Réttur - 01.10.1949, Blaðsíða 76

268
RÉTTUR
verð. Um aðferð sína til þess að knýja fram amtmanna-
skipti segja þeir að hafi verið sú, „minnst meiðandi“ og
„mannkærlegasta“ sem þeir hafi átt völ á. Að kvarta fyrir
Alþingi hafi verið reynt, og að kæra hann fyrir stjórn-
inni mundi hafa reynzt árangurslaust, enda hefðu þeir
þá orðið að opinbera sitthvað, sem þeir annars vildu þegja
um. Þeir neita því að það hefði verið Grími amtmanni
til vanvirðu og skaða að láta af embætti, slíkt sé altítt
síðan ábyrgðarstjórn komst á. Vitna þeir síðan í frásagnir
Skírnis og Reykjavíkurpóstsins um hópgöngu 10.000
Kaup-mannahafnarbúa til konungshallarinnar, til þess
að krefjast þess, að ráðherrar sem nutu ekki trausts
þjóðarinnar færu frá völdum. Um Grím amtmann segja
þeir orðrétt: „Vér vissum hann var orðinn vanari við að
vera embættismaður og vinur einvaldsstjórnarinnar á
því tímabili, sem ei þurfti annað til að sannfæra þá (að
því kallað var) er voguðu að beita nokkrum mótmælum,
en að benda til þessa: „Vér einir höfum vald og rétt“, en
að vera embættismaður þjóðarinnar á þeim tíma, sem
frelsi og þjóðréttindi eru að brjóta af sér fjötrana". Enn-
fremur segja þeir, að „stjórnarbótin á Íslandi mundi ei
verða á marga fiska, ef slíkir menn sæti þar að völdum1.
Margt var orkt í tilefni af norðurreið, en flest af því
eru ómerkar skop- eða níðvísur og er mikið af því prent-
að í æfisögu Gísla Konráðssonar. Þar er þó eitt kvæði í
alvarlegum tón, eins konar viðvörun til Þórðar, hins setta
amtmanns, orkt norðurreiðarárið af Sigurði Guðmunds-
syni á Heiði. Kvæði þetta er þannig:
Það sé mælt í Þórðar eyra,
Þetta skyldi’ hann gjarnan heyra