Réttur - 01.10.1949, Blaðsíða 68
260
RÉTTHR
aðeins einn yrði fyrir, ef skotið yrði á þá, og sýna enga
mótvörn. Til þess að halda reglu við amtmannshúsið, var
kosinn Brynjólfur Brynjólfsson í Litlu-Hlíð.
Þann 23. maí riðu þeir heim að iMöðruvöllum. Stigu þeir
af baki hestum sínum í lág einni fyrir utan túnið og
bundu þá. Voru tveir menn settir til að gæta þeirra. Síð-
an gengu hinir heim að húsinu í oddfylkingu, til þess að
verða ekki sakaðir um að troða túnið að þarflausu. Á
Möðruvöllum var nýlegt steinhús (Friðriksgáfa) og tré-
girðing umhverfis. Norðurreiðarmenn röðuðu sér með-
fram girðingunni, eins og ákveðið var. Hittu þeir mann
einn úti og gerðu boð fyrir amtmann. Skrifari hans,
Jóhannes Guðmundsson* kom þá út og skilaði frá amt-
manni, að hann bæði tvo eða þrjá af fyrirliðunum að
koma inn. Þeir svöruðu, að hér væri enginn fyrir öðrum,
heldur réði alþýðuvilji. Biðu þeir nú stundarkorn og sáu
amtmann inn um glugga. Var hann snöggklæddur, studdi
höndunum fram á borð og horfði út á þá. Hugðu þeir
nú að bregða mundi til vanans, að hann veitti þeim ekki
áheyrn. Las þá einn í heyranda hljóði ávarpið, sem sam-
ið var á Vallalaugarfundi. Síðan festu þeir afrit á girð-
inguna með smásaum og gengu burt í halarófu, fyrst sá,
sem síðastur hafði komið og svo hver af öðrum. Hrópaði
þá einn þeirra, raddmaður mikill (Halldór Magnússon
frá Geldingaholti?): „LIFI ÞJÓÐFRELSIÐ! LIFI FÉ-
LAGSSKAPUR OG SAMTÖK! DREPIST KÚGUNAR-
VALDIÐ!“ Tóku flestir hinna undir með honum.
Grírnur amtmaður hafði þennan dag lagt sig til svefns
að vana sínum. Dóttir hans** varð vör við heimsóknina.
Varð henni hverft við, vakti föður sinn og sagði honum
frá. Hann lét ekki á sér festa, en lá kyrr, unz boðin komu
* Síðast sýslum. í Mýra- ag Hnappadalssýslu. Varð úti 1869.
** Þóra, síðar kona Páls sagnfræðings Melsteð, og fyrsta for-
stöðukona Kvennaskólans i Reykjavík,