Réttur - 01.01.1959, Blaðsíða 113

RÉTTDE
113
landhelgisgæzlunnar hikaði andspænis því verkefni. Jafn-
framt heimilaði hún um skeið brezkum herskipum að flytja
veika togaramenn til lands, en eftir mikil mótmæli al-
mennings voru þær reglur settar að brezkir togarar yrðu
sjálfir að leita til hafnar ef áhafnir þeirra þyrftu á lækn-
ishjálp að halda.
25. september 1958 gerðust svo þau tíðindi að íslenzku
varðskipin Óðinn og María Júlía tóku landhelgisbrjótinn
Paynter út af Vestf jörðum. Veiðiþjófarnir snerust til vam-
ar en vom yfirbugaðir og tóku Islendingar stjóm togarans
í sínar hendur. En þá urðu þeir furðulegu atburðir að yf-
irstjórn landhelgisgæzlunnar fyrirskipaði löggæzlumönn-
unum að hætta aðgerðum sínum og sleppa togaranum.
Vom þau fyrirmæli „rökstudd" með því að þetta væri gert
af drengskaparástæðum(!) þar sem ekkert herskip hefði
verið viðstatt til að vernda þjófana.
Þessi atburður vakti mjög almenna reiði, og síðan hafa
landsmenn verið þeirrar skoðunar að yfirstjórn landhelg-
isgæzlunnar fylgi þeirri stefnu að ekki megi taka brezkan
togara í landhelgi með valdbeitingu, enda hefur enginn
togari verið tekinn á þann hátt eftir 1. september.
Stjómarskipti — Bretar breyta
um baráttuaðferðir
5. desember 1958 fór vinstristjórnin frá, og 23. desember
var mynduð flokksstjórn Alþýðuflokksins með stuðningi
Sjálfstæðisflokksins. Þess varð fljótlega vart að brezk
stjórnarvöld gerðu sér vonir um að þessi stjórnarskipti
myndu hafa hin víðtækustu áhrif á landhelgismálið. Gerðu
Bretar sér sérstakar vonir um málamiðlun Bandaríkja-
manna; þannig sagði Daily Express 28. janúar:
„Forustumönnum yfirmanna á brezkum togurum
hefur verið skýrt frá því í einkaviðtölum að Bandaríkin,
sem umfram allt vilja halda hinum lífsnauðsynlegu rad-
arstöðvum sínum á Islandi, muni ausa peningum f Is-