m.a.
hljóðritað gömbusónötur Bachs,
Pièces de violes eftir Marais og
Pièces de clavecin en concert eft-
ir Rameau, og lék með Sylviu
McNair á hljómdiski með söng-
lögum Purcells (sem vann til
Grammy-verðlauna). Dreyfus er
einnig tónvísindamaður og hefur
ritað bækurnar Bach́s Continuo
Group og Bach and the Patterns
of Invention (Harvard, 1987 og
1996). Dreyfus hefur gegnt kenn-
arastöðum við Yale, Chicago og
Stanford-háskóla, Royal College
of Music í Lundúnum, og er nú
prófessor við Kinǵs College í
Lundúnum. Hann var kjörinn fé-
lagi í Bresku vísindaakademíunni
árið 2002.
Námskeið um
barokktónlist