Réttur


Réttur - 01.01.1960, Blaðsíða 32

Réttur - 01.01.1960, Blaðsíða 32
32 RíTTUR því þjóðfélagi, sem þeir eru að gagnrýna. Og því ber ekki að neita, að ólíkt meiri reisn er í málsókn Uglu. Sveinn er alveg á valdi umhverfisins, en Ugla stendur ósveigjanleg gegn spilling- unni og þeim óskapnaði, sem þjóðfélagið er í hennar augum. Hún er fulltrúi íslenzkrar alþýðu, einlæg og sterk í viðleitni sinni að lifa sjálfstæðu lífi af eigin rammleik. Hún getur orðið máttlaus í hnjánum andspænis Búa Arland, en hún lætur ekki ginnast af gylliboðum. I sögunni er hún að vísu fyrst og fremst kona, sem reynir að varðveita sjálfstæði sitt gegn þjóðfélagi karlmannsins. Hún vil hvorki vera kauplaus ambátt eins og konur hinna fátæku né keypt maddama eins og konur hinna ríku, og þaðanaf síður launuð hjákona; og ekki heldur fangi þess barns, sem mannfélagið hefur svarið fyrir. En hlutur Uglu í sögunni verður meiri, ef samskipti hennar og Búa Arlands eru ekki eingöngu skoðuð sem samskipti karls og konu, sem krefst réttar síns af karlstéttarþjóð- félagi, heldur jafnframt litið á hana sem fulltrúa alþýðu gegn fulltrúa yfirstéttar. Það er hins vegar talandi tákn um þær breyt- ingar, sem orðið hafa á lífinu í Reykjavík síðan á dögum Gests, að konu skuli vera falið þetta hlutverk. Kynsystir þeirra Siggu Olínu og Elínar Jófríðar veitir þeim þar með nokkra uppreisn, því óneitanlega gerir Gestur hlut þeirra illan. Halldór fjallar hér einnig um málefni, sem hann krufði allfast til mergjar í Vefaran- um mikla frá Kasmír: Sjálfstæði konunnar gagnvart karlmann- inum. Ugla er auk þess aðflutt til Reykjavíkur úr sveit. I henni er frumkjarni af heilbrigðri íslenzkri þjóðarsál. Það getur skipt höfuðmáli fyrir þróun íslenzkrar borgmenningar, að sá kjarni varðveitist og eflist, en skemmist ekki af óhollum siðvenjum yfir- stéttar eða breytist í botnfall í fátækrahverfum stórborgar. 't Elías Mar er ungur höfundur, sem einkum hefur helgað sig skáldsagnagerð um vissa þætti lífsins í Reykjavík, einkum lífi unga fólksins. Athyglisverðust af þeim sögum er án efa Vögguvísa, sem kom út 1950. I henni er sögð saga unglinga á villigötum. Hún er skrifuð af allmikilli íþrótt. Einkum leggur höfundur mikla rækt við stílinn, svo að sagan verður skemmtileg aflestrar. Hún dregur upp skýra mynd af því afsiðunarumhverfi, sem æskulýðn- um er búið í höfuðborginni: siðspillandi kvikmyndum, brenni-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Réttur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.