Réttur - 01.06.1955, Síða 31

R É TTTJR
159
Þessvegna held ég, góSir hálsar, aS þaS sé ekki til neins aS
kalla neinn Olaf eSa Eystein, Bjarna eSa Kristinn, til ábyrgSar á
því hvernig komiS er, af þeirri einföldu ástæSu aS þeir eru engir
menn fyrir því — þaS eina sem er aS gera er aS reka þá út úr
húsinu og láta síSan söguna dæma þá. Nei, viS verSum sjálf aS
taka á okkur alla ábyrgSina, ekki einungis á okkar eigin linkind
og ístöSuleysi, heldur og öllum þeirra óhappaverkum eins og þau
leggja sig. ÞaS er ekki annaS aS gera en játa þaS meS annarri
alþýSu Islands aS þaS hafi veriS aumingjaskapur aS láta fara
svona meS sig og strengja þess jafnframt heit aS gera þaS ekki
lengur. OSruvísi verSur hiS mikla galihús ekki hreinsaS.
Og nú verSiS þiS, unga kynslóSin, atómfólkiS nýja, aS taka
á ykkur þyngstu byrSarnar. Ykkar herSar eru breiSari og sterkari
en nokkurrar annarrar kynslóSar sem fæSst hefur á Islandi, enda
verSur mikiS á þær lagt. ÞaS er sannarlega enginn barnaleikur
aS vera ungur þegn í samfélagi þar sem önnur eins stökkbreyt-
ing hefur átt sér staS. Segja má aS jafnvel síSasti áratugurinn
einn hafi valdiS meiri straumhvörfum en öll þjóSarævin áSur.
Þegar þar viS bætist aS hér er hin geysta innreiS tæknibvlting-
arinnar aS mestu knúin fram af öflum sem standa í beinni mót-
sögn viS eSIi og nauSsyn þjóSlífsins, þá fer máliS aS vandast.
Fyrsta skilyrSi heilbrigSrar þjóSfélagsþróunar er aS þegnarnir
skapi hana sjálfir meS afrekum eigin anda og handa. AS öSrum
kosti hrynur hinn siSlegi grunnur — nema þá því aSeins aS
nægilegur meirihluti þegnanna geri sér í tæka tíS Ijóst hvert
stefnir og hagi sér samkvæmt því. ÞaS er einmitt þessi meiri-
hluti sem þiS verSiS nú aS mynda í kringum ykkur eins og
súrdeig sýrir brauS.
★
Hversvegna varS íslenzka þjóSin aldrei hungrinu aS bráS?
Þeirri spurningu hefur margsinnis veriS svaraS fyrir löngu —
jafnvel hermangarar okkar og hörmangarar lýsa því stundum
viS hátíSleg tækifæri. ÞaS var vegna þess aS hún átti sér andlegt
traust í arfi tungu sinnar sem hún fékk varSveitt hvaS sem
á gekk. ÞaS var hennar fjöregg sem ekkert hungur vann á. En