Réttur - 01.09.1940, Blaðsíða 69

heima. í kvæöinu Sorg, sem varö síöasta ljóökveðj-
an (sýnist ófullgerð, birt 1927, 8 árum eftir lát hans)
og sýnir harm hans yfir óloknu ævihlutverki, hrap-
andi draumsjónaborg sinni, er eins og ástin óham-
ingjusama bg rómantíska brjótist út í ákalli um ör-
æfadauða í fallandi skriöu eða djúpt undir dufti
sandskaflanna:
Hvar eru þau fjöll, sem hrynja yfir mína sorg,
hálsar, sem skýla minni nekt meö dufti?
í Fjalla-Eyvindi veit Jóhann, hvað hann vill, og þaö
gefur honum lífsgleöi, sem ber uppi listaverkið. Hún
birtist þar vel í litlu ljóði:
Ég sótti upp til fjallanna um sumarbjarta nótt.
— Sólin gleymdi dagsins háttatíma. —
Ég efni heitiö, vina mín, hiö dýra djásn skal sótt.
í dimmum helli veröur risaglíma.
Hæ, hó!
Ég er í nýjum sokkum, ég er á nýjum skóm.
í öllum heimi er enginn, sem ég hræöist.
Þetta er eins og sungiö út úr hjarta hvers hugum-
stórs alþýöumanns, engin tilviljun, aö skáldinu er nóg
að vera vel búirin á fótum og eiga sjálfan sig, öreig-
inn er konungum jafn á slíkri stund. “Hið dýra
djásn”, sem Jóhann hét vinu sinni að sækja og sótti,
er listaverkið, ævisaga öreiganna útlægu á íslandi.
Þverbrestur í skáldgæfu hans síðan sýnist stafa
flestu fremur af því, að hann slitnaði um of úr tengsl-
um við alþýöu auönalandsins, hætti að tala fyrir
munn hennar, sem málsvari, og rúma þrár hennar og
þjáningar og lífsgleði.
::< * :[<
í fyrra bindi heildarútgáfunnar, sem Mál og menn-
ing færði nú félagsmönnum árið 1940, á sextugsaf-
mæli Jóhanns, eru þrjú af leikritum hans: Rung
læknir, Bóndinn á Hrauni og Fjalla-Eyvindur, ljóð
hans bæði á. íslenzku og dönsku og þýðing dönsku