Réttur - 01.10.1949, Blaðsíða 71
kéttur
263
þeir vissu mætavel, að norðurreiðarmenn höfðu ekkert
framið, sem gaf tilefni til tafarlausra fangelsana. Skag-
firðingum var vel tekið af alþýðu í Reykjavík. Þess er
getið í æfisögu Gísla Konráðssonar, að sumir þingmenn
hafi viljað meina Jóni Samsonarsyni þingsetu vegna norð-
urreiðar, en Rosénörn stiftamtmaður hafi aftrað því. Þing-
tíðindin geta ekki um það og hefur það því ekki gerzt
á þingfundi. Rosenörn setti þingið í forföllum konungs-
fulltrúa og gat þess í setningarræðunni, að hann sæi ekki
ástæðu til að mótmæla setu nokkurs þingmanns og skor-
aði á þingmenn að gera það ef þeir hefðu ástæðu til.
Varð enginn til þess.
Árið 1849 komu út í Reykjavík tvö blöð eða tímarit,
Þjóðólfur, sem þá var að byrja sinn langa feril og Reykja-
víkurpósturinn, sem gefinn var út af embættismönnunum
Þórði Jónassyni og Páli Melsteð. Rvp. var íhaldsmálgagn
síns tíma og því andvígur frelsishreyfingunni. í riti þessu
er getið um norðurreið (9. júní 1849) og segir þar að hún
sýni hvað ranga stefnu menn geta tekið, þegar sann-
girni og stilling ráði ekki. Þó segist greinarhöfundur ekki
geta dæmt um orsakir norðurreiðar, þ. e. embættisfærslu
amtmanns.. Þetta er auðvitað hreint einveldissjónarmið.
Embættismennirnir geta að vísu verið slæmir, en alþýða
á samt ekki að dirfast að rísa gegn þeim. Höfundur
segir, að íslendingar eigi að læra annað af frjálsræðis-
hreyfingum annarra landa, en að taka í sama strenginn.
Grein þessari er svarað lítillega í Þjóðólfi 28. júlí. Þar
er sagt að það geti ekki kallazt sanngirni og stillingu mjög
fjarri, að alþýða ráðleggi og biðji það yfirvald, sem hún
hefur ekki traust á, að leggja niður embætti. I grein þess-
ari, sem er merkt „aðsend“, er frásögn sú af norðurreið,
sem notuð er sem aðalheimild hér að framan. Greinin er
vafalaust frá þeim norðurreiðarmönnum komin, sem suð-
ur fór, hvort sem þeir hafa skrifað hana sjálfir, eða rit-
stjórinn eftir þeirra frásögn.