Réttur - 01.10.1949, Blaðsíða 3

RÉTTUK
195
VIÐSKIPTIN í AUSTURVEG
Siglingaleið íslands fram hjá kreppunni
Ný viðskiptakreppa er að dynja yfir hinn minnkandi heim auð-
valdsskipulagsins. Þeir, sem enn muna kreppuna 1931—34 hér á
landi, vita hvað slík kreppa þýðir fyrir ísland: stöðvun framleiðsl-
unnar, atvinnuleysi, kauplækkun og neyð. Öllu efnahagskerfi ís-
lands mun liggja við hruni, ef ný kreppa, enn þá lengri og djúp-
tækari en kreppan 1931, verður leidd yfir ísland. Nú vantar ekki
framleiðslutækin hjá þjóðinni, nú eru togararnir ekki „ryðkláfar",
gerðir út með tapi og aðeins 100 daga ársins, — nú eru þeir ný-
sköpunartogarar og hafa verið gerðir út allt upp í 365 daga á ári.
En það reynir á, hvort stjórnendur þjóðarinnar hafa vit og vilja
á að stýra íslandi út úr þessari kreppu. Möguleikarnir til þess eru
margfalt meiri en 1931, fyrst og fremst vegna þess, að sósíalism-
inn er nú miklu sterkari og útbreiddari í heiminum en þá. En í
þjóðfélögum sósíalismans er sem kunnugt er engin kreppa hugsan-
leg. Sú vitfirring, að fólkið verði að svelta innan um allsnægtir
matar, — og maturinn er samtímis eyðilagður, — er einkenni auð-
valdsskipulagsins. í þjóðfélagi sósíalismans verður öll framleiðslu-
aukning hins vegar til þess að bæta afkomu fólksins að sama skapi.
Þess vegna er „markaður" alltaf óþrjótandi í þjóðskipulagi sósíal-
ismans, en „markaðsvandræði" hins vegar það átumein auðvalds-
skipulagsins, sem stöðvar efnahagslegar framfarir þess, veldur við-
skiptastríðum auðvaldslandanna og kreppum auðvaldsþjóðfé-
lagsins.